اندازه‌گیری بقایای سموم کشاورزی ارگانوکلره در رودخانه‌های استان مازندران از طریق دستگاه ECD GC-پس از پیش‌تغلیظ به روش استخراج فاز جامد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سوادکوه، مازندران

2 استادیار گروه نانوبیوتکنولوژی، دانشکدۀ علوم و فنون، دانشگاه تهران

3 مربی گروه مهندسی محیط‌زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سوادکوه، مازندران

4 کارشناس ارشد سازمان آب منطقه‌ای مازندران، مازندران

5 دانشیار گروه مهندسی محیط‌زیست، دانشکدۀ محیط‌زیست، دانشگاه تهران

چکیده

سموم کشاورزی ارگانوکلره به علت خاصیت تجمعی، سرطان‌زایی و تأثیر در سیستم عصبی انسان اهمیت زیادی دارند. این سموم به علت طبیعت لیپوفیلیک، آبگریزی و سرعت پایین تخریب شیمیایی و بیولوژیکی، در بافت‌های بیولوژیکی جمع و وارد چرخۀ غذایی می‌شوند بنابراین، این آلاینده‌ها در حد غلظت نانو می‌توانند خطر جدی برای سلامت انسان محسوب شوند. از آنجا که رودخانه‌ها مهم‌ترین منبع آب آشامیدنی محسوب می‌شوند، بررسی کیفیت آب آن‌ها از جهت حضور آفت‌کش‌ها قبل از استفاده در جوامع بسیار مهم است. در این مطالعه، غلظت بقایای سموم کشاورزی ارگانوکلره در 6 ایستگاه از 2 رودخانۀ استان مازندران (تالار و تجن) طی ماه‌های مختلف سال اندازه‌گیری شد. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها، پیش‌تغلیظ سموم در نمونه‌ها به روش استخراج فاز جامد صورت گرفت و آنالیز نمونه‌ها به روش کروماتوگرافی از طریق دستگاه ECD GC- انجام شد. از بین 20 نوع سم اندازه‌گیری‌شده بالاترین غلظت مربوط به سموم لیندان، هپتا کلر، 4,4'-DDE و 4,4'-DDD است. با توجه به نتایج، تمامی غلظت‌های اندازه‌گیری‌شده کمتر از ماکزیمم مقدار کل آلودگی اعلام‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) و آژانس حفاظت محیط‌زیست امریکا (EPA) برای سموم ارگانوکلره است. باوجود این، از بین ایستگاه‌های مورد مطالعه، ایستگاه کردخیل دارای حداکثر آلودگی تشخیص داده شد. بررسی نقشه‌های کاربری و شیب اراضی نشان می‌دهد که ایستگاه کردخیل به علت حداقل ارتفاع و شیب و با کاربری اراضی کشاورزی با سطح زیاد، نسبت به سایر ایستگاه‌‌ها باقیماندۀ سموم کشاورزی بیشتری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار