پیاده سازی مدل اکولوژیکی کشاورزی با رویکرد PROMETHEE II و Fuzzy AHP در محیط GIS (مطالعه موردی: شهرستان مرودشت)

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران

2 استاد گروه کارتوگرافی دانشکدة جغرافیا دانشگاه تهران

3 استادیار علوم خاک شناسی دانشگاه لرستان

4 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست دانشگاه تهران

5 دانشجوی کارشناسی ارشد RS & GIS دانشگاه تهران

چکیده

لزوم رعایت نکات آینده نگری و ترسیم سیمای آینده توسعه، گرایش‌ها را در زمینة برنامه‌ریزی و بهره‌برداری عقلانی از منابع، توان و پتانسیل مناطق سوق می‌دهد. ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هستة مطالعات زیست محیطی با پیشگیری از بحران‌های محتمل، بستر مناسبی برای برنامه ریزی زیست محیطی فراهم می‌آورد. در این ارتباط سیستم اطلاعات جغرافیایی با توانایی بالا در مدیریت و ارائة ستاده‌های جدید به عنوان ابزاری کارامد در برنامه‌ریزی‌های زیست محیطی مطرح می‌شوند. از این رو، در این پژوهش با استفاده از معیارهای نوع پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، اقلیم، ارتفاع، شیب، فرسایش خاک، زهکشی خاک و بافت خاک سعی شده تا توان اکولوژیکی کشاورزی منطقة مرودشت با استفاده از روش PROMETHEE II و Fuzzy AHP در رویکرد تلفیقی- ابتکاری با GIS، تعیین شود. در این پژوهش از روش PROMETHEE II برای رتبه بندی کامل آلترناتیوها استفاده شد، در حالی که از روش Fuzzy AHP برای اختصاص دادن وزن به هر یک از معیارها استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که منطقة مورد مطالعه دارای هر هفت طبقه کشاورزی و مرتعداری مدل مخدوم است. همچنین نتایج حاصل از تجزیه‌و‌تحلیل حساسیت، حاکی از کارایی قابل قبول روش تلفیقی PROMETHEE II و Fuzzy- AHP در ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه است. روش پیشنهادی PROMETHEE II در این تحقیق مستقل از تعداد کاربری‌ها و معیارها ارائه شده است و می‌توان آن را با تغییرات لازم برای سایر مناطق و همچنین دیگر کارهای مکان‌یابی مورد استفاده قرار داد.

کلیدواژه‌ها