بسط راهبردهای پایداری اکولوژیک برای افزایش تاب‌آوری محیط زیست شهری (نمونة موردی: مناطق 1 و 3 شهرداری تهران)

نویسندگان

1 دانشگاه تهران، دانشجوی دکترای برنامه ریزی محیط زیست دانشکدة محیط زیست

2 دانشگاه تهران، دانشیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکدة محیط زیست

3 دانشیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران

4 دانشگاه تهران، دانشیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست

5 دانشکاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد محیط زیست

چکیده

تفکر تاب‌آوری در سیستم‌های پیچیده مانند شهرها درک پویایی و روابط غیرخطی در این نوع سیستم‌ها را میسر می‌سازد. این تفکر، در بستر اکولوژی شهری مدرن امکان یکپارچه‌سازی عوامل انسانی و اکولوژیکی در سیستم‌های شهری و درک تعاملات بین آنها، بسط راهبردهای پایداری با توجه به تعاملات شناسایی شده را فراهم می‌آورد. در این راستا، با استفاده از مدل مفهومی آلبرتی و همکاران می‌توان نیرو محرکه‌های بیوفیزیکی، انسانی، الگوها، فرایندها و آثار آنها در شهر را شناخت و متناسب با شرایط و روابط شناسایی شده نوع جهت‌گیری راهبردی شامل حفاظتی، تدافعی، تهاجمی، یا فرصت‌طلبانه برای ایجاد تاب‌آوری شهری را تعیین کرد. در این تحقیق تهران به عنوان نمونة مطالعة موردی انتخاب شده است. بعد از تعریف فاکتورهای موثر بر تاب‌آوری محیط زیست شهری، مناطق 1 و 3 شهرداری تهران به عنوان یک پهنه همگن مورد مطالعه قرار گرفت ، این پهنه با هدف درک رابطة ساختار، عملکرد، آثار و پاسخ‌ها بر اساس مفاهیم اکولوژی شهری انتخاب شد و با توجه به درک حاصل از این پهنه در مدل مذکور، انواع جهت‌گیری راهبردی به شکل مکان‌دار در پهنة مورد نظر بسط داده شد. اتخاذ چنین رویه‌ای در مطالعات مرتبط با تاب‌آوری شهری، به برنامه‌ریزان برای اتخاذ تصمیماتی جهت حفظ و ارتقاء فرصتهای موجود و بالقوه و خدمات اکوسیستمی در شهر کمک می‌کند.

کلیدواژه‌ها