امکان‌سنجی شاخص‌‌های کیفی در اصفهان

شریفیان پور, نسیم; فریادی, شهرزاد

doi:10.22059/jes.2014.50159

امکان‌سنجی شاخص‌‌های کیفی در اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد رشتۀ برنامه‌ریزی، مدیریت و آموزش محیط‌زیست، دانشکدۀ تحصیلات تکمیلی محیط‌زیست، دانشگاه تهران

² دانشیار گروه برنامه‌ریزی، مدیریت و آموزش محیط‌زیست، دانشکدۀ تحصیلات تکمیلی محیط‌زیست، دانشگاه تهران

10.22059/jes.2014.50159

چکیده

کیفیت زندگی شهرها یکی از عناصر اصلی توسعۀ شهری است. در نتیجه امروزه ارزیابی کیفیت محیط‌زیست شهری در برنامه‌ریزی‌های توسعۀ شهری اهمیت بسیاری یافته است‌. در اصفهان به علت افزایش تراکم جمعیت شهری و صنایع، انواع مشکلات محیط‌زیستی از جمله آلودگی‌های منابع زیستی و کاهش کیفیت زندگی در حال بروز یا تشدید است. بنابراین، ارزیابی کیفیت مجموعۀ عوامل تشکیل‌دهندۀ محیط‌زیست اصفهان برای شناسایی وضعیت فعلی محیط‌زیست این شهر بزرگ ضروری است. لذا، هدف اصلی از انجام این تحقیق، اندازه‌گیری شاخص‌های کیفی اصفهان در زمینه‌های مختلف در سال 1389 با استفاده از مدل ارزیابی کیفیت محیط‌زیست شهری به شکل کمّی است. بدین منظور طی تحلیل‌های مقایسه‌ای، مجموعه‌ای کاربردی از شاخص‌ها (11 شاخص اصلی و 53 سنجه) از نظر سازگاری با شرایط اصفهان، در دسترس‌بودن آمار و دارابودن قابلیت اندازه‌گیری، جمع‌آوری شده است. همچنین، پس از بررسی کیفیت مجموعۀ عوامل تشکیل‌دهندۀ محیط‌زیست اصفهان، شرایط آن با تهران به منظور مشخص‌شدن محدودیت‌ها و ظرفیت‌های برنامه‌ریزی مقایسه شد. بر اساس مدل مذکور شاخص تأسیسات و تجهیزات شهری با کسب 91 درصد و شاخص ایمنی و امنیت با کسب 40 درصد مطلوبیت به ترتیب بالاترین و پایین‌ترین کیفیت را در شهر به خود اختصاص داده است. لذا، با توجه به اینکه روش به‌کار‌گرفته‌شده در شرایط اصفهان نیز کارایی دارد و شاخص‌های منتخب دقیقاً خصیصۀ مورد نظر ما را سنجش کردند، لذا پایایی و روایی روش مورد استفاده را به اثبات می‌رساند. بنابراین، این روش پس از گذشت سال‌ها هنوز اعتبار خود را حفظ کرده است.

کلیدواژه‌ها