آشکارسازی تغییرات دریاچة بختگان فارس در بازة زمانی 1335 تا 1386

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار بخش علوم‌زمین دانشگاه شیراز

2 کارشناس ارشد زمین‌شناسی زیست‌محیطی دانشگاه شیراز

3 دانشجوی دکتری زمین‌شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

آشکارسازی تغییر، فرآیند شناسایی اختلاف در ویژگی‌های یک عارضه یا پدیده با مشاهدة آن در زمان‌های مختلف است که می‌تواند نقش مهمی در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای داشته‌باشد. در این پژوهش به منظور آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش زمین پیرامون دریاچة بختگان استان فارس در بازة زمانی سال‌های 1335 تا 1386 از روش ترکیبی سنجش از دور و سامانة اطلاعات جغرافیایی استفاده شده‌است. بدین منظور پس از تصحیح‌های هندسی و جوی تصویرهای ماهواره‌ای با استفاده از الگوریتم بیشترین احتمال در پنج ردة پهنة آب، زمین زراعی، بوته‌زار، زمین بایر و شوره‌زار رده‌بندی و نقشة کاربری و پوشش منطقه تهیه شد. سپس برای برآورد آماری تغییرات، خروجی داده‌ها با استفاده از روش رده‌بندی پس‌پردازشی مقایسه شدند. از آنجا که در مناطق نیمه‌خشک نوسان در بارندگی بیشترین تأثیر را در تغییر شرایط اکولوژیک دریاچه دارد، تأثیر این عامل بر مساحت پهنة آب دریاچه بررسی شده‌است. این مطالعه نشان‌داد که تغییر کاربری و پوشش زمین پیرامون دریاچه با تغییر پهنة آب دریاچه در ارتباط است و هرگاه در یک بازة زمانی مساحت پهنة آب کاهش یابد، مساحت زمین بایر و پهنة شوره‌زار افزایش می‌یابد، که بیانگر خشک‌شدن دریاچه است. مقایسة پهنة آب دریاچه در این فاصلة زمانی 51 ساله نشان‌دهندة کاهش کلی مساحت آن به میزان 296 کیلومترمربع است. دقت کلی و ضریب کاپای محاسبه‌شده برای خروجی داده‌ها نشان‌دهندة بیشترین دقت رده‌بندی در داده‌های ETM و کمترین دقت در تصویر MSS است.

کلیدواژه‌ها