2024-03-29T12:01:36Z
https://jes.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7517
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
صفحات آغازین
2015
09
23
1
3
https://jes.ut.ac.ir/article_55911_a45beb19c1c254b412dd60926b28bef6.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
پیشبینی وقوع سیلاب با استفاده از نظریۀ مجموعههای زبر (مطالعۀ موردی: رودخانۀ هلیلرود)
امین
حسینپور میلآغاردان
رحیم
علی عباسپور
فاطمه
شیدایی
پژوهش حاضر روشی برای پیشبینی وقوع سیلاب به صورت روزانه، با استفاده از نظریۀ مجموعههای زبر ارائه کرده است تا علاوه بر مدیریت ریسک وقوع آن، عدم قطعیت مستخرج از دادههای استفادهشده، آنالیز شود. به همین منظور پارامترهای میزان بارندگی، حداقل دما، مقدار تبخیر و دبی رودخانه به صورت روزانه، برای استخراج قوانین قوی به منظور پیشبینی وقوع سیلاب به کار گرفته شدند. با استفاده از این پارامترها و در نظر گرفتن تأثیر همزمان آنها در وقوع سیلاب، برای مدلسازی، قوانین محتمل برای وقوع سیلاب استخراج و با استفاده از روابط مطرح در نظریۀ مجموعههای زبر، بهترین قوانین به منظور پیشبینی روزانۀ سیلاب انتخاب شدند. دادههای جمعآوریشده به مدت چهار سال از سد جیرفت با دقت روزانه برای آنالیز و استخراج قوانین استفاده شدند. در این مسیر ابتدا پیشپردازش دادهها صورت گرفت و بازههای زمانی وقوع سیلاب از هر سال جدا شدند. سپس، گسستهسازی دادهها، در پی آن تقریب و تقلیل دادهها انجام و با شناسایی هستههای مؤثر ویژگیها، محتملترین قوانین استخراج شد. در نهایت دادههای سال 88 برای ارزیابی قدرت قوانین استخراجشده به کار گرفته شده و با استفاده از ماتریس آشفتگی مقدار 84/0 برای ضریب کاپا محاسبه شد. همچنین، قوانین قوی بهدستآمده در نتایج با 72 درصد از موارد وقوع سیلاب در سال 1388 مطابقت دارد.
پیشبینی سیلاب
دبی رودخانه
نظریۀ مجموعههای زبر
2015
09
23
499
510
https://jes.ut.ac.ir/article_55893_d792bd6cc6911605b0028df2056fda93.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
برآورد خسارت کل اقتصادی ناشی از سونامی محتمل در خلیج چابهار (منطقۀ مکران)
شیما
مدنی
سعیده
خالقی
خلیج چابهار واقع در جنوب ایران و در شمال اقیانوس هند در معرض خطر سونامی ناشی از زمینلغزش منطقۀ مکران قرار دارد. هدف از این مطالعه، با توجه به احتمال وقوع مجدد سونامی در خلیج چابهار، برآورد میزان حداقل خسارت در صورت وقوع سونامی در این منطقه در قالب دو سناریوی خوشبینانه و بدبینانه است. به طور کلی خسارات ناشی از سونامی در چهار طبقه شامل بخش اجتماعی، زیرساختها، بخشهای مولد و بینبخشی بررسی و در برآورد خسارات، از روشهای تخمین خسارت منطقهای و احتمال حداکثر خسارت به صورت مکمل استفاده شده است. بر اساس نتایج، در سناریوی خوشبینانه در مجموع حداقل خسارت معادل با 827 میلیون دلار و در سناریوی بدبینانه معادل با 4/1 میلیارد دلار در صورت وقوع سونامی به وقوع خواهد پیوست که خسارات ناشی از تلفات انسانی و هزینههای وارده به زیرساختها به ترتیب بالاترین ارقام را به خود اختصاص میدهند. پس از این بخشها، بخش تولیدی بیشترین خسارت را از جانب صید و صیادی متحمل میشود و با توجه به اهمیت این منطقه در تجارت بینالمللی ایران، انتظار میرود خسارت کلی به مراتب بیش از رقم محاسبهشده باشد. در نتیجه مدیریت ریسک در منطقه و برنامهریزی برای واکنش مناسب به این مخاطره باید جزو اولویتها باشد.
احتمال حداکثر خسارت
تخمین خسارت منطقهای
سونامی
شاخص آسیبپذیری نسبی
PTVA
2015
09
23
511
527
https://jes.ut.ac.ir/article_55894_62e209c1bae37ef5fa2114ac73f9a3c6.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
بررسی تناسب مناطق زیر کشت گندم در ایران با نیاز آبی و عملکرد گندم با رویکرد آب مجازی
تورج
نصرآبادی
الهام
عرب
فرزام
پوراصغر سنگاچین
بهرغم وجود محدودیت و تنش آبی در کشور استفادۀ بهینه از منابع آب در ایران صورت نمیگیرد. عمدهترین مصرفکننده، با مصرف بیش از 90 درصد از آب استحصالشدۀ کشور، بخش کشاورزی است. ازاینرو نبود مدیریت صحیح مصرف آب در این بخش میتواند به منابع آب کشور آسیب وارد کند. یکی از روشهای کاهش مصرف آب در این بخش، توجه به میزان آب مجازی محصولات در انتخاب محصول مناسب در هر منطقه است. آب مجازی مقدار آبی است که برای تولید هر محصول صرف میشود. عمدهترین محصول کشتشده در کشور گندم است. با توجه به اهمیت و مصرف زیاد این محصول در کشور انتخاب مناطقی با کمینۀ نیاز آبی سبب کاهش در مصرف آب در بخش کشاورزی خواهد شد. میزان آب مجازی گندم در هر استان حاصل تقسیم نیاز خالص آب برای کشت بر عملکرد آن در هر استان است. در این تحقیق عملکرد گندم، میزان آب خالص مورد نیاز برای کشت، میزان آب مورد نیاز برای آبیاری و سطح زیر کشت در هر استان بررسی و با مقایسۀ این ارقام در هر استان مکانهای مناسب برای کشت این محصول پیشنهاد شده است.
آب مجازی
بهینهسازی
کشت
گندم
2015
09
23
529
543
https://jes.ut.ac.ir/article_55895_287858917ea5d9a95bc66fa6fe1b8eb9.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
آشکارسازی تغییرات اقلیمی با تحلیل آزمون گرافیکی کندال و شاخصهای خشکسالی (مطالعۀ موردی: حاشیۀ تالاب آقگل همدان)
محمدجواد
امیری
عبدالرضا
کرباسی
محمود
ذوقی
مهدیس
سادات
بیثباتی در اقلیم تأثیرات منفی چشمگیری بر اکوسیستمهای خشکی و دریایی میگذارد. آثار آن میتواند شامل بر هم خوردن تعادل اکوسیستمها، تغییرات هیدرولوژیکی، افزایش استرسهای دمایی، افزایش سیل، کاهش تغذیۀ سفرههای زیرزمینی، کاهش کیفی منابع آب و سایر موارد باشد. شناخت تغییرات اقلیمی میتواند با تغییر در رژیم هیدرولوژیکی، افت سطوح آب زیرزمینی، بروز خشکسالی و تغییر در شاخصهای اقلیمی قابل شناسایی باشد. این مطالعه با استفاده از شاخصهای خشکسالی (SPI، RAI و PNPI)، تحلیل روند سری زمانی و تعیین جهشها در شاخص دما و بارش منطقۀ آقگل به کمک آزمون گرافیکی کندال در 3 ایستگاه سینوپتیک منطقه تحلیل شده است. نتایج، وضعیت اقلیمی منطقه را طی 30 سال گذشته ناپایدار توصیف کرده به طوری که خشکسالی در سالهای 1999، 2001، 2005 و 2008 تأیید شده است. نتایج تحلیل تصاویر ماهوارهای نیز خشکشدن تالاب را تأیید میکند. روند معنیداری در شاخص دما، به صورت تغییرات افزایشی به دست آمد. به طوری که پیگیری روند تغییرات شاخص دمایی، وابستگی شاخص بارش به آن را تأیید میکند. بنابراین، خشکشدن تالاب آقگل را میتوان با تنشهای خشکسالی و تغییرات اقلیمی مرتبط دانست، اما سطح تغییرات روی داده علت اصلی وقوع تغییرات رژیم هیدرولوژیکی در حاشیۀ تالاب آقگل نیست.
آقگل
تغییر اقلیم
تالاب
توسعۀ پایدار
خشکسالی
رژیم هیدرولوژی
2015
09
23
545
561
https://jes.ut.ac.ir/article_55896_95f38feb97883227a0129ca7b9895f1e.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
شناسایی گرد و غبار با استفاده از شاخص TIIDI بهبودیافته و به کارگیری دادههای سنجندۀ مادیس
شیما
عطایی
علی اکبر
آبکار
علی
محمدزاده
در تحقیق پیش رو با به کارگیری شاخص یکپارچۀ مادون قرمز حرارتی مادیس به شناسایی اولیۀ ذرات گرد و غبار و بررسی میزان شدت آنها در استانهای ایلام و خوزستان طی سالهای 1384 تا 1391 پرداخته شده است. به این منظور ابتدا با توجه به آنالیزهای آماری روی دادههای آموزشی، شاخص بهکاررفته بهبود یافته است و TIIDI بهبودیافته معرفی میشود. سپس، این شاخص برای منطقۀ موردنظر بومیسازی شده است. بنابراین، در مرحلۀ اول دادههای آموزشی مناسب برای سه کلاس ابر، گرد و غبار و آسمان عاری از گرد و غبار و ابر جمعآوری شده است. سپس، رفتار تابشی سه کلاس مذکور در باندهای مادون قرمز حرارتی مادیس بررسی و شاخص TIIDI برای شناسایی گرد و غبار روی داده در منطقۀ مطالعاتی محاسبه میشود. در مرحلۀ بعد، دقت کلی شاخص موردنظر با استفاده از دادههای ایستگاههای هواشناسی به دست آمده است که به دلیل پایینبودن این کمیت، شاخص مذکور با بررسی تعدادی از نمودارهای آماری در منطقۀ مطالعاتی بهبود یافته است و دقت کلی شاخص پیشنهادی با شاخص پیشین مقایسه میشود. نتایج حاکی از آن است که در صورت استفاده از شاخص بهبودیافته علاوه بر افزایش دقت (از 64 به 65 درصد) میتوان شدت گرد و غبار را نیز تخمین زد.
شناسایی گرد و غبار
شاخص TIIDI بهبودیافته
دادۀ ایستگاه هواشناسی
2015
09
23
563
572
https://jes.ut.ac.ir/article_55897_a7a9164c71f2577166bd554689f80988.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
برآورد خسارات ناشی از پدیدۀ ریزگردها بر سلامت افراد در ایران (مطالعۀ موردی: استانهای خوزستان، کرمانشاه و کردستان)
داوود
دانش جعفری
حمید
آماده
شادیه
خون سیاوشان
پدیدۀ گرد و غبار دارای آثار سوئی در سلامت افراد همانند مرگ و میر، بیماریهایی نظیر برونشیت مزمن، آسم و عفونتهای تنفسی خفیف در کودکان است. هدف مطالعۀ حاضر برآورد تعداد موارد مرگ و میر زودرس، عوارض بیماری و هزینههای اقتصادی این آثار ناشی از ذرات معلق در استانهای خوزستان، کرمانشاه و کردستان در سال 1389 بوده که با استفاده از روشهای واکنش دز، ارزش آماری زندگی و هزینۀ بیماری محاسبه شده است. نتایج نشاندهندۀ 2783، 752 و 370 مورد مرگ و میر به ترتیب در استانهای خوزستان، کرمانشاه و کردستان است و 12361 مورد پذیرش بیمارستان، 244157 ویزیت اورژانس، 44534793 روز فعالیت محدودشده، 446008 عفونت تنفسی خفیف در کودکان، 59751598 حملات آسم و 63047 برونشیت مزمن در استانهای منتخب بوده است. کل هزینۀ مرگ و میر مرتبط با آلودگی ذرات با استفاده از روش ارزش آماری زندگی در استانهای منتخب به ترتیب 3506580000، 947520000 و 466200000 دلار و با استفاده از روش دیه به ترتیب 100000، 20715 و 10332 میلیون تومان برآورد شده است. هزینههای مستقیم پزشکی بیماریهای آسم، برونشیت مزمن و عفونتهای تنفسی خفیف در کودکان در استانهای منتخب به ترتیب 35645، 37 و 266 میلیارد تومان و متوسط هزینۀ فرصت هر بیمار 85775 تومان محاسبه شده است.
آلودگی هوا
آثار سلامتی
ارزش آماری زندگی
تابع واکنش دز
هزینۀ بیماری
2015
09
23
573
587
https://jes.ut.ac.ir/article_55898_002e37d2c8edf3c3c2aec2eace434155.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
ارزیابی توان اکولوژیکی یاسوج به منظور استقرار کاربری توسعۀ شهری
سید علی
جوزی
سیده زینب
حسینی
حوزۀ مطالعاتی یاسوج با مساحت 6/127 کیلومتر مربع منطقهای کوهستانی است که در شرق استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی توان اکولوژیکی محدودۀ مطالعاتی یاسوج به منظور استقرار کاربری توسعۀ شهری انجام شده است. بدین منظور پس از شناسایی منابع اکولوژیکی عرصۀ در مقیاس 1:100000، لایههای اطلاعاتی به محیط نرمافزار Arc GIS معرفی شدند. از اطلاعات بیستویک لایه بهمنزلۀ نقشههای معیار استفاده شد. در این پژوهش از روش ارزشیابی چندمعیارۀ مکانمند استفاده شد. نخست به تولید نقشههای معیار و استانداردسازی آنها مبادرت شد. این مهم با استفاده از روش فازی و توابع خطی صورت گرفت. کار وزندهی به معیارها، با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی در محیط نرمافزار Expert Choice انجام شد. با هدف تحلیل تناسب سرزمین از روش ترکیب خطی وزندار استفاده و با تلفیق لایههای اطلاعاتی نقشۀ فازی ارزیابی توان اکولوژیکی تهیه شد. نقشۀ نهایی نشان میدهد که 8/27 درصد از منطقۀ مورد مطالعه دارای توان عالی، 46/40 درصد از منطقه دارای توان خوب، 17/13 درصد از منطقه دارای توان متوسط برای استقرار کاربری توسعۀ شهری است.
ارزیابی توان اکولوژیک
ارزشیابی چندمعیارۀ مکانمند (SMCEM)
توسعۀ شهری
سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS)
یاسوج
2015
09
23
589
612
https://jes.ut.ac.ir/article_55899_9293106311737a2034012874ccc35f51.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
ارزیابی زیرساختهای سبز شهری به منظور اصلاح تدریجی آنها در سیمای سرزمین تهران
مهسا
یزدانپناه
احمدرضا
یاوری
لعبت
زبردست
سیده
آل محمد
یکی از چالشهایی که بسیاری از شهرها در نتیجۀ افزایش جمعیت و مصرف زمین، با آن مواجهاند، از بین رفتن سیستم پشتیبان حیات یا شبکۀ زیرساختهای سبز است. از آنجا که این زیرساختها ارائهدهندۀ خدمات اکولوژیک متعددی برای مناطق شهریاند، امروزه توجه بسیاری از برنامهریزان شهری را به خود جلب کردهاند. تهران نیز در دهههای اخیر رشد سریعی داشته و اختلالهای جدی ساختاری در آن ایجاد شده که در مطالعات مختلف به آن پرداخته شده است. اما این مطالعه مناطق بیستودوگانۀ تهران را از نظر دارابودن فرصت مرمت، حفاظت، توسعه و بهرهوری و به طور کلی مناطقی که بیش از بقیه در معرض تخریب زیرساختهای سبز قرار دارند، شناسایی میکند. ازاینرو هدف از این پژوهش ابتدا شناسایی و تشریح این زیرساختها، سپس تعیین نارسایی آنها با در نظر گرفتن توزیع فضایی عوامل تخریب است. در این پژوهش ابتدا زیرساختهای سبز تهران در سالهای 2003 و 2013 با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست، شناسایی، سپس بر اساس حضور تباهیها در سطوح سبز و باز و با استفاده از مفاهیم و متریکهای سیمای سرزمین ارزیابی شده است. در نهایت با توجه به خصوصیات ساختاری هر منطقه، راهبردهایی برای ارتقای وضعیت زیرساختهای سبز پیشنهاد شده است.
اکولوژی سیمای سرزمین
تغییرات پوشش زمین
زیرساختهای سبز شهری
متریکهای اکولوژی سیمای سرزمین
2015
09
23
613
625
https://jes.ut.ac.ir/article_55900_c8a3e1529a5688fb58946869ceb4952a.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
طراحی محوطۀ آسایشگاه سالمندان با تأکید بر شاخصهای منظر شفابخش (مطالعۀ موردی: آسایشگاه سالمندان برکتی بروجرد)
ایمان
سعیدی
حسن
دارابی
محسن
گودرزی
سالمندی به دلیل ویژگیهای جسمی و روحی خاص، مراقبتها و نیازهای متفاوتی را طلب میکند. یکی از فضاهای معرفیشده برای نگهداری و مراقبت آنها، آسایشگاه سالمندان است. آسایشگاههای سالمندان فضاهایی بدون غرابت و هماهنگی با فرهنگ جامعۀ ماست. سالمندان ساکن آسایشگاههای شبانهروزی اغلب مسائلی مانند تنهایی، دلتنگی، ناامیدی و بیپناهی را تحمل میکنند. این در حالی است که رعایت اصول و راهکارهای طراحی محیطی میتواند تسکیندهندۀ شرایط روحی نامطلوب و مشوق فعالیتهای حرکتی سالمندان شود. این مقاله سعی در معرفی شاخصهای منظر شفابخش در طراحی منظر محوطۀ سالمندان با هدف کاهش مشکلات ذکرشده و بهبود شرایط محیطی سالمندان دارد. آسایشگاه سالمندان برکتی در بروجرد بهمنزلۀ مطالعۀ موردی انتخاب و سعی شد ابتدا شواهد لازم از ادبیات موضوعی استخراج شود و بر این مبنا، بنیان طراحی بر اساس شواهد فراهم آید. این تحقیق بر مبنای روش طراحی مبتنی بر شواهد صورت گرفته است. بر این اساس، ابتدا شواهد لازم فراهم آمده است، در ادامه سایت با استناد به شواهد تحلیل و فرصتهای موجود شناسایی و در نهایت چارچوب طراحی در سه محور: رفع موانع، بهینهسازی فضای موجود و استفاده از توان موجود سایت برای تبدیل به منظری شفابخش ارائه شده است.
آسایشگاه سالمندان
بروجرد
طراحی محیط
منظر شفابخش
2015
09
23
627
642
https://jes.ut.ac.ir/article_55901_f8fdb74b722479225e1ade798699dd54.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
پالایش خاکهای آلوده به بنزین در محیطهای شهری با استفاده از روش واجذبی حرارتی
سعید
گیتی پور
عماد
صنعتی فروش
نگار
کرامتی
پیمان
یعقوب زاده
مسعود
رضایی
نشت بنزین و آلودگی خاک ناشی از آن به علت ارتباط مستقیم خاک با آبهای زیرزمینی، منبعی برای آلودگی آب و اتمسفر مجاور آن شده است و تهدیدی جدی برای سلامتی انسانها به شمار میآید. در این تحقیق، خاک نمونه از اطراف پالایشگاه تهران جمعآوری و در غلظتهای ppm 4000 و ppm 10000 با بنزین آنالیز شد. به منظور بررسی اثر دما و زمان ماند در غلظت بنزین در خاک از روش واجذبی حرارتی با دمای پایین (LTTD) در دماهای 90، 110 و 150 درجۀ سلسیوس و زمانهای ماند 10، 20 و 25 دقیقه استفاده شد. پس از انجام آزمایشها نمونهها از طریق دستگاه کروماتوگرافی گازی آنالیز شدند. نتایج آنالیز نمونهها نشان داد که حداکثر درصد حذف آلاینده از خاک 5/94 درصد برای نمونههایی با غلظت ppm 4000 در دمای 150 درجۀ سلسیوس و زمان ماند 25 دقیقه به دست آمد. همچنین، نتایج آزمایشها حاکی از این بود که افزایش دما و درجۀ حرارت موجب افزایش حذف بنزین از نمونههای خاک شد. با توجه به درصدهای بالای حذف بنزین از نمونههای آزمایششده میتوان نتیجه گرفت که پالایش خاک به طریق واجذبی حرارتی روشی مؤثر برای حذف هیدروکربنهای نفتی از قبیل بنزین برای خاکهای آلوده به شمار میآید.
آلودگی خاک
آلایندههای نفتی
نشت بنزین
واجذبی حرارتی
2015
09
23
643
652
https://jes.ut.ac.ir/article_55902_53bed483f2b8f1b0092cfa77e8ddcdbc.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
بررسی پتانسیل خاک لندفیل ارومیه بهمنزلۀ لاینر جاذب کادمیوم در ساخت لندفیل مهندسی- بهداشتی
فریبا
عیسوند
بهنام
دولتی
حسین
پیرخراطی
کاظم
بدو
خلیل
فرهادی
یکی از مشکلات زیستمحیطی دفن زبالهها، غلبه بر حجم بالای شیرابۀ زبالههاست که به طور همزمان یا پس از دفن در اثر رطوبت اولیۀ زباله و نفوذ بارندگی در محل دفن به وجود میآید. به این منظور برای تثبیت و نگهداری Cd در پی لاینرهای رسی، از خاکهای رسی استفاده شد. در این تحقیق خاکهای مورد مطالعه از سه منطقۀ نزدیک و فاقد آلودگی تهیه و آنالیزهای فیزیکوشیمیایی و مکانیکی خاکها انجام شدند. همچنین به منظور ارزیابی پتانسیل جذبی خاکها، مطالعات جذب و واجذب Cd، بر اساس تکنیک Batch بررسی شد. نتایج نشان داد که دادههای جذبی نسبت به مدل لانگمویر و فروندلیچ برازش داده شدند. بر اساس ضرایب تبیین (R2) و خطای استاندارد (SE)، دادههای جذبی نسبت به مدل لانگمویر برازش بهتری را نشان دادند. بیشترین مقدار جذب Cd در خاک شمارۀ 1 و کمترین مقدار آن در خاک شمارۀ 2 مشاهده شد. لذا بیشتربودن مقادیر پارامترهای جذبی خاک 1 نسبت به سایر خاکها حاکی از پتانسیل جذبی بالای آن است. همچنین، همبستگی پارامترهای جذبی با ویژگیهای مهندسی نشان داد که خاک 1 برای لاینر مهندسی- بهداشتی مناسبتر است.
جذب سطحی
دفن زباله
کانیهای رسی
همدماهای جذبی کادمیوم
2015
09
23
653
663
https://jes.ut.ac.ir/article_55903_96b4e2b4b784b54b20feca0f54a7db6e.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
ارزیابی زیست دسترسپذیری، تحرک و فرمهای شیمیایی فلزات سنگین در رسوبات لایروبیشده از تالاب انزلی
پروین
برنجکار
محسن
سعیدی
آلایندههای بسیاری از جمله فلزات سنگین از راههای مختلف به محیطهای آبی وارد و از طریق رسوبات جذب میشوند. لایروبی رسوبات و انباشت آنها در خشکی، سبب میشود تا فلزات با قرارگرفتن در معرض هوا، آزاد و در فرمهای قابل دسترس ظاهر شوند. فرمهای شیمیایی فلزات سنگین در رسوبات لایروبیشدۀ تالاب انزلی از طریق تفکیک شیمیایی تعیین شد. برای ارزیابی دسترسی زیستی فلزات، آزمایشهای دسترسی گیاهی CaCl2 و EDTA و آزمون شبیهسازی شرایط شکمی انسان (SBET) صورت گرفت. به علت وجود احتمال نشت فلزات به آبهای زیرزمینی یا ورود مجدد آنها به تالاب، آزمونهای تعیین ویژگی سمیت (TCLP) و شبیهساز باران (SPLP) انجام گرفتند. برای تفسیر نتایج تفکیک شیمیایی و آزمونهای دسترسی زیستی از شاخصهای mRAC و BRAI استفاده شد. سرب و کادمیوم بیش از فلزات دیگر در فازهای قابل دسترس بودند. شاخصها نشان دادند که سطح خطر آثار متوسط و خطر قابلیت دسترسی فلزات برای گیاهان و انسان به ترتیب در حد متوسط و بسیار زیاد است. غلظت فلزات در شیرابۀ آزمون TCLP کمتر از حدود سمیت بود، یعنی رسوبات قابلیت استفادۀ مجدد را دارند. انباشت رسوبات لایروبیشده از تالاب انزلی، بدون اتخاذ روش مدیریتی مناسب میتواند آثار نامطلوبی در محیطزیست و موجودات بر جای گذارد.
تالاب انزلی
رسوبات لایروبیشده
زیست دسترسپذیری
فلزات سنگین
قابلیت حرکت
2015
09
23
665
679
https://jes.ut.ac.ir/article_55904_e79a21a1b77b97afd068a102a97e7e2a.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
پالایش و بازیابی روغنهای آلوده به PCBs به روش شیمیایی (مطالعۀ موردی: نیروگاه بعثت تهران)
فاطمه
اکبرپور سراسکانرود
علیرضا
نورپور
امیر ناصر
ملک قاسمی
ترکیبات PCB، ترکیباتی با سمیت بالا در محیطزیستاند، که به واسطۀ نگرانیهای ناشی از آثار ناخوشایند این ترکیبات در محیط و پایداری آنها، تولید، استفاده و واردات آن در برخی کشورها ممنوع شده است. استفادۀ گسترده از این ترکیبات در تجهیزات صنعتی سبب ایجاد مخاطرات زیستمحیطی و بهرغم ممنوعیت کنوانسیون استکهلم مبنی بر استفاده از این ترکیبات تا سال 2025، مقادیر زیادی از این ترکیبات در صنعت برق کشور انبار شده است. در این پژوهش 74000 لیتر از روغنهای PCBs نیروگاه بعثت تهران با آلودگی زیر ppm10000 با روش شیمیایی پایۀ فلز سدیم امحا شد. در ترانسفورمرهای مورد تحقیق، عمدتاً از سه نوع PCB آرکولار 1242، 1254، 1260 استفاده شده بود که پس از فرایند امحا، میزان PCBs به روش کروماتوگرافی گازی سنجش شد. کاهش میزان PCBs تا ppm2 و کمتر از آن نشاندهندۀ توفیق روش شیمیایی با پایۀ سدیم در امحای روغنهای PCBs است. پس از کاهش میزان آلودگی، روغنها وارد فرایند احیای مجدد شده و نمونهها برای انجام آزمایشهای شیمیایی، فیزیکی، HSE و الکتریکی به آزمایشگاه فرستاده شدند. نتایج آزمایشها نشان داد که روغنهای احیاشده از کیفیت استاندارد IEC60296 برخوردارند.
