2024-03-29T01:13:05Z
https://jes.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2625
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
مطالعات بر روی هالوفیتهای مناطق نفت خیز در جنوب غربی ایران I- توزیع و ترکیب فلورستیک
ابراهیم
علائی
احمد
قهرمان
رویشهای شور رست نواحی کم ارتفاع و ساحلی مناطق نفت خیز در خوزستان از نظر ترکیب فلورستیک و چگونگی توزیع عناصر و گونه های گیاهی مورد مطالعه قرار گرفته اند . اطلاعات مختصری از ویژگی های بنیادی منطقه از جمله اقلیم ، خاک و زمین شناسی ارائه شده است . بیابانهای گرم و پست حاشیه خلیج فارس که در بر گیرنده یک موقعیت فلورستیک پیچیده و خاص می باشند از نظر ارتباطات تا گزونومیک و جغرافیایی گیاهی ناحیه مورد بررسی قرار گرفته اند . تلاش گردیده تا بین مجموع عوامل و فاکتورهای اکولوژیکی حاکم بر منطقه و الگوهای توزیع و پراکنش گونه ها ، نوعی ارتباط بر قرار شود و بر این اساس به تشریح چگونگی انتشار عناصر شوروی پرداخته شود . نتیجه اینکه 6/22% گونه ها ایرانو – تورانی و صحرا – سندی ، 20% گونه ها ایرانو – تورانی و صحرا – سندی و مدیترانه ای ، 6/13 % گونه ها جهان شمول ، 8/11 % گونه ها صحرا – سندی ، 9/7 % چند منطقه ای ، 8/6 درصد حاره ای قدیم ، 5% عناصر ایرانو – تورانی و مدیترانه ای ، 5% عناصر صحرا –سندی و مدیترانه ای ،8/3 % گونه ها عمانو – سندی و بالاخره 5/3 % گونه ها ایرانو –تورانی می باشد . آنچه مهم است اینکه تمایز مشخصی بین الگوهای پراکنش گیاهی دیده نمی شود . بهر تقدیر اطلاعاتی نیز از شکل حیاتی گونه های موجود در خانواده ها و جنسها ارائه شده است .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25631_62c17c2e80ab0dc23d42657cc9d3dbc3.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
بررسی برای شناسائی ( فون ) پرندگان استان مرکزی
بهروز بهروزی
راد
ناصر
حمیدیان
سید محمد علی شریعت
زاده
در مدت 5 سال بررسی (از سال 1373 تا 1377) در استان مرکزی 136 گونه از 42 خانواده شناسایی شد که از نظر گونه 27 درصد و از نظر خانواده 58 درصد پرندگان ایران را شامل می شوند . 36 درصد از پرندگان بومی و 27 درصد در استان مرکزی مهاجرند که 28 درصد آنان برای جوجه آوری به زیستگاه های استان می آیند . 36 درصد به صورت مهاجر عبوری ، مهاجر 4 فصل و بندرت نیز مهاجر فصلی می باشند . از نظر تنوع گونه ای ، خانواده Sylvidae و از نظر جمعیت خانواده کلاغ ها Corvide در استان مقام اول را دارند . بیشترین تنوع و تراکم پرندگان خشکزی در اطراف رودخانه شرا دیده می شوند . در اوایل فصل بهار و پاییز تنوع و تراکم گونه ها بیشتر از سایر فصول است . در فصل زمستان اغلب پرندگان بومی در استان حضور دارند و بندرت مهاجر زمستانه در استان دیده می شوند . گونه با اهمیت و کم جمعیت Grus به صورت مهاجر عبوری در اطراف تالاب میقان در فصل پاییز با جمعیت بین 2 تا 4 هزار دیده می شود . کبک و تیهو دو گونه از پرندگان بومی استان کوچ های عمودی دارند که در فصل زمستان به دامنه ها و مناطق دشتی و در فصل تابستان به ارتفاعات کوچ می کنند . در طول مطالعه تعدادی از پرندگان با Misnet اسیر و پس از شناسایی پرندگان استان مرکزی همسو با اجرای طرح ملی " فون ایران" توسط گروه زیست شناسی دانشگاه اراک در مدت 5 سال انجام شد .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25632_51ce2a016286b09ad641838e5b71eb14.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
آمایش سرزمین حوزه های جنگلی ارسباران
محمد دهدار
درگاهی
مجید
مخدوم
فرایند آمایش سرزمین ، تمهیدی است برای بهره برداری بهینه از سرزمین با در نظر گرفتن اصل حفاظت اکولوژیکی . در این پژوهش ، ?مایش سرزمین شش واحد هیدرولوژیک حوزه های جنگلی ارسباران ( مساحت 296690 هکتار) واقع در استان آذربایجان شرقی به منظور تداوم استفاده بهینه از توان سرزمین در جهت بهبود شرایط زندگی و حفظ محیط زیست انجام گرفت .
در گام نخست شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی اجتماعی منجر به تهیه نقشه های منابع در مقیاس 50000 : 1 گردید و با تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها به شیوه سیستمی نقشه یگانهای زیست محیطی با 3556 اکوسیستم خرد حاصل گردید . از مقایسه ویژگی های این یگانها با مدل های اکولوژیکی واحدها ، اولویت بندی و ساماندهی کاربریها به شیوه کیفی – قیاسی انجا گرفت . در نهایت نقشه آمایش سرزمین واحدهای هیدرولوژیک شش گانه به منزله موزائیکی از واحدهای همگن برنامه ریزی و مدیریت تهیه گردید.
تعیین مساحت ارضی واجد توان برای کاربریهای فوق نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه :38/5 درصد فاریاب ،32/1 درصد به کشت دیم ،43/17 درصد به مرتعداری ، 17/15 درصد به جنگل داری حمایتی ، 13/2 درصد جنگلکاری ، 47/28 درصد به اکوتوریسم گسترده ، 01/0 درصد به اکوتوریسم متمرکز و 09/30 درصد به حفاظت اختصاص یافته است .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25633_538c959592530828089801955e68a74e.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
نقش سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در دستیابی به مشارکت مردمی به منظور حفاظت از محیط زیست در ایران
سید حسین
بحرینی
فرهاد
ایمنی
در این تحقیق به بررسی جایگاه سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در ایران و نیز ارزیابی عملکرد و نقش آنها در دستیابی به مشارکت مردمی در زمینه حفاظت از محیط زیست پرداخته شده است . یافته ها نشان می دهد که این سازمانها تا کنون توان کمی در دستیابی به مشارکت مردمی در زمینه حفاظت از محیط زیست داشته اند و این خود به دلیل وجود مشکلات متعدد و اساسی است که با آن مواجهند . این سازمانها به خاطر موانع سیاسی ، قانونی و حقوقی به سختی امکان پیدایش و فعالیت داشته اند . تعداد اندکی هم که توانسته اند ایجاد شوند و خود را وارد صحنه کنند به واسطه همین مشکل و همچنین مشکلات اقتصادی و اجتماعی نتوانسته اند در زمینه محیط زیست چندان تاثیر گذار باشند . نوپایی این سازمانها و بی تجربگی افراد در فعالیت در اینگونه چارچوب ها نیز عامل دیگری در کاهش موفقیت این سازمانها در ایران بوده است . سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی ایران برای موفقیت نیاز به بستر مناسب سیاسی ، قانونی ، اجتماعی و اقتصادی و همچنین بهره گیری از دانش و تجربه اداره اینگونه سازمانها دارند .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25634_4729daaf80f61c5fef0c3fabb470ddd7.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
قیمت گذاری مواهب زیست محیطی جنگل دست کاشت گربایگان با استفاده از مدل بسط نظام هزینه خطی (ELES)
حسن کریم
زادگان
مرتضی
رحمتیان
محمود
محمودی
این تحقیق برای نخستین مرتبه در ایران با روشش ارزشگذاری مشروط(CVM) از طریق مدل بسط نظام هزینه خطی ، برای تعیین قیمت مواهب زیست محیطی ( خدمات غیر بازاری) جنگل دست کاشت گربایگان فسا در استان فارس انجام شده است . با این روش ارزش وجودی خدمات غیر بازاری عمده این طرح شامل ارزش تنظیم شرایط اقلیمی ، ارزش کنترل فرسایش خاک و نثبیت شنهای روان و ارزش ایجاد زیستگاه و پناهگاه حیات وحش به ترتیب در بازار معادل 32250934930 ریال ، 29627233260 ریال و 25933208830 ریال برآورد گردید .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25635_158bf4536af06fdffd339b8d8c68b31d.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
مدیریت محیط زیست رودخانه سیاهرود و بررسی اقتصادی تصفیه پسابهای ورودی به رودخانه
عبدالرضا
کرباسی
مجید
صابری
زیبا
کاظمی
با توجه به اهمیت پهنه های آبی در کشور و کمبود آب آشامیدنی در برخی از مناطق و اهمیت روزافزون حفاظت از محیط زیست و مدیریت صحیح آن ، در این تحقیق بحث مدیریت محیط زیست در رودخانه سیاهرود مورد بررسی قرار گرفته است . رودخانه سیاهرود یکی از رودهای کم آب است که در استان مازندران به دریای خزر می ریزد و در حال حاضر به عنوان محلی برای تخلیه فاضلاب کارخانجات مجاور آن مورد استفاده قرار می گیرد . در این تحقیق 10 ایستگاه نمونه برداری در طول رودخانه مذکور انتخاب شدند که بیشتر این مناطق در نزدیکی محلهای تخلیه فاضلاب کارخانجات قرار دارند . خصوصیات فیزیکی – شیمیایی آب ودخانه سیاهرود در نقاط مذکور ( K و K) آن و خود پالایی رودخانه مذکور تعیین گردید . با استفاده از نتایج به دست آمده و به کمک آنالیز رایانه ای ، بهینه سازی درصد تصفیه منابع آلاینده در رودخانه سیاهرود و نیز حل معادلات بقای جرم ، تعادل BOD ، تعادل اکسیژن (DO) ، تغییرات اکسیژن ، حذف BOD ، راندمان تصفیه خانه ، حداقل اکسیژن محلول لازم و محدودیت راندمان تصفیه به کمک روش بهینه سازی خطی به انجام رسید .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25636_d435ea0b744635d9fef13a38ce863cc7.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
آلودگی گیاه بوسیله سرب حاصل از وسائط نقلیه در محدوده برخی از بزرگراههای ایران
حمیدرضا
رحمانی
محمود
کلباسی
آلودگی خاک و گیاه در اطراف بزرگراهها توسط ذرات سرب خارج شده از اگزوز اتومبیل ها در سراسر جهان گزارش شده و به عنوان مهمترین عامل آلوده کننده محیط زیست ذکر گردیده . عنصر سرب از جمله عناصر سنگین است که از قدیم الایام سمیت آن در جانداران و انسان مطرح بوده و نقش آن در آلودگی محیط زیست شناخته شده . در تحقیق حاضر جهت بررسی آلودگی گیاهان در حاشیه جاده ها توسط سرب خارج شده از اگزوز وسائط نقلیه ، بزرگراه های رشت -انزلی ( منطقه انزلی)، کلاچای – رامسر ( منطقه رامسر)، تهران – کرج ( منطقه کرج), اصفهان – تهران (منطقه دلیجان) برای مطالعه انتخاب گردیدند . برای نمونه برداری ترا پخش به طول 100 متر عمود بر جاده در هر بزرگراه زده شد و نمونه گیری از گیاهان غالب منطقه در ارتفاع 15 سانتی متر ار سطح خاک و به فواصل مختلف از جاده به عمل آمد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و به روش استاندارد تجزیه شدند .
میانگین غلظت سرب کل نمونه های گیاهی مناطق انزلی، رامسر ، کرج ، دلیجان ( شرق جاده )، و دلیجان (غرب جاده )، به ترتیب برابر 5/114 ، 3/58 ، 2/260 ، 1/75 ، 2/80 میکروگرم برگرم وزن خشک گیاه تعیین گردید . غلظت سرب کل اندامهای گیاهی در کنار جاده به صورت نمایی کاهش نشان داد . همچنین غلظت سرب گیاهان فراتر از حد مجاز و در دامنه غلظت بحرانی قرار داشت که از این نظر خطر ورود این عنصر سمی به زنجیره غذایی در حاشیه جاده ها بسیار بالاست . از نظر درجه آلودگی ، نمونه ها دارای آلودگی متوسط تا بسیار شدید بودند . به طوری که در منطقه کرج آلودگی بسیار شدید ، در منطقه انزلی شدید و در منطقه رامسر و دلیجان متوسط بوده است . غلظت سرب گیاه با تراکم ترافیک جاده ارتباط مستقیم داشته و همبستگی بالایی را نشان داد .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25637_a9f8b5589daaad7e6cbcd9d071b073eb.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
تثبیت فلزات سنگین در اراضی کشاورزی جنوب تهران
علی
ترابیان
شهرام
صادقی
برای جلوگیری از ورود آلودگی ناشی از تجمع فلزات سنگین در خاک به داخل گیاهان و نیز آبهای زیر زمینی که می تواند خطرات جبران ناپذیری را ببار آورد روشهای متعددی در دنیا بررسی و مورد آزمایش قرار گرفته اند .
