برآورد بار آلودگی ناشی از آلاینده‌های محیط زیستی تأثیرگذار بر آب سبزوار

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

امروزه با رشد جمعیت در نواحی شهری، تأمین آب سالم و بهداشتی یکی از نیازهای اولیة بشر محسوب می‌شود. علاوه‌بر این آلاینده‌های مختلف ناشی از فعالیت‌های شهری، کشاورزی و صنعتی در نقاط همجوار و محدوده‌های پیرامون، منابع تأمین آب شهری وارد محیط زیست می‌شود، به نحوی‌که ضرورت مطالعه برای جلوگیری از آلودگی منابع آب و شناسایی منابع آلاینده را نشان می‌دهد. هدف از تحقیق در این مقاله، شناسایی منابع آلایندة آب سبزوار که در محدودة تأمین آب این شهر قرار دارند، با استفاده از داده‌های موجود می‌باشد و روش‌های کاهش آلودگی احتمالی منابع آب نیز مورد بررسی قرار گیرد. یافته‌ها نشان داد که میزان آلودگی ناشی از بار ازت در محدودة مورد مطالعه در سال 1385 برابر 9/1725 تن است. بر این اساس، آلاینده‌های کشاورزی به دلیل تمرکز اراضی زراعی و باغی در سطح محدودة مورد مطالعه و شدّت استفاده از کودهای شیمیایی و حیوانی و سموم دفع آفات، با 6/68 درصد بالاترین نقش را در آلودگی دارند و پس از آن به ترتیب آلاینده‌های شهری و روستایی با 9/29 درصد و آلاینده‌های صنعتی با 5/1درصد قرار گرفته‌اند. با توجه به یافته‌ها، تکمیل شبکة جمع‌آوری فاضلاب سبزوار، جداسازی فاضلاب‌های صنعتی از فاضلاب شهری وتصفیة جداگانة آن به همراه راه‌اندازی شبکه‌های جمع‌آوری و تصفیة فاضلاب در واحدهای صنعتی، اجرای طرح توسعة تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، طرح شناخت شرایط و وضعیت آبهای زیرزمینی محدودة طرح، به منظور تکمیل بانک اطلاعاتی منابع‌ آب زیرزمینی و استفاده از پسآب تصفیه شدة شهری در بخش کشاورزی برای نواحی شهری و روستایی پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها