طراحی پایدار فضاهای گردشگری کوهستانی (مطالعه موردی: پارک طبیعت کوهسار تهران)

نویسندگان

1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، دانشیار گروه محیط زیست -

2 دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران، کارشناس ارشد مهندسی طراحی محیط زیست،

چکیده

نیازها و ویژگی‌های کلان تهران از نظر محیط زیستی و نیاز به توسعه مناطق تفرجی- فراغتی، ضرورت پیش بینی اهداف و برنامه‌ریزی ویژه‌ای را برای اجرای طرحهای توسعه و احیای منابع طبیعی را می‌طلبد. روند تخریب محیط زیست در مناطق کوهستانی، بویژه در دامنة جنوبی البرز در کنار عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، رشد جمعیت و توسعة شهری و نیاز به گذران اوقات فراغت و رهایی از تنش‌های روزمره، اهمیت این منطقه را بیش‌تر نمایان ساخته. از این‌رو شایسته است طراحی چنین فضاهایی در چارچوب طرحی نظام‌مند و اصولی هدایت شود. هدف این تحقیق، ارائه راهکارهای طراحی پایدار سیمای کوهستانی و امکان توسعه در قالب کالبدی- عملکردی است. حفظ میراث طبیعی، توسعة گردشگری با تأکید بر حفظ و ارتقای کیفیت محیطی و ایجاد محیط مطلوب برای تحقیق و تفرج از جمله اهداف طراحی این محیط‌ها می‌تواند باشد. نتایج قابل پیش‌بینی، کاهش تعارض در مناطق بکر با استفاده از روش زون‌بندی و با تأکید بر حفظ و توسعة کیفیت طبیعی و نگه‌داری زیستگاهها و تقلیل تعارضات منفی انسانی در سطح منطقه‌ای است. برای دستیابی به اهداف حفاظت و در نهایت رسیدن به اصولی برای گردشگری پایدار و ارایة الگویی برای طراحی با حداقل خسارت به طبیعت و درنتیجه رسیدن به طراحی پایدار همراه با در نظر گرفتن ملاحظات محیطی منطقه، مد نظر است. در گام آخر با انطباق یافته‌های تحقیق، طرح راهبردی پارک طبیعت کوهسار- تهران با هدف رعایت اصول طراحی پایدار، توسعة گردشگری، ارتقای کیفیت محیطی و در نهایت با انتخاب گزینه بهینه، طراحی و ارایة طرح بخشی صورت پذیرفت.

کلیدواژه‌ها