بازیابی
PCBs
روش شیمیایی
کنوانسیون استکهلم
نیروگاه بعثت
2015
09
23
681
693
https://jes.ut.ac.ir/article_55905_93c742448002720e4f38f922f355d987.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
ارتقای عملکردی سامانۀ ترکیبی فنتون و الکتروشیمیایی (فرد- فنتون) برای تثبیت بهینۀ لجن مازاد بیولوژیکی و مصرف بهینۀ انرژی
گاگیک
بدلیانس قلیکندی
مینا
نیلی اردکانی
در این تحقیق به منظور بهینهسازی و ارتقای عملکردی سامانۀ فرد- فنتون برای تثبیت لجن مازاد بیولوژیکی (بررسی موردی: لجن تصفیهخانۀ فاضلاب شهید محلاتی)، عوامل مؤثر شامل جنس الکترودهای قابل استفاده در سامانه (استیل، گرافیت و آهن)، غلظت بار آلی ورودی، فاصلۀ بین الکترودها، تزریق مرحلهای مواد شیمیایی، غلظت سولفات سدیم و نسبت سطح الکترودها به حجم سامانه بررسی شد. همچنین، با توجه به اهمیت مصرف انرژی الکتریکی در سامانههای الکتروشیمیایی و تلاش برای کمینهکردن آن، تحلیل و تخمین انرژی الکتریکی مصرفی در سامانۀ مذکور انجام شد. مطابق نتایج بررسیها، بهترین جنس الکترود گرافیت، فاصلۀ بهینۀ بین الکترودها 5/1 سانتیمتر، تعداد مراحل بهینۀ معرف فنتون برابر 5 مرحله، غلظت بهینۀ سولفات سدیم برای ایجاد هدایت الکتریکی برابر 111/0 مول بر لیتر و نسبت بهینۀ سطح الکترودها به حجم رآکتور برابر 100 سانتیمتر مربع بر لیتر است. تحت شرایط بهینۀ تعیینشده، بازده حذف مواد جامد معلق فرار (VSS) برابر 86 درصد با مصرف انرژی الکتریکی برابر با 6/1 کیلووات ساعت به ازای حذف هر کیلوگرم VSS است که در مقایسه با فرایند هضم هوازی لجن (یکی از فرایندهای متعارف تثبیت لجن) از بازدهی تقریباً دو برابر و مصرف انرژی الکتریکی تقریباً نصف برخوردار است.
ارتقای عملکردی
تثبیت لجن مازاد بیولوژیکی
سامانۀ ترکیبی فنتون و الکتروشیمیایی
مصرف انرژی
2015
09
23
695
709
https://jes.ut.ac.ir/article_55906_8c6c52c62de94f612c1af20ebf5e5a2e.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
بررسی آثار ناشی از سرب در محیطهای آبی و حذف آن از طریق روش انعقاد الکتریکی
تکتم
شهریاری
با توجه به مضرات سرب، فرایندهای گوناگونی برای حذف آن وجود دارد. یکی از این روشها الکتروانعقاد است. در این تحقیق حذف سرب با غلظت mg/L 10 از آب حاوی سرب با روش انعقاد الکتریکی بررسی و بازده حذف 92/99 درصد حاصل شد. پایلوت استفادهشده در این مطالعه از جنس پلکسی گلس با 4 الکترود از جنس آهن با آرایش دوقطبی به ابعاد 2/0 × 8 × 12 سانتیمتر و به فاصلۀ 2 سانتیمتر از یکدیگر بود. الکترودها از کف پایلوت به فاصلۀ 3 سانتیمتر قرار داشتند. پارامترهای سرعت همزن مغناطیسی، زمان آزمایش، ولتاژ و pH بررسی و مقدار بهینۀ آنها به ترتیب rpm100، min20، V20 و 7 به دست آمد. کلیۀ آزمایشها در دمای 25 درجۀ سانتیگراد انجام شدند. نتایج آزمایشها نشان داد که با افزایش pH به دلیل همرسوبی سرب و آهن از طریق یونهای هیدروکسید تولیدشده طی الکترولیز، میزان حذف افزایش یافت. همچنین، میزان آهن آزادشده پس از آزمایشها و مقدار لجن تولیدی در این روش تعیین شد که به ترتیب mg/L16/0 و g174/0 بود. سپس، مقدار انرژی مصرفشده در حین انجام واکنشها، با استفاده از فرمول E = U.I.t.V-1 محاسبه شد که میزان آن kWh/m366/0 تعیین شد.
الکتروشیمی
انعقاد الکتریکی
جریان مستقیم
سرب
فلزات سنگین
2015
09
23
711
719
https://jes.ut.ac.ir/article_55907_33bf0110c104b01eaa98524d40aa6d88.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1394
41
3
چکیده های انگلیسی
2015
09
23
1
45
https://jes.ut.ac.ir/article_55910_b3549ade4235cc6a5a9834403a46cdb4.pdf