استفاده از تصمیم‌گیری چندمعیارۀ مبتنی بر تلفیق روش‌های DEMATEL و ANP در انتخاب مکان ‌بهینۀ آرامستان‌ها (مطالعۀ موردی: اصفهان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ‌ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی -گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی- دانشگاه تهران

2 استادیار گروه مهندسی نقشه‌برداری -پردیس دانشکده‌های فنی- دانشگاه تهران

3 استادگروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی -دانشکدۀ جغرافیا- دانشگاه تهران

چکیده

امروزه شهر پویا شهری است که بتواند خدمات‌رسانی مطلوبی را برای شهروندان ارائه دهد. آرامستان‌ها از جمله مراکز خدماتی محسوب می‌شوند که رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت، تکمیل ظرفیت آن‌ها را‌ به‌همراه داشته و برنامه‌ریزی جامع و از پیش تعیین‌شده برای مواجهه با این بحران ضروری است. متأسفانه در شهرهای ایران مطالعه و برنامه‌ریزی برای مواجهه با این بحران وجود ندارد. از آنجا که امروزه رعایت استانداردهای زیست‌محیطی یکی از اصول احداث تجهیزات و امکانات شهری و فراشهری است، در این پژوهش با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره، که در تلفیق با GIS توانسته است به حل مسائل تصمیم‌گیری فضایی کمک کند، مکان آرامستان جدیدی برای اصفهان بر اساس معیارهای زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی پیشنهاد شده است. معیارهای مؤثر در مکانیابی آرامستان با استفاده از منابع و نظر کارشناسان شناسایی شده است. با توجه به اینکه تعیین میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معیارها از یکدیگر، آن‌ها را به دنیای واقعی نزدیک‌تر می‌کند، از روش‌ دیمتل برای استخراج روابط اثرگذاری بین عوامل استفاده شد. نقشة حاصل از دیمتل برای مدل‌سازی ANP برای وزن‌دهی عوامل به ‌کار گرفته شد. سپس، با استفاده از نتایج آن‌ها در محیط GIS نقشه‌های فازی وزن‌دار عوامل تولید شد. در نهایت با کمک عملگر گامای فازی نقشه‌ها ترکیب شدند تا نتیجۀ به‌دست‌آمده از آن کاستی‌های روش جمع، که ساده‌ترین روش ترکیب نقشه‌هاست را بهبود دهد. مکان بهینۀ متناسب با شرایط زیست‌محیطی و اقتصادی- اجتماعی پیشنهاد شد. احداث آرامستان در این مکان‌ از انتشار آلودگی به شهر جلوگیری می‌کند و پیشنهاد چند آرامستان به منظور جلوگیری از ترافیک در شهر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات