بررسی پتانسیل گیاهان مورد (Myrtus communis) و کاج (Pinus brutia) در جذب کادمیوم

مصلح آرانی, اصغر; خسروی, مهری; عظیم زاده, حمید رضا; سودایی زاده, حمید; سپه وند, اصغر

doi:10.22059/jes.2014.50153

بررسی پتانسیل گیاهان مورد (Myrtus communis) و کاج (Pinus brutia) در جذب کادمیوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار اکولوژی گیاهی، گروه محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد

² دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه جنگلداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد

³ دانشیار خاک‌شناسی، گروه محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد

⁴ استادیار زراعت و اصلاح نباتات، گروه مدیریت بیابان، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد

⁵ دکتری جنگلداری، ادارۀ کل منابع طبیعی استان لرستان

10.22059/jes.2014.50153

چکیده

پژوهش حاضر به منظور مقایسۀ انباشت کادمیوم در ریشه و برگ 2 گیاه مورد (Myrtus communis) و کاج (Pinus brutia)، همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف کادمیوم در میزان پرولین و قندهای محلول در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان دادند با افزایش غلظت کادمیوم تا 500 میلی‌گرم بر لیتر میزان پرولین در کاج به حدود 2 برابر افزایش یافت. افزایش کادمیوم تأثیر معنی‌داری در میزان پرولین در گیاه مورد نداشت. میزان قند‌های محلول در گیاه مورد در اثر افزایش کادمیوم تا 1000 میلی‌‌گرم بر لیتر به حدود 2 برابر افزایش یافت. بالاترین میزان تجمع یون کادمیوم در ریشۀ کاج در غلظت 1000 میلی‌‌گرم بر لیتر حدود 480 پی‌‌پی‌‌ام به دست آمد که فقط 29 پی‌‌پی‌‌ام (6 درصد) آن به برگ‌ها منتقل شد. بالاترین میزان تجمع یون کادمیوم در ریشۀ مورد در غلظت 1000 میلی‌‌گرم بر لیتر حدود 9/593 پی‌‌پی‌‌ام به دست آمد که 97/177 پی‌‌پی‌‌ام (30 درصد) آن به برگ‌ها منتقل شد. به منظور تعیین حداکثر جذب کادمیوم از طریق خاک در تیمارهای مختلف، طی آزمایش مجزا روی نمونۀ خاک به‌کاررفته در گلدان‌ها‌‌ی کشت مورد و سرو، ضرایب معادلۀ هم‌‌حرارت جذب لانگمویر به دست آمد. نتایج این آزمون نشان دادند حداکثر مقدار جذب کادمیوم 1000 میلی‌‌گرم در 1 کیلوگرم خاک است. بر اساس نتایج این تحقیق به نظر می‌‌رسد می‌توان گیاه مورد را با توجه به انتقال و انباشت مقدار زیاد کادمیوم در برگ‌ها، به‌منزلۀ گیاه بیش‌انباشت‌کننده معرفی و در خاک‌های آلوده به کادمیوم به‌‌منزلۀ گونۀ گیاه ‌‌استخراجی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها