2024-03-28T15:28:10Z
https://jes.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3412
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
پروژه«شهرهای سالم » سازمان بهداشت جهانی و لزوم اجرای جدی آن در جمهوری اسلامی ایران
دکتر سید حسین
بحرینی
انسان از آغاز شهر نشینی همواره سعی نموده کیفیت زندگی در محیط زیست خود را بهبود بخشد. این تلاشها در طیف وسیعی گسترده شده است. از نظریات تخیلی و خیال پردازانه «آرمانشهرها» توسط فلاسفه‘ دانشمندان و هنرمندان در سر تا سر تاریخ‘ تا فعالیتها و اقدامات عملی و یا عملکرد گرایانه دهه ها ی اخیر توسط متخصصین مختلف (نظیر پزشکان ‘ متخصصین محیط زیست‘ برنامه ریزان و غیره) ‘ لیکن انقلاب صنعتی‘ زمینه ای را بوجود آورد که انجام اقدامات فوق را در شهرهای معاصر به مراتب حساستر و حیاتی تر نمود. یکی از اقداماتی که در این زمینه موفقیت چشمگیری در دنیا کسب نمود پروژه «شهرهای سالم» است. مفهوم این ایده این است که شهر مکانی است که توانائیها و موقعیتهای انسان را شکل می دهد و علاوه بر آن هر شهر یک زندگی ‘ روح‘ حیات و حتی شخصیت خاص به خود را دارد . بنابراین باید هر شهر را در کلیت آن شناخته و به عنوان محل زندگی آن را شکل داد.
در این مقاله‘ بر اساس موفقیت پروژه شهر سالم در اروپا و سایر نقاط جهان‘ پیشنهاد می شود این ایده به عنوان وسیله موثر و جامعی به منظور ارتقاء سطح بهداشت و رفاه ساکنین شهرها و مالا ایجاد یک محیط با کیفیت مطلوب پایدار بطور جدی توسط مسئولین محلی در شهرهای جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد.
آرمانشهرها
پروژه شهرهای سالم
شهرسازی
شهرهای سالم
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14525_f00fc6b6bdea2edbd07c4957087b173a.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
مدیریت آب و تغذیه مصنوعی سفره های آب زیرزمینی در شهرستان جهرم
دکتر محمد
مهدوی
مشکل آ ب در بسیاری از مناطق کشور ما همواره وجود داشته و در سالهای اخیر با توسعه کشاورزی و افزایش جمعیت‘ ابعاد وسیع تری بخود گرفته است. هر چند استفاده از تکنولوژی باعث شده که بتوان دسترسی بیشتر به آبهای اضافی یافت ولی مسلما نادیده گرفتن اقتصاد و مدیریت آب می تواند ضایعات بزرگی را بوجود آورد که با تکنولوژی قادر به حل آن نبوده و یا بسیار پرهزینه می باشد. بهره برداری بی رویه و کنترل نشده از آبهای زیرزمینی و آبهای سطحی‘ کشور ما را که به طور کلی دچار کم آبی می باشد بیش از پیش دچار مشکل می نماید در حالی که با مدیریت و کنترل صحیح این منابع می توان تا حد زیادی مشکلات کم آبی کشور را برطرف نمود . یکی از مناطقی که ازنظر آب بسیار در مضیقه می باشد. شهرستان جهرم است که توسعه کشاورزی آن هر چند همراه با استفاده از روشهای جدیدتر آبیاری می باشد ولی به علت عدم کنترل کامل در بهره برداری‘ سطح آبهای زیرزمینی آن افت شدیدی یافته که مسلما راه حلی جز کنترل برداشت همراه با توسعه تغذیه سفره ها برای بقای کشاورزی وجود نخواهد داشت.
آبخیزداری
تغذیه مصنوعی
توسعه منابع آب
مدیریت منابع آب
منابع آب
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14526_4679dfe4f415fd6bd788b213c7735f6d.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
خوردگی در شبکه های توزیع آب و کیفیت آب آشامیدنی
دکتر عبدالرضا
کرباسی
دکتر غلامرضا نبی بید
هندی
خوردگی لوله های توزیع آب معادل 700 میلیون دلار در سال به شبکه های توزیع آب خسارت وارد می سازد. دو عنصری که عمدتا بعلت خوردگی وارد آب آشامیدنی می شوند شامل سرب و کادمیوم می گردد. سه عنصر دیگر (مس‘روی ‘ آهن) که معمولا توسط خوردگی در آب پدیدار می شوند باعث لکه دار کردن لوازم برقی و لوله کشی یا تولید مزه فلزی می شوند . اثرات سمی سرب بسیار شدید است و اگر حد آن از 05/0 میلی گرم در لیتر تجاوز نماید سلامت مصرف کنندگان را به مخاطره می اندازد. برای تقبل خطرات ناشی از آلودگی عناصر سنگین‘ می توان قشر نازکی از کربنات کلسیم بر جدار داخلی لوله ها ته نشین ساخت.
اپوکسی
خوردگی
خوردگی لوله
شبکه توزیع آب
فلزات سمی
فلزات سنگین
کلسیم کربنات
کنترل خوردگی
کیفیت آب
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14527_971f7a188bf200d8e4de58b5b4af1d82.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
مطالعه فیزیکی و شیمیایی آب دریاچه ارومیه
دکتر نظام الدین
دانشور
دکتر حبیب اشعثی
سرخابی
دریاچه اومیه با چیچست در آذربایجان ایران واقع شده و از نظر وسعت بیسمتین دریاچه جهان است. وجود مواد شیمیایی قابل ملاحظه در آب دریاچه مذکور به ویژه ترکیبات با ارزش پتاسیم ومنیزیم امکان استحصال نمک های درون آب دریاچه را به طور جدی مورد توجه قرار داده است. در این مطالعه مجموعا 182 نمونه با توجه به روشهای استاندارد از اعماق ومناطق مختلف دریاچه در دو نوبت بهار (92 نمونه) و پاییز (90 نمونه) تهیه شده در مقادیر سیزده عامل فیزیکی و شیمیایی برای هر یک از نمونه های اندازه گیری و سپس نتایج به صورت مقادیر میانگین همراه با انحراف معیار گزارش شده است.
در بهارآب دریاچه از نظر غلظت ناهمگن بوده و به سه منطقه «شمالی» ‘ «جنوب غربی» ‘ «مرکزی و جنوب شرقی» تقسیم بندی می شود. این ناهمگنی در عمق نیز ملاحظه می گردد. در پاییز آب دریاچه از نظر غلظت در سطح و در عمق روی هم رفته همگن است و این گویای این واقعیت است که در طول تابستان انتقال جرم عظیمی ما بین مناطق مذکور صورت می گیرد و این پدیده می تواند عامل بسیاری از تحولات مختلف جنبی باشد. نتایج این کار می تواند درتعیین مناسب ترین محل و عمق برای برداشت آب از دریاچه به منظور استحصال مواد درون آن و ایجاد دیگر تأسیسات ساختمانی کمک نماید. در این کار پژوهشی مقدار ثابتK برای رابطه تبدیل هدایت ویژه به TDS (PPM) برای دو فصل بهار و پاییز به ترتیب 17/1 و 32/1 محاسبه شده است.
انتقال جرم در دریاچه ارومیه
ثابت k برای دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه
نمکهای موجود در دریاچه ارومیه
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14528_91927b1cf2e88da491502a2cc95b7577.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
تبلور جزء به جزء آب دریاچه ارومیه به منظور تهیه نمکهای منیزیم و پتاسیم
دکتر نظام الدین
دانشور
دکتر نقی
سعادتجو
آب دریاچه ارومیه به عنوان منبعی از نمکها ی منیزیم و پتاسیم انتخاب و پس از انجام عملیات بلورسازی جزء به جزء ‘ کیفیت محلولهای باقیمانده و بلور جامد حاصل از مراحل مختلف مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس بررسی حاضر‘ آب دریاچه پس از سه با تبلور جز به جز و برداشت نمونه های مختلف در طول آزمایش و تبخیرآب باقیمانده در محلول مایع مرحله نهایی ‘ مخلوط نمکهایی با درصد قابل توجه منیزیم و پتاسیم به دست می دهد که این فرآورده از نظر تجارتی و کاربرد صنعتی می تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.
استحصال نمکهای پتاسیم و منیزیم
پتاسیم در آب دریاچه ارومیه
تبلور جزء به جزء
تبلور جزء به جزء آب دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه
منیزیم در آب دریاچه ارومیه
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14529_ac2bda1f3bac91568066ad7b186ce578.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
بررسی کییفیت فاضلاب شهری همدان
دکتر علیرضا مصداقی
نیا
مهندس مهدی ریاحی
خرم
امروزه رشد و توسعه جوامع شهری از حل مسائل زیست محیطی جدا نیست و یکی از عمده ترین این مسائل ‘ آلودگی های ناشی از فاضلاب و روش صحیح کنترل آنهاست. مسائل و مشکلات مربوط به فاضلاب شهر همدان عمدتا شامل نواقص شبکه‘ مشکلات بهداشتی مربوطه‘ مسائل زیست محیطی به خاطرآلودگی آبهای سطحی و زیر زمینی و بالاخره مسائل تصفیه فاضلاب در شرایط هوای سرد می باشد. در این بررسی ‘ کیفیت فاضلاب این شهر با توجه به پارامترهای:
PH,TKN,BOD5,COD,TS,TSS,TDS و T تعیین گردیده و همچنین رابطه بین درجه حرارت محیط و درجه حرارت فاضلاب نیز تحقیق شده است.
به منظور بررسی کیفی فاضلاب در یک پیش آزمایی ‘ تعداد نمونه لازم‘ جهت آزمایش پارامترهای مورد نظر تعیین گردیده و آنگاه با توجه به نتایج پیش آزمائی ‘ کار نمونه برداری و انجام آزمایشات روی نمونه ها آغاز گردید.
در این تحقیق نمونه برداری به صورت مرکب انجام شده و رابطه بین درجه حرارت محیط و درجه حرارت فاضلاب در دو فصل تابستان و زمستان بدست آمد و مقدار (r) در فصل زمستان و تابستان به ترتیب معادل 075/0 و 053/0 تعیین گردید و لذا وجود رابطه بین درجه حرارت محیط و درجه حرارت فاضلاب قابل قبول می باشد.
درجه حرارت فاضلاب و محیط
شبکه جمع آوری فاضلاب
فاضلاب شهری
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14530_29121838d2c2011025bd299e8fbfa7dc.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
بازیافت ضایعات نان در تهران و مسائل بهداشتی آن
دکتر کرامت الله
ایماندل
مهندس اکبر محمد نژاد
اقدم
رشد سریع جمعیت و روند افزایش تولیدات مواد غذایی و محصولات کشاورزی بیانگر این واقعیت است که مواد غذایی مورد نیاز مردم جهان روزبه روز با مشکلات فراوانتری تآمین‘ نگهداری‘ توزیع و به مصرف می رسد.
کارشناسان بر این عقیده اند که 600 میلیون نفر جمعیت گرسنه کنونی جهانی ظرف کمتر از 15 سال آینده به 3/1 میلیارد نفر بالغ خواهد شد. لذا بهره گیری مطلوب از محصولات کشاورزی ومواد غذایی ‘ بکار گرفتن روشهای صحیح نگهداری و پیشگیری از فساد و بازیابی معقول و مجدد از مواد زائد در تمام دنیا از جمله کشور ما امری لازم و اجتناب ناپذیر است. در این راستا از نیمه دوم سال 69 لغایت آبان ماه 1370 به مدت یکسال مطالعه گسترده ای در زمینه بازیافت ضایعات نان و مسائل بهداشتی مرتبط با آن در تهران به مرحله اجرا در آمد.
این بررسی نشان داد که قریب 2500 تن آرد روزانه بین 4500 مغازه نانوایی توزیع می شود که با افزودن 10 تا 25 گرم جوش شیرین و 5 تا 7 گرم نمک و 750 میلی لیتر آب به ازاء هر کیلو گرم آرد‘ پس از پخت و تبدیل آن به نان ماکول ‘ بین اهالی تهران توزیع می شود این در حالی است که بوسیله 420 مغازه نان خشک جمع کنی (300واحد جواز کسب دار و 120 واحد بدون جواز کسب) و به خدمت گرفتن 6300 چرخ دستی هر یک بین 70 تا 100 کیلو و جمعا رقمی معادل 507 تن روزانه نان خشک به طریق غیر بهداشتی جمع آوری می گردد.
جهت پی بردن به آلودگی قارچی‘ از ضایعات نان موجود روی چرخهای دستی و مراکز جمع آوری وگاوداریهای اطراف تهران‘ تعداد 360 نمونه برداشت و در آزمایشگاه روی محیط کشت سابورو دکشتروز آگار کلرامفنیکول انتقال ومدت یک الی 5 روز در یخچال نگهداری و پس از انجام عمل آزمایش قطعه ای خرد شده‘ کشت و رنگ آمیزی با محلول لاکتوفنول کاتن بلو و اجرای کشت روی لام و رنگ آمیزی با محلول یاد شده قارچ رشد شده مورد شناسائی و بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون نشان داد که:
- ضایعات نان به دلیل جمع آوری غیر بهداشتی به قارچهای مختلف آلوده می باشند
- قارچهای پنیسیلیوم ‘ رایزوپوس ‘ مرکور‘ فوزاریوم ‘ آسپرژیلوس در مطالعه مشخص و شناسائی شدند.
- از 360 نمونه برداشت شده قارچ پنی سیلیوم بالاترین درصد موارد 7/35% و قارچ فوزاریوم پایین ترین درصد مواد 4/1% را به خود اختصاص دادند.
- قارچهای آسپرژیلوس و پنی سیلیوم که ازنظرتولید اگزوتوکسین A که تحت عنوان Ochratoxin معروف می باشدبه ترتیب 7/26% و 35% موارد را شامل می شوند.
بازیافت
بهداشت
ضایعات نان
مایکوتوکسین
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14531_067d4fb706f20756c9487c763040a15b.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
کیفیت مواد زائد جامد بیمارستانهای تهران
محمدعلی
عبدلی
هدف اصلی مقاله حاضر آنالیز وضعیت فعلی مدیریت زباله های بیمارستانی در تهران ومتعاقب آن ایجاد سیاست های لازم در رابطه با تولید‘ جمع آوری‘ ذخیره ‘ بازیافت ‘حمل ونقل و دفع ایمن زائدات بیمارستانی می باشد. در این تحقیق حدود 133 بیمارستان به صورت میدانی مورد مطالعه قرار گرفتند وتمام مراحل مدیریت زائدات در داخل و خارج از بیمارستان بررسی شد. رابطه میان انواع فاکتورهای مؤثر و مدیریت زائدات نظیر تعداد تخت ها بیمارستانی ‘ افراد درگیر در امر زباله‘ کارکنان بیمارستان‘ بخش های تخصصی‘ حجم و وزن زائدات درهر بیمارستان بدست آمد. نهایتا قوانین جاری در رابطه با کنترل زائدات بیمارستانی در ایران مورد نقد و بررسی قرارگرفته است.
بازیافت
تولید
جمع آوری
حمل ونقل
دفع
ذخیره
زائدات بیمارستانی
مدیریت
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14532_4134e82dc11880d2090caff893f51eaa.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
کنترل گاز و مواد معلق در دستگاههای زباله سوز بیمارستانی
دکتر قاسمعلی
عمرانی
زباله های بیمارستانی با توجه به ترکیبات عفونی و آلودگی های وافری که در بر دارند معمولا توسط دستگاههای زباله سوز بیمارستانی منهدم می گردند. این دستگاهها باید بر اساس میزان ‘ نوع و ترکیبات مشخص زباله طراحی شده و به طریقی مورد استفاده قرار گیرند‘ که مواد منتشر شده از دودکش آنها از حد استانداردهای آلودگی هوای منطقه تجاوز ننماید. بکارگیری افراد مطلع و علاقمند برای کار با دستگاه با توجه به رسیدگی دائم و کنترل جنبه های فنی و نیز ایجاد تمهیدات لازم برای تصفیه گازهای تولید شده از جمله مواردی است که بایستی در صدر برنامه های بهداشتی هر بیمارستان قرار گیرد. وجود اکثر قریب به اتفاق دستگاههای زباله سوز بیمارستانی که هم اکنون بلا استفاده به صورت دستگاههای اسقاط شده در گوشه و کنار بیمارستانها جلوه گر است حاکی از عدم یک برنامه ریزی دقیق و نقیصه های فنی خاص است. علیهذا جهت بهبود این وضعیت سعی شده است تا در این مقاله شمه ای از مشکلات نگهداری و تعمیر دستگاهها‘ با توجه به عدم مدیریت مورد بحث قرار گیرد.
عند الزوم به توضیح مواردی چند از تجهیزات فنی خاص که می توان به سادگی درسر راه دودکش این گونه دستگاهها قرار داده و به کنترل دود‘گاز و مواد معلق تولیدی پرداخت‘ مبادرت می گردد. قدرت تصفیه این تجهیزات بسته به سیستم تکنولوژی و کارآیی آنها از 85 تا 95 درصد برآورد گردیده و می تواند بعد از یک تجزیه عملی با توجه به نوع و اختصاصات زباله های ایرانی الگو سازی شود. توجه به میزان گازهای خروجی از دودکش ومقایسه آن با استاندارد های خاص که جهت کنترل دستگاههای زباله سوز وجود دارد‘مؤید این است که دربسیاری از موارد در بازده جداسازی 5/99 -99 درصد جهت حذف مواد معلق و 95 درصد جهت حذف HCL می تواند باشد ‘که تا حدود زیادی با بکارگیری این تجهیزات امکان پذیر است
آلودگی هوا
زباله سوزها
زباله های بیمارستانی
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14533_016a0cab5a2e5512ed2022f8f28f200a.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
تحلیلی از وضعیت مناطق چهارگانه حفاظت شده در روند عمومی تخریب طبیعت
مهندس هنریک
مجنونیان
- اهمیت توقف روند تخریب در سطح طبیعت از این جهت مهم است که کشور ایران از نظر مجموع فاکتورهای اکولوژیک در ردیف مناطق خشک جهان قرار دارد واز این نظر پوشش زنده خاک به عنوان عمده ترین عامل تعیین کننده بقاء و پایداری منابع زنده با محدودیت ها و تنگناهای رویشی فراوانی روبرو است
- پدیده های فاجع آمیز نظیر سیل خشکسالی در همه کشورهایی که از نظر شرایط طبیعی در وضع نامساعدی قرار دارند پدیده غیر طبیعی نیست و مستقیما به مسائل اکولوژیک این گونه مناطق مرتبط است.
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14534_d6d2ca721daf95a2fb48edffc0079c7d.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
ارزیابی اثرات توسعه
محمود
خالصی
حمیدرضا
پارسی
اثر بخشی EIA
روشهای EIA
روند EIA
گزارش EIS
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14535_31b2ecc4624b3a4f460476e8909a0b1f.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
گزیده ای از اخبار زیست محیطی
دکتر مجید
مخدوم
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14536_3f0ff4d0ef67f50b8f576550170444c4.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1374
17
17
زنان و محیط زیست
کارول
بلامی
ویکتور یا
جمالی
1995
12
22
https://jes.ut.ac.ir/article_14537_343108d1ef02a52326873509befcdfd3.pdf