بررسی چالش نظری و تبیین انگارۀ اکوتوریسم شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، گروه شهرسازی، قزوین، ایران

2 استاد دانشکدۀ هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف این مقاله تبیین نظری انگارۀ اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعۀ پایدار و ریشه‌‌های شکل‌گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط‌‌های شهری (محیط انسان‌ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزۀ طبیعت‌‌گردی، واژۀ ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می‌‌دانند. از طرف دیگر، گروهی درصددند که با بحث نظری‌‌ای که بیشتر متکی بر پروژۀ اجرایی است، ثابت کنند که مفهوم «اکوتوریسم شهری» راهبرد نوین در خصوص شهرهاست و لذا اکوتوریسم، در معنای بنیادین را «اکوتوریسم سنتی» می‌‌نامند. از این رو در این مقاله ضمن بررسی چرایی شکل‌گیری تفکر توسعۀ پایدار و قوام‌یافتن واژۀ اکوتوریسم از دل تحولات قرن بیستم میلادی در حوزۀ گردشگری، اصول بنیادین اکوتوریسم از دل متون اندیشمندان پس از دهۀ پنجاه در این حوزه استخراج شده است. این کنکاش در واقع، ورای بیان معنای اکوتوریسم است. به عبارت دیگر، هدف این مقاله مطالعه در ادبیات و انگارۀ[i] اصلی شکل‌گیری واژۀ اکوتوریسم (نه صرفاً بیان معنای آن) با روش مقایسه‌ای- تحلیلی و بیان چرایی شکل‌گیری ادبیات اکوتوریسم شهری و تدوین انگارۀ آن است. از این رو با تدوین سیر تحول مباحث نظری در خصوص دو واژۀ اکوتوریسم سنتی و شهری بر خلاف مقالات سایر صاحب‌نظران که مبتنی بر نمونۀ موردی بحث کرده‌‌اند، نوآوری این مقاله در تدقیق و تعریف معنای واژۀ اکوتوریسم شهری و تدوین انگارۀ آن صرفاً از طریق بیان مباحث نظری مربوطه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


 
Blamey, R. 2001. Principles of Ecotourism. In D. B. Weaver, The Encyclopedia of Ecotourism, (pp. 5-22), London, UK: CABI Publishing.
Butler, R. 1980. The Concept of a Tourism Area Cycle of Evolution: Implications for management of Resources , (pp. 5-12), Canadian Geographer, 24.
Ceballos-Lascurian, H. 1991. Tourism, ecotourism and protected areas. In J. Kusier, Ecotourism and Resource Conservation: A Collection of Papers (pp. 24-30), NY: Berne.
Ceballos-Lascurain, H. 1987. The future of ecotourism, (pp. 13-25), Mexico Journal.
Chirgwin, S., and Hughes, K. 1997. Ecotourism: The participants’ perceptions, (pp. 2-7), Journal of Tourism Studies, 8(2).
Christoph, B., Hubert, J., & Witzel, A. 1996. Tourismus und nachhaltige Entwicklung. Grundlagen und praktische Ansätze für den mitteleuropäischen Raum. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Doxey, G. 1975. A Causation Theory of Visitor-Resident Irritants, Methodology and Research Inferences. Sixth Annual Conference Proceedings of the Travel Research Association, (pp. 195-198), San Diego.
TIES, 1990. The International Ecotourism Society official website, Retrieved from http://www.ecotourism.org/what-is-ecotourism, december 07, 2013
Fennel, A. 1999. Ecotourism: An Introduction, (p. 48), London: Routledge.
Freslon, L. d. 2010. Urban Ecotourism - The Case of Lac de Maine Leisure Park. Hold in , March 07,  Retrieved December 10, 2013, from ecoclub: http://ecoclub.com/articles/305-urban-ecotourism-lac-de-maine
Getz, D. 1987. Tourism Planning and Research: Traditions, Models and Futures. Australian Travel Research Workshop, (p. 7), Bunbury, Western Australia,: November 5-6.
Gibson, A., Dodds, R., Joppe, M., and Jamieson, B. (2003). Ecotourism in the city? Toronto's Green Tourism Association. International Journal of Contemporary Hospitality Managment, 15(6), (pp. 325-327), doi:10.1108/09596110310488168
Grenie, D., Kaae, B., Miller, M., & Mobley, R. 1993. Ecotourisrn, landscape architecture and urban planning, (pp. 1-16), Landscape and urban planning, 25.
Harding, R. 1998. Environmental Decision-making: the role of scientists, engineers and the public, (p.18) Australia: The fedetation Press.
Hetzer, N. 1965. Environment, tourism. culture. renamed Ecosphere.
Higham, J., and Lück, M. 2002. Urban ecotourism: A contradiction in terms? Journal of Ecotourism, (pp. 36-51), doi:1472-4049/02/01 0036-16.
Jafari, J. 1990. Research and Scholarship: The Basis of Tourism Education. Journal of Tourism Studies, 1(1), (pp. 33-41).
Je Seong, O. 2007. Urban Ecotourism:Applying Natural Ecological Resources to Tourism in Seoul, Korea. College of Community and Public Affairs Binghamton University, (p. 7), New York:State University of NY.
Jungk, R. 1980. Wieviel Touristen pro Hektar Strand?, (pp. 154-156), GEO, 5(10).
Krippendorf, J. 1975. Die Landschaftsfresser. Bern, Stuttgart: Hallwag AG Bern.
Krippendorf, J. 1984. Die Ferienmenschen. Für ein neues Verständnis von Freizeit und Reisen. München: Deutscher Taschenbuch Verlag GmbH & Co. KG.
Krippendorf, J. 1985. Für einen anderen Tourismus. Probleme -Perspektiven -Ratschläge.Frankfort: Frankfort a.M.
Kusler, J. 1991. Ecotourism and resource conservation:introduction to issues. In K. J.A., Ecotourism and Resource Conservation A Collection of Paper (pp. 2-8). NY: Berne.
Lipscombe, N., and Thwaites, R. 2001. Education and Training. In D.B.Weaver, The Encyclopedia of Ecotourism (pp. 627-628). London, UK: CABI Publishing.
Mathieson, A., and Wall, G. 1982. Tourism:Economic, Physical and Social Impacts (p. 7), Harlow: Longman Scientific and Technical.,
Miller, M., and Kaae, B. 1993. Coastal and marine ecotourism: a formula for sustainable development? Trends, 30(2), (pp. 35-41).
Orams, M. 2001. Types of Ecotourism. In D. B. Weaver, The Encyclopedia of Ecotourism (pp. 23-36). London, Uk: CABI Publishing.
Planeta. 2004. Urban Ecotourism Declaration. Retrieved december 16, 2013, from http://www.planeta.com/ecotravel/tour/urbandeclaration.html
Randall, A. 1987. Resource economics (Second Edition ed.) (p.13) New York, USA: John Wiley and Sons.
Savignac, A. E. 1992. WTO presentation. Rio Earth Summit, Rio de Janeiro.
Smith, V. 1978. Hosts and Guests: The Anthropology of Tourism. Oxford: Blackwell.
Soleimanpour, H. 2006. Nature-Based Tourism: a Draft International Covenant (1st ed.). Tehran, Iran: CENESTA for IUCN/CEEP, (pp. 3- 24).
Valentines, P. 1991. In P. Valentine, & M. M. Auyong (Ed.), Nature-based tourism: a review of prospects and problems (pp. 475-485). Newport, OR: National Coastal Resources Research & Development Institute.
Weaver, D. B. 2001. Mass Tourism: Contradiction or Reality? The Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 42(2), (pp. 104-112), doi:10.1016/S0010-8804(01)80022-7
White, J. 2003. Urban ecotourism: Recommendations for tourism development at the. Cockburn, Australia: Murdoch University, 6
Wisansing, J. 2005. A Review of Marketing Ideas within the Evolution of Tourism Planning Thought (pp. 23-34), ABAC Journal, 25(2).
Wood, M. E. 2002. Ecotourism: Principles, Practices & Policies For Sustainability, (pp. 9-10), Paris: UNEP.
Wu, Y.Y., Wang, H.L., and Ho, Y.-F. 2010. Urban ecotourism: Defining and assessing dimensions using fuzzy number construction. Tourism Management, 31, (pp. 739-743). doi:10.1016/j.tourman.2009.07.014