تجارت آلودگی به روش مجوزهای تخلیة قابل مبادله در رودخانه و ارزیابی آن از نظر کارآیی هزینه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران

3 دانشیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران

چکیده

نظریة تجارت آلودگی رویکرد جدیدی در کنترل منابع آلاینده با حفظ سطح استانداردهای کیفی آب و استفاده از راهکارهای کم‌ هزینه است. تجارت آلودگی به روش انتشار مجوزهای تخلیه قابل خرید و فروش مبتنی بر ضریب انتقال آلودگی در رودخانه در پنج مرحله شامل ناحیه‌بندی محدودة مورد مطالعه، تعیین کل بار مجاز خروجی هر ناحیه بر اساس مدل خودپالایی رودخانه، تعیین ضرایب انتقال آلودگی بین منابع آلاینده و بین ناحیه‌ها با استفاده از مدل، تعیین مقادیر مجاز تخلیة قابل مبادله برای هر ناحیه و هر منبع آلاینده اجرا می‌شود. در این تحقیق کاربرد روش تجارت آلودگی برای حوزة آبریز رودخانة دز مورد بررسی قرار گرفته و برای هر منبع آلاینده هزینه‌های کنترل آلودگی به روش تکنولوژیک (احداث تصفیه‌خانه) و غیر تکنولوژیک (روش مبادله) محاسبه شده و نسبت هزینة کنترل تکنولوژیک به کنترل غیر تکنولوژیک به‌عنوان معیار کارایی هزینة روش مبادله آلودگی بررسی شده است. با توجه به این معیار، برای برخی منابع آلاینده که کارایی هزینه برایشان بالاست روش کنترل تکنولوژیک و احداث تصفیة‌خانه فاضلاب به صرفه بوده و دیگر منابع آلاینده که احداث تصفیه‌خانة فاضلاب به دلیل کارایی کم برایشان اقتصادی نیست، مجبور به خرید مجوزهای تخلیه از منابع آلاینده‌ای که آلودگی خود را به کمتر از حد تعیین شده رسانده‌اند، خواهند بود .

کلیدواژه‌ها