ارزیابی راهکارهای مدیریتی کنترل بار مواد مغذی در مقیاس حوضه ای؛ حوضه آبریز سد استقلال میناب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط‌زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز

3 گروه تحقیقات کاربردی شرکت آب منطقه ای هرمزگان

چکیده

تغذیه‌گرایی، پدیده ای است که به واسطه افزایش بار ورودی مواد مغذی به پیکره‌های آبی ایجاد شده و موجب افت شدید اکسیژن محلول، ایجاد طعم و بو، سمیت و مرگ و میر آبزیان می‌گردد. سد استقلال، منبع تامین 50 درصد آب شرب بندرعباس است که با توجه به ورود مقدار زیاد بار مواد مغذی از حوضه آبریز میناب، با مشکل طعم و بوی آب ناشی از شکوفایی جلبکی مواجه است. هدف از این مطالعه، شناسایی مناطق با منابع آلاینده بحرانی و ارزیابی و اولویت‌بندی سناریو‌های مدیریتی با هدف کاهش آلودگی ورودی به مخزن سد است. بدین منظور مدل SWAT به ‌عنوان یک مدل جامع فرایند‌محور برای شبیه‌سازی حوضه آبریز مورد استفاده قرار گرفت. پس از مدلسازی و شناسایی مناطق آلاینده بحرانی، تاثیر هریک از سناریوهای مدیریتی در کاهش بار مواد مغذی ارزیابی شد. در نهایت، بر اساس معیارهای کاهش بار مواد مغذی و هزینه‌های اجرایی هر سناریو، راهکارهای مناسب با استفاده از رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره، با هدف صرفه‌جویی اقتصادی و قابلیت اجرایی بهتر، انتخاب شدند. نتایج حاکی از بحرانی بودن کاربری زراعی و مراتع (دام سنتی) در زیرحوضه‌های جغین و میناب و کارایی بالای راهکارهای «استفاده از فیلتراسیون گیاهی با عرض حداقل 10 متر» و «کاهش کوددهی در مزارع» است.

کلیدواژه‌ها

محیط شناسی
دوره 48، شماره 1
خرداد 1401
صفحه 55-78

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار