تعیین ارزش حفاظتی تالاب قوریگل و کاربرد رهیافت فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به منظور تمایز ارزش‌های مصرفی و غیرمصرفی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس ، دانشیار اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی

2 دانشگاه تربیت مدرس، دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشکدة کشاورزی

3 دانشگاه تهران ، دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی، دانشکدة اقتصاد و توسعة کشاورزی

چکیده

با وجود رشد آگاهی و دانش مردم نسبت به اهمیت محیط‌های طبیعی، بخصوص تالاب‌ها هنوز درک واقعی از اهمیت، کارکرد و حساسیت این زیستگاههای حیاتی پایین است. بخش مهمی از تخریب تالاب‌ها به سبب عدم محاسبة درست ارزش خدمات ارائه شده توسط تالاب‌ها در شرایط بازاری صورت می‌گیرد. برآورد ارزش پولی خدمات تالاب‌ها راهی برای درک اهمیت سرمایه‌گذاری در راستای حفاظت، یا بهبود آنها است. تالاب قوریگل نیز یکی از منابع زیست محیطی بسیار مهم استان آذربایجان‌شرقی است که به عنوان یکی از تالاب‌های بین‌المللی حفاظت شده کشور در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. در این مطالعه، رهیافت ارزشگذاری مشروط و پرسشنامة انتخاب دوگانه برای محاسبه تمایل به پرداخت و تعیین ارزش حفاظتی تالاب قوریگل به کار برده شده است. متوسط تمایل به پرداخت سالانه هر خانوار برای حفاظت تالاب برابر با 117240 ریال و ارزش حفاظتی سالانه تالاب برابر با 59/34 میلیارد ریال است. روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای تفکیک ارزش‌های مصرفی و غیر مصرفی به کار برده شد. با توجه به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ارزش مصرفی (شامل ارزش مصرفی مستقیم، غیر‌مستقیم و ارزش اختیار) 5/54 و ارزش غیرمصرفی (شامل ارزش وجودی و میراث)، 5/45 درصد از ارزش کل تالاب قوریگل را شامل می‌شود. بنابراین ارزش غیرمصرفی بخش عمده‌ای از ارزش کل منابع طبیعی از جمله تالاب‌ها را شامل می‌شود که باید در سیاستگزاری‌ها به آن توجه ویژه شود.

کلیدواژه‌ها