چکیده
بسیاری از روشها و ابزار های برنامه ریزی شهری و محیط زیست برای حصول شهر ها و محلاتی پایدارتر به سوی تهیه طرحها در مقیاس محلی گرایش یافته اند.علاوه بر این ، از آنجاییکه فعالیت های جوامع تأثیرات مستقیمی بر محیط زیست دارد ، بسیاری از دیدگاههای برنامه ریزی بر این باور هستند که تدوین طرح ها و برنامه های خوب با استفاده از مشارکت جامعه محلی امکان پذیر
می گردد. اما باید دید که جامعه چگونه می تواند در جهت تأمین هر دو نیاز های انسانی و محیط زیستی فعال شود.
در دو دهه اخیر«طرح های محیط زیستی محلی» به عنوان یکی از کارآمد ترین ابزارها برای تأمین چنین نیاز هایی ِشناخته شده است.البته باید توجه داشت که مداخله مردم در چنین فرایندی،حداقل در شرایط پیچیده شهر های امروز، به صورت خود به خودی به وقوع نخواهد پیوست. بلکه فعال ترین نوع مشارکت مردم دربرنامه ریزی در جوامعی دیده می شود که فرایند و شیوه های مداخله آنها در تدوین طرح ها مورد توجه قرار گرفته وبه دقت سازمان دهی شده باشد.
از سوی دیگر یک طرح محیط زیستی محلی مثل هر طرح دیگری تا زمانی که اجرا نشود نمی تواند به اهداف خود دست یابد. این نکته مانع دیگری را برای ایجاد شهرهای پایدار پیش می آورد که عبارت است از فقدان یک روش کاملاً مدون برای اجرای طرح ها.
بنابراین،در این تحقیق تلاش شده است تا روش شناسی نسبتاً جامعی برای تهیه و اجرای «طرح های محیط زیستی محلی مشارکتی» شناسایی و تدوین گردد. روش شناسی مورد نظر از طریق تجزیه و تحلیل و مقایسه چنین تجربیاتی در سایر کشور ها حاصل شده است.
اولین و مهمترین اصل در این روش شناسی عبارت از تأسیس یک سازمان مستقل و قدرتمند محلی در هر محله یا شهر کوچک متشکل از انواع گروههای ذینفع است، تا مستقیماًدر هدایت تغییرات محیط زندگی خود نقش داشته باشند. با ایجاد چنین سازمانی تمامی مراحل و گامهای بعدیِ تهیه و اجرای طرح های اجرایی مشارکتی در قالب ساختار سازمان و با استفاده از اعضاء آن انجام خواهد شد.
)