ارزیابی غنای گونه‌ای و تولید در ساختار و عملکرد علفزارهای سارالِ کردستان

نویسندگان

چکیده

بسیاری از پرسش‌ها دربارة تنوع و غنای گونه‌ای بی پاسخ مانده است. از آنجا که حراست از فرایندهای اکوسیستم و عملکردهای منتج از آن به درک اتفاقاتی که در اکوسیستم‌ها جریان می‌یابد، دارد؛ در این تحقیق در بخشی از علفزارهای سارالِ کردستان در دو بخش با شدت چرای متوسط (رویشگاه یک) و شدت چرای سنگین(رویشگاه دو) به بررسی رابطة غنای گونه‌ای با تولید و همچنین مدل کوهان‌شکل بین غنای گونه‌ای و تولید پرداخته شده است. در دو رویشگاه مجموعاً 209 پلات به روش تصادفی نظام مند نمونه برداری شد. از آنالیز رگرسیون برای بررسی همبستگی بین غنای گونه‌ای و تولید استفاده شد. نتایج نشان داد که در رویشگاه‌ نوعی غنای گونه‌ای فقط با تولید کل رویشگاه، همبستگی معنی‌دار خطی و درجه دو داشت( 05/0p< ). بین غنای گونه‌ای و تولید علف‌گندمیان رویشگاه دو و کل منطقه رابطه معنی‌داری وجود نداشت ( 05/0p> ). غنای گونه‌ای با تولید پهن‌برگان علفی و تولید کل رویشگاه دو و همچنین غنای گونه‌ای با تولید پهن‌برگان علفی و تولید کل منطقه، رابطه خطیِ مثبت و درجه دو معنی‌داری داشت ( 000/0=p ). در بررسی همبستگی‌ها، هیچ گونه رابطه خطی‌ِمنفی مشاهده نشد. همبستگی نزدیک به شکل کوهان‌مانند برای رابطه غنای گونه‌ای با تولید پهن‌برگان علفی (فرم رویشی غالب) رویشگاه دو و تولید کل منطقه تشخیص داده شد؛ که مبین آن است که غنای گونه‌ای وقتی در بالاترین مقدار خود قرار می‌گیرد که تولید از مقادیر کم به طرف مقادیر بالاتر افزایش پیدا کند. بنابراین تحت چرای متوسط با تولید بهینه، ضمن بهره‌برداری معقولانه، تنوع و غنای گونه‌ای نیز حفظ خواهد شد؛ و این موضوع می باید در راهبرد مدیریت علفزارها لحاظ شود.