ارزیابی تنوع و گروه گونه های کارکردی به عنوان یکی از شاخص های تنوع زیستی در پاسخ به گرادیان ارتفاعی (مطالعه موردی: مرتع چشمه سرخو، راور کرمان)

جعفریان, زینب; دهقان, مژده; برجسته, فرهاد; کارگر, منصوره

doi:10.22059/jes.2019.253030.1007610

ارزیابی تنوع و گروه گونه های کارکردی به عنوان یکی از شاخص های تنوع زیستی در پاسخ به گرادیان ارتفاعی (مطالعه موردی: مرتع چشمه سرخو، راور کرمان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

² اداره منابع طبیعی و آبخیزداری کرمان، کرمان، ایران

³ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز، کرج، ایران

10.22059/jes.2019.253030.1007610

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی گروه گونه‌ها و تنوع کارکردی گیاهان در طول گرادیان ارتفاعی به منظور اعمال مدیریت منطبق با شرایط اکولوژیک مرتع چشمه سرخو شهرستان راور است. برای این منظور، ۱۲ نقطه ارتفاعی به فاصله ۱۰۰ متر از هم در نظر گرفته شد و در هر نقطه، در راستای ترانسکتی عمود بر جهت شیب، ۵ پلات نمونه‌برداری مستقر شد. در مجموع ۶۰ پلات برداشت شد. 2 صفت کار‌کردی شامل ارتفاع گیاه، فرم رویشی به طور مستقیم در پلات‌ها اندازه‌گیری شد و 4 صفت دیگر شامل نوع تکثیر، طول عمر، فرم زندگی و نوع تثبیت نیتروژن از منابع گردآوری ‌شد. سپس شاخص‌های تنوع کارکردی با کمک نرم افزار FDiversity تجزیه و تحلیل شدند و گروه گونه‌های کارکردی نیز استخراج شدند. برای بررسی روابط شاخص‌های کارکرد با عامل ارتفاع از سطح دریا از آزمون ANOVA و رگرسیون‌های غیرخطی استفاده شد. نتایج نشان داد که بین شاخص‌های یکنواختی کارکرد، غنای کارکردی و یکنواختی گونه‌ای با ارتفاع رابطه معنی‌داری وجود نداشت و پنج شاخص دیگر رابطه معنی‌داری با ارتفاع نشان دادند. شش گروه گونه کارکردی در منطقه شناسایی شدند. ارتفاع گیاهان بین گروه-های کارکردی دارای اختلاف معنی‌داری با یکدیگر بودند، اما فراوانی گیاهان اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند.

کلیدواژه‌ها