داده کاوی رفتار حرکت و هم‌کنش جانوران: یوز آسیایی و پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت شده بافق

چراغی, فرید; دلاور, محمودرضا; امیراصلانی, فرشاد; علوی پناه, سید کاظم

doi:10.22059/jes.2018.257902.1007663

داده کاوی رفتار حرکت و هم‌کنش جانوران: یوز آسیایی و پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت شده بافق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² قطب علمی قطب علمی مهندسی نقشه برداری در مقابله با سوانح طبیعی، دانشکده ی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران

³ دانشکده جغرافیا

⁴ دانشگاه تهران

10.22059/jes.2018.257902.1007663

چکیده

حرکت نسبی جانوران شکارگر نسبت به طعمه، برای موفقیت شکارگر و طعمه کلیدی است. داده حرکت همزمان و هم بوم شکارگر و طعمه بسیار نایاب بوده و داده‌کاوی حرکت فوق، پیچیدگی‌های موضوعی و موضعی بسیار دارد. داده‌کاوی و آمار مکانی ابزارهای لازم برای تحلیل حرکت را فراهم می‌کند. در این تحقیق به تحلیل محدوده اقامت، رفتار حرکت و هم‌کنش دو گونه نایاب و در خطر انقراض شامل یک ائتلاف دوتایی از یوز آسیایی و یک پلنگ ایرانی پرداخته می‌شود. جانوران چندین ماه توسط گردنبند GPS دار با فرکانس 8 ساعته ردیابی شدند. از روش کوچک‌ترین پوش محدب برای محاسبه محدوده اقامت و از رویکرد زنجیره پنهان مارکوف دو فاز رفتاری متمایز در مسیرهای حرکت شناسایی گردید. از رگرسیون خطی برای بررسی وجود هم‌کنش بین جانوران استفاده گردید. محدوده اقامت یوزها از محدوده اقامت پلنگ بزرگتر بوده و با 95% از محدوده اقامت پلنگ همپوشانی داشت. با تقسیم مسیر حرکتشان به وضعیت حرکتی و استراحتی، پلنگ و یوزها به ترتیب 75% و 63% مواقع در وضعیت حرکتی بودند و سرعت متوسط یکسان 4/0 کیلومتربرساعت را داشتند. نتیجه تحلیل همکنش بیانگر نوعی تعقیب یوز 1 توسط پلنگ بوده است. این مطالعه اطلاعات مفیدی درباره این گونه‌های نادر و حفاظت آن‌ها ارائه می‌کند.

کلیدواژه‌ها