بررسی کمی کردن سنجه‌های سیمای سرزمین در حفاظت از الگوی کاربری اراضی پایدار (مطالعة موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد)

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جنگلداری و اقتصادجنگل دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران

2 دانشیارگروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

امروزه گسترش جوامع انسانی و تسلط بیشتر بر محیط زیست، سبب شده تا تغییرات محیطی سریع‌تر و گسترده‌تر از قبل به وقوع بپیوندد. بنابراین داشتن اطلاعات لازم در مورد این تغییرات برای مدیریت و برقراری نظم طبیعی پایدار اکوسیستم‌ها ضروری است، سنجه‌های سیمای سرزمین ابزارهای کمی‌ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند،که تنوع و گوناگونی آنها موجب کاربرد وسیع آنها در برنامه‌ریزی‌های مرتبط با مطالعات زمین شده است. این سنجه‌ها قادرند در مدت زمان کوتاهی اطلاعات زیادی در مورد ساختار و تغییرات اجزای تشکیل‌دهندة سیمای سرزمین به ما بدهند. در این تحقیق از سنجه‌های توزیع مکانی و ترکیب‌بندی لکه‌ها در سطح کلاس و سیمای سرزمین استفاده شد. این تحقیق با توجه به اهداف آن برای بررسی ساختار اولیة سیمای سرزمین و روند تغییرات آن در آینده و همچنین اهمیت ناحیة رویشی زاگرس، در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت، نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که هرچه درصد و تراکم مناطق مسکونی در منطقه بیشتر باشد: 1) تراکم لکه افزایش می‌یابد، 2) سنجة شکل لکه‌ها افزایش می‌یابد. 3) اندازة لکه کاهش می‌یابد. 4) اتصال و پیوستگی سیمای سرزمین هم کاهش می‌یابد. همچنین سنجة درصد پوشش اراضی نشان داد که بیشترین درصد کاربری‌ها به ترتیب مربوط به کاربری‌های جنگلی، مرتعی و کشاورزی است. نتایج سنجه‌های توزیع و پراکنش مکانی، الگوی پراکنش لکه‌ها را در این استان کپه‌ای نشان می‌دهد. همچنین شاخص‌های تنوع سیمپسیون و شانون، فراوانی و تنوع بالای انواع کاربری‌ها را برای این استان نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها