ارتقای ارزیابی آثار توسعه با تئوری دمپستر- شیفر (مطالعۀ موردی: شهرستان بینالود- خراسان رضوی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد محیط‌‌زیست دانشکدۀ شیلات و محیط‌‌زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار رشتۀ محیط‌‌زیست دانشکدۀ شیلات و محیط‌زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 دانشیار رشتۀ محیط‌‌زیست دانشکدۀ شیلات و محیط‌‌زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

عدم قطعیت در شرایطی که شناخت و آگاهی از حوادث آینده بسیار ناچیز است یا وجود ندارد و امکان تصمیم‌‌گیری صریح و دقیق در این شرایط کم است پدید می‌‌آید. تئوری اعتقاد (دمپستر- شیفر) روشی جدید برای تصمیم‌‌گیری است که تحت شرایط عدم قطعیت در ارزیابی آثار محیط‌‌زیستی وقتی با داده‌‌های ناکافی، مبهم و نادقیق مواجهه می‌‌شویم استفاده می‌شود. این تئوری چارچوبی ریاضی برای توصیف داده‌‌های ناقص و ناکافی ارائه می‌‌دهد. داده‌‌ها و نقشه‌‌های عوامل مؤثر‌‌ در توسعۀ گردشگری در تحقیق حاضر با مراجعه به نهادهای مربوط و شرکت‌‌های خصوصی جمع‌‌آوری و به فرمت رستری تبدیل شدند. سپس، فازی‌‌سازی نقشه‌‌های رستری با توجه به قابلیت یا عدم قابلیت بوم‌‌شناسی‌‌شان برای تفرج در ارزیابی آثار توسعۀ توریسم و اکوتوریسم پیشنهادی برای منطقۀ مورد مطالعه انجام و در مرحلۀ بعد هر یک از نقشه‌‌ها به رویۀ اعتقاد معرفی شد. پس از واردکردن تمام اطلاعات، فرایند همۀ شواهد را بر پایۀ فرضیه‌‌های اصولی (مناسب، نامناسب، مناسب- نامناسب) تفکیک و برای ایجاد سه تصویر اعتقاد، مقبولیت و فواصل اعتقاد ترکیب کرد. همچنین، تصویر ارزیابی آثار تفرجی منطقه با استفاده از روش فازی و ارزیابی چندمعیاره تهیه و با تصویر اعتقاد مقایسه شد. نتایج نشان داد که رویۀ اعتقاد یک نتیجه با قابلیت اطمینان بیشتر برای توسعۀ گردشگری و ارزیابی آثار آن ارائه داده است. توصیف هم‌‌زمان آنچه می‌‌دانیم و نمی‌‌دانیم به ما امکان می‌‌دهد تا ریسک نسبی تصمیماتی را که دربارۀ منابع می‌‌گیریم درک کنیم. مزیت دیگر توصیف متغیرها به‌منزلۀ بلیف این است که امکان مشارکت انواع مختلف اطلاعات کارشناسی، مفاهیم نقل‌شده از زمان گذشته تا حال، احتمالات و داده‌های ماهواره‌‌‌ای طبقه‌‌بندی‌شده و دیگر داده‌‌ها را فراهم می‌‌کند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات