محیط شهری به عنوان بستر حضور افراد و شکل‌گیری کنش‌های اجتماعی از جایگاه ویژه‌ای در تامین نیازها و رضایتمندی افراد برخوردار است و لذا تحلیل کیفیت محیط می‌تواند زمینه را برای دستیابی به راهکارهای بهبود شرایط فراهم سازد. از همین‌رو، پژوهش حاضر با روش تحلیلی-تفسیری و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی به ارزیابی این موضوع پرداخته است. لذا در آغاز شاخص‌های سنجش کیفیت محیط شهری از منابع داخلی و خارجی استخراج و سپس به کمک پرسشنامه در نمونه مورد مطالعه – نواحی 12گانه شهر همدان- مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به هدف پژوهش، از مدل‌های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره خطی برای ارزیابی وضعیت کیفیت محیطی نواحی و شهر همدان بهره گرفته است. در این میان، از نرم‌افزار SPSS برای انجام تحلیل‌های آماری و از نرم‌افزار ArcGIS برای ترسیم نقشه‌های تحلیلی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شش عامل «امنیت محیطی»، «پیاده‌مداری»، «خدمات شهری»، «محیط زیست»، «ساخت و ساز» و «حمل و نقل» بیشترین نقش را در تبیین کیفیت محیطی محلات شهری ایفا می‌کنند. همچنین در بررسی وضعیت شهر همدان، وجود اختلاف آشکار در سطح رضایتمندی ساکنین محلات مختلف از کیفیت محیطی مشاهده شد که دوقطبی شدن شهر را در پی داشته است.
)