1
دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
2
استاد مهندسی عمران دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
3
استادیار برنامه ریزی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
چکیده
استفاده از لاینرهای خاکی به‌دلیل توانایی دسترسی به مصالح مناسب در محل‌های دفن پسماند در بخش زیادی از ایران (بخصوص در منطقة کهریزک) و همچنین هزینة کمتر آنها نسبت به سایر لاینرها، در حال حاضر می‌تواند گزینة قابل قبولی باشد. مطالعات مختلف نشان می‌دهد که یکی از عوامل مهم در انتخاب لاینرهای خاکی، شرایط محلی و سازگاری لاینر با شیرابة تولید شده در محل مورد نظر است. رفتار هیدرولیکی لاینرهای خاکی که می‌توان آن را در نفوذپذیری لاینر خلاصه کرد در اندرکنش با شیرابة پسماند شهری به ویژگی‌های شیرابه و خاک مورد استفاده در لاینر وابسته است. این مسئله بویژه در مورد خاکهای دارای شوری بالا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بر همین اساس تغییرات نفوذپذیری لاینر خاکی متراکم‌شده با استفاده از خاک مورد نظر برای احداث لاینر در توسعة محل دفن کهریزک در تماس با شیرابه در مقیاس آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور آزمایش نفوذپذیری بر مبنای روش هد افتان بر روی نمونه‌های خاکی که به‌صورت درجا متراکم شده اند و با استفاده از شیرابه واقعی نمونه‌برداری شده از محل فعلی دفن زباله کهریزک انجام شد. نتایج نشان می‌دهد که باوجود آن‌که نفوذپذیری لاینر با گذشت زمان افزایش مختصری (حدود 3 برابر) نشان می‌دهد، مقدار آن همواره چند ده بار کمتر از نفوذپذیری لازم برای لاینرها (7-10*1 سانتی‌متر بر ثانیه) است. بنابراین این لاینر خاکی از لحاظ کنترل نشت شیرابه، کارایی لازم را داشته و می‌توان از خاک رس مورد آزمایش برای احداث لاینر خاکی متراکم‌شده بر اساس استانداردهای مربوط برای محل دفن کهریزک استفاده کرد.
)