مقایسة تجمع زیستی جیوه کل در بافت عضلة دو گونه ماهی کپور معمولی و کپور ‌نقره‌ای سد قشلاق سنندج

خوشناموند, مهدی; کبودوندپور, شهرام; غیاثی, فرزاد; بهرام‌نژاد, بهمن

مقایسة تجمع زیستی جیوه کل در بافت عضلة دو گونه ماهی کپور معمولی و کپور ‌نقره‌ای سد قشلاق سنندج

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه کردستان

² استادیار گروه محیط زیست دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه کردستان

³ استادیار گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان

⁴ استادیار بخش بیوتکنولوژی گروه زراعت دانشکدة کشاورزی دانشگاه کردستان

چکیده

غلظت جیوة کل (T-Hg) تجمع یافته در بافت عضلة دو گونة ماهی کپور ‌معمولی و کپور نقره‌ای سد قشلاق سنندج به عنوان پرمصرف‌ترین ماهی‌های منطقه در خلال ماه‌های تیر تا آذر 1388 ارزیابی شد، تا ضمن مقایسة غلظت جیوة تجمع‌یافته در بافت‌های خوراکی این ماهی‌ها، روند تغییرات T-Hg در خلال فصول مطالعه تعیین شود. در هر ماه 4 قطعه ماهی از هر دو گونه (مجموعاً 48 نمونه) به صورت تصادفی صید و غلظت T-Hg در بافت‌‌ عضلة‌ این ماهی‌ها با استفاده از دستگاه پیشرفته اندازه‌گیری جیوه (Advanced Mercury Analyzer, Model; Leco 254 AMA) تعیین شد. میانگین (± خطای استاندارد) T-Hg در بافت عضله دو ماهی کپور معمولی و کپور نقره‌ای به ترتیب 67/20 ± 233 و 43/26 ± 367 بر حسبppb یا ng g-1 وزن خشک به دست آمد. مقایسة میانگین‌های ماهانه جیوة تجمع‌یافته در بافت عضلة دو گونه ماهی کپور معمولی و نقره‌ای اختلاف معنی‌‌داری از خود نشان ندادند (1926/0 P = , 29/2 =36, 5(F، در حالی‌که میانگین T-Hg تجمع‌یافته در بافت عضلة گونه کپور نقره‌ای به صورت معنی‌داری بیشتر از کپور معمولی بود (0068/0 P = , 70/19 =36 ,1(F. غلظت جیوه تجمع یافته در بافت‌ عضلة دو گونه کپور معمولی و نقره‌ای با متغیرهای زیستی طول کل، طول استاندارد و وزن، همبستگی معنی‌دار و مثبتی از خود نشان دادند (05/0 P <). غلظت T-Hg در بافت عضلة کلیة ماهی‌هایی که وزن‌ آنها بیشتر از 500 گرم بود، بالاتر از استانداردEPA و در نمونه‌هایی که وزن آنها بیشتر از 850 گرم بودند، بالاتر از دو استاندارد جهانی WHO وFAO بودند.

کلیدواژه‌ها