ارزیابی روش‌های مدیریت منابع آلاینده غیر نقطه‌ای کشاورزی حاشیه رودخانه ارس (محدوده مکانی اصلاندوز تا پارس‌آباد، بازه زمانی 1372 تا 1386)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه مهندسی و مدیریت آب ،دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

رودخانه ارس علاوه بر اهمیت زیست محیطی، نقش مهمی در زندگی مردم مجاور ایفا میکند. با توجه به افزایش اراضی کشاورزی مجاور و نرخ جریان کم مطرح شده، بارگذاری منابع آلاینده غیرنقطه‌ای کشاورزی بهعنوان یکی از عوامل اصلی آلودگی رودخانه ارس شناخته شده است. امروزه شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آلودگی غیرنقطه‌ای کشاورزی جهت کنترل اثرات نامطلوب روشهای مدیریت کشاورزی بر کیفیت آب رودخانه‌ها ضروری میباشد. در این تحقیق کاربری اراضی و کود به‌عنوان مهمترین عوامل تأثیرگذار بر آلودگی غیرنقطه‌ای کشاورزی شناخته شد. در ادامه اقدامات مدیریتی بمنظور کاهش آلودگی آب رودخانه از طریق تجزیه و تحلیل چندین سناریو توسط مدل عددی انجام گرفت. نتایج سناریو مدیریت کاربری اراضی نشان داد که با کاهش اراضی تحت کشت، بارهای آلودگی غیرنقطه‌ای در مقایسه با وضع موجود روند نزولی داشته، و حداکثر بار آلودگی با 34 % و 8 / 16% به ترتیب در نیترات و فسفات کاهش مییابد. همچنین با تغییرات کاربری کود نسبت به وضع موجود، تغییر کمتری در رواناب و بار آلودگی مواد مغذی مشاهده میشود. به طوریکه با کاهش 0.5برابر کود مصرفی نسبت به وضع موجود، نیترات با بیشترین تغییر به میزان 18/09 % و فسفات به میزان8/35 % کاهش مییابد

کلیدواژه‌ها