ارزیابی ریسک کمی غیر سرطانزایی برخی از عناصر سنگین در 8 گونه از ماهیان تالاب های بین المللی ایران به روش EPA/WHO

ذوالفقاری, قاسم; صفری, امید; عتباتی, آزاده

doi:10.22059/jes.2018.213262.1007287

ارزیابی ریسک کمی غیر سرطانزایی برخی از عناصر سنگین در 8 گونه از ماهیان تالاب های بین المللی ایران به روش EPA/WHO

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ مدیر گروه محیط زیست-دانشگاه حکیم سبزواری

² عضو هیئت علمی گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

³ عضو هیئت علمی گروه محیط زیست، دانشکده علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران

10.22059/jes.2018.213262.1007287

چکیده

هدف از این مطالعه بررسی میزان جیوه عضله، امعاء و احشاء، گناد و کلیه ماهیان کولمه، تیز کولی، زالون، و میزان جیوه و سرب عضله آمور، کپور معمولی، فیتوفاگ، سرگنده، شیزوسیپریس و هامون ماهی می باشد. این پایش چند گونه ای در راستای ارزیابی ریسک سلامت مصرف کنندگان به روش EPA/WHO صورت گرفته است. طبق نتایج حاصله، غلطت های جیوه در ماهیان مورد مطالعه کمتر از حد پیشنهادی WHO، FAO، FDA، EPA، و EU هستند. غلظت‌های سرب گونه‌های آمور، کپور معمولی، فیتوفاگ زیر محدوده پیشنهادی FDA، WHO، FAO، TAL، UK MAFF و NHMRC هستند، اما غلظت سرب شیزوسیپریس و سفیدک بالاتر از حد WHO و TAL قرار دارند. نتایج مطالعه حاضر کمک کرد تا داده هایی از دریای خزر، تالاب انزلی، و تالاب هامون به عنوان شاخص اثرات طبیعی و انسانی روی اکوسیستم های آبی تهیه شود و همچنین نمایه خطرات انسانی مرتبط با مصرف ماهی ارزیابی شود. ریسک سلامت ناشی از دریافت آلاینده های فلزی از عضله ماهیان با استفاده از خارج قسمت خطر (HQ) ارزشیابی گردید. شاخص خطر سلامت انسان نشان داد که ریسک تجمعی با افزایش نرخ مصرف افزایش می یابد، که این موجب نگرانی برای سلامت مصرف کننده شده و لازم است به آن توجه شود.

کلیدواژه‌ها