1
کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکدة محیط زیست و انرژی،واحد علوم و تحقیقات تهران دانشگاه آزاد اسلامی
2
استادیار دانشکدة محیط زیست و انرژی،واحد علوم و تحقیقات تهران ،دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده
در شهر‌های امروزی شبکة گسترده‌ای از تأسیسات مختلف نظیر آب، برق،گاز و لوله‌های جمع‌آوری فاضلاب وجود دارد. در اغلب اوقات محل و عمق کارگذاری تأسیسات بسیار ضعیف انجام شده و تعداد دفعات مورد نیاز برای انجام تعمیرات، یا اقدامات توسعه‌ای که نیاز به آسفالت شکافی معابر دارد، افزایش یافته و باعث ایجاد مشکلات ترافیکی و تحمیل هزینه‌های سنگین بر شهر و شهروندان می‌شود. استفاده از تونل تأسیسات شهری از چند دهه قبل در اکثر کشور‌های اروپایی و امریکایی آغاز شده است. در داخل کشور نیز از چند سال قبل اقداماتی صورت گرفته که از جمله می‌توان به تونل تأسیسات شهری منطقة 22 که برای نخستین بار در کلان شهر تهران در حال اجراست، اشاره کرد. در این تحقیق به بررسی شرایط زیست محیطی منطقة 22 شهرداری تهران و انجام مطالعات میدانی در ارتباط با تونل در حال تأسیس پرداخته و با توجه به مطالعات انجام شده عمده آثار ساخت این تونل بر محیط فیزیکوشیمیایی (هوا و صوت )تحمیل می‌شود. اندازه‌گیری کیفی آلاینده‌های هوا و صدا در دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری انجام شد؛ سپس با استفاده از ماتریس تلفیقی (لئوپلد-ساراتوگا) تأثیر عملیات احداث تونل بر مشخصه‌‌های محیطی بررسی شد. با توجه به نتایج حاصل، ساخت تونل تأسیسات شهری در بخش اجتماعی و اقتصادی دارای آثار مثبت شاخص همچون ایجاد شغل و درآمد، افزایش تسهیلات رفاهی، بهبود سیستم حمل ونقل شهری و... است و در بخش فیزیکوشیمیایی دارای برخی آثار منفی همچون ایجاد آلودگی صوتی، آلودگی خاک و هواست که با انجام مدیریت صحیح و اجرای اقدامات اصلاحی مناسب آثار منفی قابل کاهش هستند.
)