انجام مطالعه ارزیابی اثرات محیط‌زیستی (EIA) خط انتقال گاز همدان به بیجاربا تأکید بر استفاده از RSو GIS

خط سراسری انتقال گاز همدان تا بیجار، وظیفه انتقال گاز شیرین را به مناطق شمال و شمال غرب کشور به عهده دارد. مطابق مقررات سازمان حفاظت محیط‌زیست، احداث و بهره‌برداری از خطوط انتقال گاز نیاز به انجام مطالعات EIA1‌ دارد. با توجه به خطی بودن این پروژه، لازم است که برای انجام EIA آن، متدولوژی خاص اینگونه از پروژه‌ها تدوین شود. به همین منظور ابتدا سعی شد با انجام مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی، شناختی واقعی از محیط‌زیست محل انجام پروژه کسب شود. همزمان نیز، با مرور منابع فنی پروژه، اقدام به شناسایی کلیه فعالیت‌های دو فاز احداث و بهره‌برداری گردید. درنهایت دو روش چک لیست تشریحی و ماتریس لئوپولد به منظور انجام EIA انتخاب شود. با توجه به متدولوژی تدوین شده ضرورت داشت که در کلیه مراحل شناخت و انجام این پروژه، از ابزارهای RS2 و GIS3 در مطالعه وضع موجود محیط‌زیست، مسیریابی محیط‌یستی گزینه‌ها و تهیه نقشه دقیق کاربری اراضی مسیر انتقال گاز استفاده شود. نتایج مطالعه نشان می‌دهند که علیرغم بروز خسارات وارده بر محیط‌زیست، ناشی از عملیات‌های خاکبرداری، خاکریزی و انفجار که در بعضی نقاط خاص انجام خواهد شد، انجام این پروژه بالاخص در فاز بهره‌برداری به دلیل داشتن مزایای اجتماعی و اقتصادی، دارای منافع بالای محلی، منطقه‌ای و ملی خواهد بود. به عبارت دیگر ساخت و بهره‌برداری از این پروژه همخوانی کاملی با اهداف توسعه پایدار در سه سطح یاد شده دارد. همچنین انجام این مطالعه پیشنهاد می‌کند که، به کارگیری ابزارهای RS و GIS در فرآیند انجام اینگونه از پروژه‌ها (خطی)، نه تنها اجتناب ‌ناپذیر می‌باشد، بلکه اطلاعات کمی بسیار دقیقی را در اختیار ارزیابان محیط‌زیست، جهت نیل به نتایج کاربردی قرار خواهد داد. روش به کارگیری این ابزار تا حدود زیادی در این مقاله بحث شده است.