بررسی آلایندگی فلزات سنگین در پایین دست محل دفن زباله های شهری اردبیل

جعفری, کبری; حافظی مقدس, ناصر; مظلومی, علیرضا; قزی, اعظم

doi:10.22059/jes.2016.60062

بررسی آلایندگی فلزات سنگین در پایین دست محل دفن زباله های شهری اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانش آموخته ی زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه پیام نور مشهد

² عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

³ عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه پیام نور مشهد

⁴ دانش آموخته ی دکترای زمین شناسی مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد

10.22059/jes.2016.60062

چکیده

محل‏های دفن پسماندهای شهری می‏توانند با انتشار آلاینده‏های ناشی از نفوذ شیرابه به خاک‏ها و آب‏های سطحی و زیرزمینی محیط پیرامون همراه باشند. روزانه 300 تن زباله‏های شهری بدون هیچ محافظی برای انتشار آلودگی در محل دفن شهر اردبیل رها می‏شوند. هدف از این پژوهش بررسی آلایندگی فلزات سنگین در پایین‏دست محل دفن زباله‏های شهری اردبیل است. برای بررسی آلودگی خاک‏های منطقه یک نمونه شاهد خاک از بالادست و 11 نمونه در امتداد آبراهه از پایین‏دست برداشت شد. برای بررسی آلودگی آب، یک نمونه آب از بالادست و چهار نمونه از چاه‏های پایین‏دست انتخاب شد. نتایج آنالیز عناصر در خاک با استاندارد خاک‏های ایران مقایسه شد که نشان داد غلظت روی بالاتر از حد استاندارد است. مقایسه میانگین داده‏ها در نمونه‏های پایین‏دست نسبت به نمونه شاهد با استفاده از آزمون T-Test نشان‏دهنده تأثیر محل دفن بر آلودگی خاک‏های پایین‏دست است. محاسبه فاکتور غنی‏شدگی و شاخص زمین‏انباشتگی غلظت بالای سرب، روی و کادمیوم را نشان داد. روند تغییرات غلظت عناصر در نمونه‏های آب بیانگر آلودگی آب در چاه‏های نمونه‏برداری شده نبود. محل دفن در مکان سنگی به‏شدت درزه‏دار، با شیب زیاد و خاک‏های شنی و کم‏عمق واقع شده لذا انتشار شیرابه باعث آلودگی گسترده‏ی خاک‏ها و آب‏های منطقه خواهد شد.

کلیدواژه‌ها