تجزیه و تحلیل ریسک‌های فیزیکی سد بالارود خوزستان در مرحلة ساختمانی با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه

جوزی, سید‌علی; حسینی, سید‌محسن; خیاط‌زاده, علیرضا; طبیب‌شوشتری, مهرنوش

تجزیه و تحلیل ریسک‌های فیزیکی سد بالارود خوزستان در مرحلة ساختمانی با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه

نویسندگان

¹ استادیار گروه محیط زیست. دانشکدة فنی و مهندسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران شمال

² دانشیار گروه محیط زیست. دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس

³ کارشناس ارشد رشته عمران.گرایش آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

⁴ کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست. ارزیابی و آمایش سرزمین ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان

چکیده

در این تحقیق که با هدف شناسایی و تجزیه‌و‌تحلیل ریسک‌های حادث از عملیات ساختمانی سد بالارود انجام شده پس از شناسایی فعالیت‌ها و محیط زیست محدودة مطالعاتی با توجه به شدت اثر، احتمال وقوع و پیامدهای احتمالی مواجهه آن بر انسان، محیط زیست وتجهیزات، شناسایی و طبقه‌بندی ریسک‌ها در قالب روش دلفی به انجام رسید. روشهای علمی مورد استفاده در این تحقیق، روش TOPSIS و فرایند تحلیل سلسله مراتبی بوده که از جمله روشهای تصمیم‌گیری چند شاخصه هستند. ابتدا در قالب روش TOPSIS و به کمک نرم افزارEXCEL، کار اولویت‌بندی عوامل مولد ریسک به انجام رسید. برای اولویت‌بندی ریسک‌ها براساس اهمیت، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و از طریق وارد کردن مقادیر ترجیحات به نرم افزار Expert Choice اقدام شد. به روش TOPSIS عامل خاکبرداری و خاکریزی، انفجار، فعالیت تجهیزات و ماشین‌آلات به ترتیب با وزن‌های 253/0 ،159/0 ،114/0، به عنوان رتبه‌های اول تا سوم معرفی شد. همچنین در روشAHP، عامل خاکبرداری و خاکریزی با وزن نهایی 277/0، اولویت اوّل و عوامل حفاری و انفجار نیز، با وزن‌های نهایی 160/0 و 111/0، اولویت‌های دوم و سوم را کسب کردند. در ادامه استراتژی‌های اولویت‌بندی عوامل، برای رفع تعارض بین نتایج دو روش TOPSIS و AHP، با استفاده از روشهای ادغام (روش میانگین رتبه‌ها، روش بردا و روش کپ‌لند) انجام شد و عوامل خاکبرداری و خاکریزی، انفجار، حفاری به ترتیب به عنوان مهم‌ترین ریسک‌های محیط زیستی سد بالارود، در فاز ساختمانی معرفی شد.

کلیدواژه‌ها