شبیه‌سازی توسعه شهری با استفاده از روش ترکیبی ارزیابی چند معیاره و مدل SLEUTH در شهر نظرآباد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی،گروه محیط زیست،دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد، تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد تمام، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی ،واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران . ایران(مسئول مکاتبات)

3 استادیار ،گروه مهندسی محیط زیست ، دانشکده علوم و فنون دریایی ، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 استادیار ،گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22059/jes.2024.370630.1008468

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی‌های رشد فیزیکی شهر نظرآباد در گذشته و پیش‌بینی تغییرات آتی آن تا سال 2050 با استفاده از مدل SLEUTH است. در این پژوهش، نقشه طبقه شهری از تصاویر ماهواره‌ای لندست سال‌های 1369، 1379، 1389 و 1399 استخراج و با استفاده از لایه‌های جاده، مستثنائات، شیب و سایه و روشن به مدل SLEUTH وارد و رشد شهری در دو سناریو تاریخی و محیط‌زیستی شبیه‌سازی گردید. برای ارائه یک پیش‌بینی مطلوب‌تر از تغییرات کاربری و پوشش زمین در آینده در مدل SLEUTH در سناریوی محیط‌زیستی از روش ارزیابی چند معیاره (MCE) با استفاده از بیست لایه که بیشترین تأثیر را بر تناسب زمین برای توسعه شهری دارند، استفاده شد. لایه‌های مورد استفاده در فرآیند MCE به توپوگرافی، زمین‌شناسی، هوا و اقلیم، منابع آبی، بیولوژیک، حرایم و فواصل شهری و کاربری اراضی مربوط بودند. نتایج سناریوی اول نشان داد که از سال 1399 تا 1429 میلادی 390 هکتار به زمین‌های شهری افزوده خواهد شد و بخشی از باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی از بین خواهد رفت. نتایج سناریوی دوم نشان داد، 205 هکتار از زمین‌های با ارزش می‌توانند دست نخورده باقی بمانند و از این طریق جلوی تکه‌تکه شدن بیشتر الگوی کاربری زمین را در آینده گرفت. نتایج شبیه‌سازی توسعه فیزیکی شهر نظرآباد نشان داد که ترکیب مدل SLEUTH با MCE به نحو مطلوبی می‌تواند ابزار بسیار مفیدی برای مدیران شهری باشد که ارزیابی الگوهای توسعه شهری را تسهیل نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات