بررسی آثار محیط‌زیستی کارخانۀ ایران خودرو دیزل به روش تلفیقی Entropy و LINMAP

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه محیط‌زیست، دانشکدۀ فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران شمال

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم محیط زیست- ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکدة محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

این مطالعه به منظور تجزیه و تحلیل آثار محیط‌زیستی کارخانۀ ایران خودرو دیزل واقع در شهرستان چهاردانگه صورت گرفته است. هدف از این تحقیق، شناسایی، طبقه‌بندی و بررسی آثار محیط‌زیستی کارخانۀ ایران خودرو دیزل به دو روش Entropy و LINMAP است. ابتدا با توجه به بازدیدهای میدانی، مصاحبه با بومیان منطقه و مطالعۀ اطلاعات پایه، آثاری که کارخانه بر سه محیط ایجاد می‌کند، شناسایی شد. آثار محیط‌زیستی مربوط به آن مشخص و در مرحلۀ بعدی برای تجزیه و تحلیل و اولویت‌بندی آثار محیط‌زیستی شناسایی‌شده، از روش تصمیم‌گیری چندشاخصه (MADM) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل و اولویت‌بندی سه محیط با استفاده از روش LINMAP، محیط فیزیکی و شیمیایی با وزن 6/. در اولویت اول و پس از آن محیط بیولوژیک با وزن 38/0 در رتبۀ دوم و محیط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با وزن 1/0 در رتبۀ آخر قرار گرفت. در مهم‌ترین راهکار در زمینۀ کاهش آثار شناسایی‌شده، ایجاد یک سیستم مدیریت محیط‌زیستی مبتنی بر تولید پاک شامل کاربرد مستمر راهبرد محیط‌زیستی فراگیر پیشگیری در فرایندها، محصولات و خدمات به منظور افزایش کارایی و کاهش مخاطرات انسانی و محیط‌زیستی است.

کلیدواژه‌ها


آذر، ع. رجب‌زاده، ع. 1389. تصمیم‌گیری کاربردی رویکرد چند‌معیاره MADM، نشر نگاه دانش.
اصغرپور، م، ج. 1385. تصمیم‌گیری چند‌معیاره، دانشگاه تهران.
ایران خوردرو دیزل. 1391. گزارشات بخش محیط‌زیست و HSE، منتشر‌نشده.
جوزی، س، ع. شفیعی، م. صفاریان، ش. 1388. کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه در تجزیه و تحلیل مخاطرات محیط‌زیستی مناطق حفاظت‌شده (مطالعۀ موردی: منطقۀ حلۀ بوشهر)، پژوهش‌های علوم و فنون دریایی، 4(3):21-36.
خراسانی، ن، ا. گیتی‌پور، ع. لرستانی، ب. 1384. مدیریت مواد زاید جامد صنایع خودروسازی کشور (مطالعۀ موردی: شرکت ایران خودرو)، مجلۀ منابع طبیعی ایران پاییز، 58(3):615- 621.
رهبران دادبخش، ع. 1387. بررسی میزان انتشار ذرات معلق در عملیات جوشکاری در صنایع خودروسازی و ارائۀ راهکار کمترلی مناسب، مطالعۀ موردی: کارخانۀ محورسازان ایران خودرو، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
شرفی، س، م. مخدوم، م. غفوریان بلوری مشهد، م. 1387. ارزیابی اثرات محیط‌زیستی احداث کارخانۀ خودروسازی به روش روی‌هم‌گذاری (مطالعۀ موردی: احداث کارخانۀ خودروسازی در غرب تاکستان)، مجلۀ علوم محیطی.
عبدالله، ف. 1390. بررسی آلودگی لجن رنگ صنایع خودروسازی امکان‌سنجی استخراج آلومینا از آن، مطالعۀ لجن رنگ کارخانۀ خودروسازی سایپا، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
گیتی‌پور، س. نبی‌بیدهندی، غ. 1385. بررسی اثر شیرابه بر ضریب نفوذپذیری و ساختمان خاک‌های رسی بنتونیتی، مجلۀ محیط‌شناسی.
محمدرضایی، ش. اسکافی، ف. 1384. موانع و راهکارهای مشارکت کارکنان در سیستم مدیریت محیط‌زیستی شرکت ایران خودرو، مجلۀ محیط‌شناسی، شمارۀ 37، صفحۀ 113- 122.
مخدوم، م. 1376. شالودۀ آمایش سرزمین، دانشگاه تهران.
مؤمنی، م. 1389. مباحث نوین تحقیق در عملیات، دانشگاه تهران.
نصیری، پ. مهرآوران، ح. قوسی، ر. 1385. اندازه‌گیری و مدل‌سازی تراز معادل صدا (Leq) و تعیین نقاط بحرانی از نظر آلودگی صوتی (مطالعۀ موردی: در یک کارخانۀ خودروسازی)، مجلۀ علوم و تکنولوژی محیط‌زیست زمستان، 9(4 (مسلسل 35):47-56.
 
Alan, F.2005 .Automotive Industry Analysis",(www.srl.gatech.edu.com(
Asian Development Bank. 1997. Environmental Impact Assessment for Developing Countries in Asia, Asian Development Bank Publications, p349,(www.adb.org(
Bereketli,I. Erol Genevois,M. Esra Albayrak,Y. Ozyol,M . 2011. WEEE Ttreatment Strategies’ Evaluation using Fuzzy LINMAP Method"Expert Systems with Applications,(www.sciencedirect.com)
Canter, L,W. 1996 .Scientific Uncertainty and the Environmental Impact Assessment Process in the United States," pp. 298-326,(www.eiatraining.com(
Chang Hung,C. Hsuan Chen,L. 2009. A Fuzzy TOPSIS Decision Making Model with Entropy Weight under Intuitionistic Fuzzy Environment, Proceedings of the International MultiConference of Engineers and Computer Scientists, Vol I,P.18 – 20.
Dempster,A,P .1987. Upper and lower probabilities induced by a multi-valued mapping. Annals of Mathematical Statistics 38, 325–339.
Hwang C, L. Paul Yoon, K  .1981. Lecture Notes in Economics and Mathematical System, pp154-168.
Kulas ,J. Stachowski ,A .2009. Middle Category Endorsement in Odd-Numbered Likert Response Scales: Associated Item Characteristics, Cognitive Demands, and Preferred Meanings. Journal of Research in Personality; 43: 489–493.
Ludwig,L. Starr,S .2005. Library as place: results of a Delphi study, Journal of the Medical Library Association; 93(3): 315-326.