مدل تصمیم گیری (Decision making model ) یکی از انواع روش های ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست (EIA) است. مدل تصمیم گیری تجلی ارتباط بین کمیت ها و کیفیت های بخشی از جهان هستی به صورت فیزیکی و ریاضی است ، به صورتی که نشان دهندة هستی، یا پدیده موجود در دنیای واقعی باشد. از این قرار، مدل ها روابط بین داده ها را برای پیش بینی چگونگی رویدادها درجهان واقعی تشریح می کنند. مدل تخریب Makhdoum,2002)) یکی از انواع مدل های ریاضی است که در این بررسی برای مطالعة آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان از آن استفاده شده است . در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد – که بنا به مورد می تواند آبخیز، زیرحوزه ، شهر و شهرستان، واحد زیست محیطی ، زیستگاه ها، یا شبکه باشد – از مدل های خطی استفاده می شود. رابطة تخریب عبارتند از :
H= ضریب تخریب هر واحد نشانزد
?I= مجموع شدت عوامل تخریب هر واحد نشانزد
DP= تراکم فیزیولوژیک (نسبت جمعیت بر وصعت زمین های قابل کشت) و V0آسیب پذیری بوم شناختی
برای دستیابی به این مهم، ابتدا محدوده استان همدان (مرز سیاسی) به 849 شبکه 2500 هکتاری (2×2 سانتیمتر روی نقشه توپوگرافی 250000 : 1) تقسیم شد. آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب ، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش ، خطرزمین لرزه ، طبقات آسیب پذیر ی خاک ، حساسیت هیدرولوژیک ، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه شده و طبقه بندی شد. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی ، مشاهدات میدانی ونظرهای کارشناسان و افراد محلی ، تعداد 19 عامل تخریب درکل استان شناسایی و شدت آنها تعیین گردید. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود درهر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت درهر شبکه به دست آمد. درنهایت با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد کردن مشخصه های مدل درنرم افزار Excell ، ضریب تخریب درهر یک از شبکه های کاری استان مورد محاسبه وتحلیل قرار گرفت. ضرایب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها ، براساس نظریه فازی در 6 طبقه و 3 دسته طبقه بندی شدند. بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظر شدت ومیزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند وکل استان به سه پهنه با توانایی توسعه بیشتر ، نیازمند بازسازی ونیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. درمجموع ، 59/87 درصد از مساحت کل استان مستعد توسعه بیشتر، 083/12 درصد نیازمند بازسازی و 513/0 نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.
چمنی, مهندس عاطفه, مخدوم, دکتر مجید, جعفری, دکتر محمد, خراسانی, دکتر نعمت الله, & چراغی, مهندس مهرداد. (1384). ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب. محیط شناسی, 31(37), -.
MLA
مهندس عاطفه چمنی; دکتر مجید مخدوم; دکتر محمد جعفری; دکتر نعمت الله خراسانی; مهندس مهرداد چراغی. "ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب", محیط شناسی, 31, 37, 1384, -.
HARVARD
چمنی, مهندس عاطفه, مخدوم, دکتر مجید, جعفری, دکتر محمد, خراسانی, دکتر نعمت الله, چراغی, مهندس مهرداد. (1384). 'ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب', محیط شناسی, 31(37), pp. -.
VANCOUVER
چمنی, مهندس عاطفه, مخدوم, دکتر مجید, جعفری, دکتر محمد, خراسانی, دکتر نعمت الله, چراغی, مهندس مهرداد. ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب. محیط شناسی, 1384; 31(37): -.
)