رفع مشکل استقلال عوامل و عدم قطعیت در ارزیابی توان کشاورزی با استفاده از روش ANPFUZZY( مطالعه موردی حوضه آبخیز بیرجند)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری برنامه ریزی محیط زیست. دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی، دانشگاه بیرجند.

2 استاد دانشگاه تهران

3 استاد دانشگاه بیرجند

چکیده

کشاورزی به‌عنوان فعالیتی که به‌طور تنگاتنگ با محیط سروکار دارد، برای داشتن کارایی بالاتر و تناسب بیشتر با محیط‌زیست، نیازمند شناسایی علمی توان روزافزون محیطی است. فرض‌های نادرست در روش‌های ارزیابی موجود مانند مستقل در نظر گرفتن عوامل اثرگذار و ورودی‌های دقیق همواره باعث ایجاد خطا در نتایج نهایی ارزیابی کاربری زمین شده است. برای رفع این مشکل، در این پژوهش از روشANPFUZZY برای ارزیابی توان کشاورزی استفاده‌شده است. بدین منظور، در ابتدا یک مجموعه جامع شامل 12 عامل از معیارهای اثرگذار شناسایی و سپس برای هر عامل نقشه‌ی قابلیتی تهیه شد که برای استانداردسازی و واردکردن عدم قطعیت‌ها فازی سازی شدند. سپس برای رد فرض استقلال عوامل و دیدن تعاملات از تکنیک فرایند تحلیل شبکه استفاده شد. در ادامه نقشه‌ی کاربری حفاظت به‌عنوان لایه‌ی ممنوعیت حذف و با استفاده از ترکیب وزنی خطی نقشه‌ی نهایی ارزیابی توان کشاورزی حوضه آبخیز بیرجند تهیه گردید؛ بر طبق آن پتانسیل هر پیکسل برای ایجاد کاربری کشاورزی مشخص شد. در انتها نقشه‌ی حاصل با نتیجه‌ی به‌دست‌آمده با استفاده از تکنیک روی‌هم اندازی ایرانی مقایسه شد و نتایج نشان داد که روش ANPFUZZY با شناسایی جامع‌تری از عواملی تأثیرگذار، واردکردن عدم قطعیت‌ها و همچنین دیدن تعاملات به نتیجه‌ی واقع‌بینانه‌تر و دقیق‌تری دست‌یافته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات