استفاده از پذیرفتاری مغناطیسی در پیش بینی آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار اتمسفری اصفهان و شهرهای اطراف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد علوم خاک دانشگاه صنعتی اصفهان

2 استاد گروه علوم خاک، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

ذرات گرد و غبار موجود در اتمسفر سلامت انسان‌ها را به مخاطره می‌اندازند. در این پژوهش به منظور تعیین کارایی روش پذیرفتاری مغناطیسی در تشخیص گرد و غبار آلوده به فلزات سنگین تعداد 36 نقطه در شهرهای اصفهان، خمینی شهر، فلاورجان، مبارکه و زرین شهر انتخاب و گرد و غبار این مناطق طی 5 ماه و در 4 مرحله جمع‌آوری شد. غلظت کل فلزاتPb، Zn، Cd، Cu، Ni، Co، Cr و Mn در نمونه‌ها پس از عصاره‌گیری با اسید نیتریک با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین شد . غلظت آهن از طریق عصاره‌گیری با اسید آمونیوم اکسالات اندازه‌گیری شد. مشخصه‌های مغناطیسی شامل پذیرفتاری مغناطیسی در فرکانس پایین (χlf)، بالا(χhf) و پذیرفتاری مغناطیسی وابسته به فرکانس (χfd%)در گرد و غبار با استفاده از حسگرMS2B تعیین شد. در این مطالعه بالاترین پذیرفتاری مغناطیسی در فرکانس بالا و کمترین پذیرفتاری مغناطیسی وابسته به فرکانس در منطقه صنعتی به دست آمد و به طور میانگین به ترتیب دارای مقادیر m3 kg-18-10 × 9/529 و 8/0% بود. این نتایج در مقایسه با خاکهای منطقه و خاکهای طبیعی حاکی از آلوده شدن گرد و غبار منطقه از طریق فعالیت‌های انسانی است. مشخصه‌های مغناطیسی از میان فلزات مورد مطالعه تنها با فلزات Fe و Mn همبستگی نشان دادند (2r به ترتیب 9/0 و 54/0). بنابراین، از این روش فقط می‌توان برای شناسایی گرد و غبار آلوده به این دو فلز استفاده کرد. همچنین همبستگی معنی‌داری بین χlf و χfd% به دست آمد که نشان می‌دهد ذرات چند حوزه‌ای و تک حوزه‌ای پایدار ناشی از فعالیت‌های آنتروپوژنیک در گرد و غبار غالب هستند.

کلیدواژه‌ها