چارچوب سنجش و ارزیابی وضعیت مناطق استانی ایران از منظر مفهوم اقتصاد سبز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی و طراحی شهری و منطقه‌ای دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهیدبهشتی

2 دانشگاه شهیدبهشتی

چکیده

تداوم رویکردهای مرسوم و یک‌سویه‌ی رشدوتوسعه در دهه‌های‌اخیر، مبتنی بر مدل‌های اقتصادیِ هزینه-فایده و حسابداری‌های‌مالی، نگرانی‌های جهانی شدیدی را در سرتاسر جهان برانگیخته‌است. این الگوها، گرچه باعث ارتقاء شاخص‌های رشدوتولید ثروت شده‌اند، اما عمدتاً به تنزل و افت محیط‌زیست، افزایش آلودگی‌ها، تخریب و زوال منابع محیطی، توزیع نابرابر ثروت و در نتیجه ناپایداری‌توسعه در کشورها و مناطق منجر شده‌اند. در راستای تحقق‌وعملیاتی‌سازی رویکردهای پایدار توسعه در سال‌های اخیر انگاشت‌اقتصادسبز، به‌مثابه اقتصادی سازگار بامحیط‌زیست، کم‌کربن‌و با انتشار پایین، به جریان اصلی گفتمان توسعه‌واقتصاد تبدیل‌شده و مدل‌های عملیاتی متعددی نیز جهت سنجش وضعیت و ارزیابی عملکرد کشورها و مناطق در راستای این هدف پیشنهاد شده‌است. بااعتقاد به کاستی روش‌های ‌مرسومِ ارزیابی و رتبه‌بندی در سنجش قیاسی وضعیت مناطق، در این پژوهش از روش‌شناسی‌ پویا و چندجزئی نوینی برمبنای"تحلیل‌گونه‌‌شناسی" در چارچوب روش تحلیل(فشار-وضعیت-پاسخPSR) استفاده ‌شده‌است. در این‌رابطه، با نیت پرداختن به موضوع اصلی "آسیب‌شناسی وضعیت‌وجایگاه مناطق‌استانی‌ایران برحسب انگاشت اقتصاد سبز"، هدفِ "تدوین چارچوب مناسب سنجش و ارزیابی وضعیت قیاسی مناطق‌استانی برحسب انگاشت اقتصاد سبز" در دستورکار قرار گرفته‌است. به‌عنوان برون‌دادپژوهش، مناطق به شش‌گونه مناطق‌ابتدایی(توسعه‌نیافته)، مناطق‌ناپایدار، مناطق‌دارای رشد لجام‌گسیخته، مناطق‌حفاظتی‌و‌توزیعی، مناطق درحال گذار به‌سوی اقتصاد‌سبز و مناطق دارای اقتصادسبز طبقه‌بندی‌شده ودر نهایت‌و متناسب با جایگاه هر منطقه چهار رویکرد حفاظت‌مطلق/پیش‌گیری، پیشایندی‌یا‌ترمیمی، پایداری‌و نوآوری‌اکولوژیک پیشنهادشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

محیط شناسی
دوره 44، شماره 4
اسفند 1397
صفحه 661-688

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار