بررسی تأثیر تراکم کرم E.Foetida بر pH ، نسبت C/N و سرعت فرایند در فرایند تولید ورمی کمپوست از پسماندهای غذایی

رستمی, روح الله; نبئی, امیر; اسلامی, اکبر; نجفی صالح, حسین

بررسی تأثیر تراکم کرم E.Foetida بر pH ، نسبت C/N و سرعت فرایند در فرایند تولید ورمی کمپوست از پسماندهای غذایی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، مربی دانشکدة بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایلام

² کارشناس بهداشت محیط، مسئول آزمایشگاه تصفیه‌خانه فاضلاب شهری زنجان

³ استادیار بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زنجان

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشکدة بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

چکیده

روزانه مقادیر زیادی زباله از اجتماعات انسانی به روش‌های مختلف دفع می‌شود. بخش چشمگیری از این زباله‌ها را مواد آلی تشکیل می‌دهند که بازیافت این مواد و بهره‌گیری از آنها به روش‌های مختلف به علت جلوگیری از آسیب به محیط زیست و حفظ منابع و انرژی مورد توجه انسان قرار دارد. یکی از روش‌های مناسب بازیافت این مواد، تولید کود آلی با استفاده از روش ورمی کمپوست است که با بهره‌گیری از خصوصیات کرم‌های خاکی به تغییر و تبدیل مواد زاید آلی به کود آلی مناسب کمک می‌کند. هدف از این مطالعه تعیین تأثیر تراکم کرم‌ها بر مقادیر pH و نسبت C/N که از شاخص‌های مهم کیفی کمپوست هستند و همچنین سرعت پیشرفت فرایند است. در این مطالعه از کرم خاکی گونة Eisenia Foetida استفاده شد و 5 محیط شامل 1 محیط شاهد و 4 محیط با تعداد کرم‌های متفاوت ایجاد شده و مقادیر pH، نسبت C/N و سرعت فرایند بررسی شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان‌دهندة تأثیر معنی‌دار افزایش تعداد کرم بر pH نیست(p- value>0.05). این مسئله نشان می‌دهد که افزایش تراکم کرم از 0 تا 24 تأثیر چندانی در تغییرات pH نداشته است. ولی میانگین pH در محیط‌های با کرم بیشتر، پایین‌تر است. بین تراکم کرم‌ها و نسبت C/N رابطة معنی‌داری به دست آمد. در تأثیر بر نسبت C/N، تراکم 0 و 6 کرم تفاوت معنی داری نشان ندادند ولی بین 0 کرم و سایر محیط‌ها با تعداد کرم بیشتر، تفاوت معنی‌داری در نسبت C/N وجود داشت. کمترین مقدار نسبت C/N در محیط با تراکم 18 کرم به دست آمده که آن را در حد استاندارد کلاس B کمپوست طی 1 ماه فرایند شدن، قرار می‌دهد. همچنین بیشترین سرعت فرایند در تراکم 18 کرم در 70گرم پسماند غذایی به دست آمد.

کلیدواژه‌ها