از جمله این روشها که هنوز در ایران مورد آزمایش قرار نگرفته بررسی و عملکرد تثبیت فلزات سنگین توسط خاک رس در خاک های آلوده می باشد . خاک رس بدلیل خاصیت هیدراته شدن می تواند مواد الی را در ساختمان خود جذب نماید .
عمل تثبیت فلزات سنگین با درصد های مختلف از این دو خاک (7% و 15 % و 25 % ) و نیز PH های متفاوت (4و8/7و5/11)آزمایش شد و مشخص گردید که با افزایش غلظت ماده تثبیت شده در PH =7/8 و بالتر عمل تثبیت با راندمان بیشتری انجام شود ، حال آنکه در PH=4 نتنها تثبیت در خاک رس انجام نمی گردد بلکه مقدار فلز استخراج شده از بافت خاک افزایش می یابد . این عمل هنگامی رخ می دهد که پساب ورودی به منطقه حالت اسیدی داشته و یا باران اسیدی در منطقه شروع به باریدن کند . مشاهدات بدست آنده در این پژوهش از لحاظ احتمال تثبیت فلزات سنگین در خاک رس و نیز چگونگی تاثیر PH در عمل تثبیت با نتایج آزمایشهای انجام شده در سوابق تحقیق مطابقت دارد ، با ایت تفاوت که در تحقیقات انجام شده توسط محققین ، مسئله تثبیت توسط یک نوع خاک رس بررسی شده و هیچ مقایسه ای بین دو خاک نوع رس با خواص فیزیکی و شیمیایی کاملا متفاوت و نیز تاثیر غلظت خاک رس در تثبیت انجام نشده است.
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25638_9e82cc5d2c57c5b176f7fbe7d9ea4b05.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
ارئه روشی نوین برای تعیین میزان پارکهای محلی در شهر گرگان با مقایسه با اصول استانداردهای معماری سیمای محیط
علیرضا
میکائیلی
سمانه
دزیانی
امروزه برنامه ریزی و طراحی فضای سبز شهری بدون توجه به مسائل ، معیارها و استانداردهای بهینه در بهسازی ، توسعه و طراحی فضاهای شهری و موارد استفاده از فضاهای شهری باز و سبز غیر ممکن است . بنابراین ، معیارها و ضوابط و استانداردهای مربوطه از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند .
در این تحقیق سعی شده است علیرغم تمامی کاستس ها ، میزان استاندارد سرانه فضای سبز برای مناطق مختلف شهر گرگان تعیین گردد . نتایج بصورتی است که 81% مناطق از سرانه مرسوم و ظاهری برخوردار می باشد . سایر مناطق از حد استاندارد برخوردار نیستند ، که یا به علت جمعیت زیاد مناطق فقیر نشین شهر هستند یا با توجه به یک طبقه بودن مناطق و محاسبه فضای سبز داخل منازل این سرانه بالا دیده می شود . همچنین در منطقه 7 که قسمت زیادی از فضا توسط پادگان ،بیمارستان ، و تماکن اداری اشغال شده ، نسبت به جمعیت به مساحت کاهش می یابد.
روش بکار گرفته شده در این تحقیق وضعیت کاربری ضوابط و استانداردها در گرگان در مقایسه با استانداردهای جهانی می باشد . با مقایسه روشهای جهانشمول و وضعیت گرگان و با در نظر گرفتن اینکه این ضوابط به طور مستقیم قابل استفاده نیستند ، استانداردها و ضوابط تعیین فضای سبز محله ها فرمولبندی شده اند . در راستای افزایش فضای سبز محیط و حفظ طبیعت پیرامون و با رعایت اصل حفاظت –توسعه سعی شده است با تلفیق استانداردهای جهانشمول و خصوصا ساختار بومی – فرهنگی و اقتصادی – جغرافیایی و نسبت به اصول اکولوژیکی سیمای محیط ، روشهای کاربردی ارائه گردد . روش ارائه شده با تعیین ساختار اکولوژیکی سیمای محیطی و انسانی ، تهیه نقشه ها و در نهایت ارائه این روش با استفاده از یافته ها ی تحقیقاتی Gold(1980) ، میکائیلی (1375) و میکائیلی ( 1377) می باشد .
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25639_ee477d87ea01ae5562be6fe500ad023d.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
تاثیرات برجسازی در محیط شهری :محله الهیه – تهران
بهناز امین
زاده
بررسی تجارب توسعه های شهری اخیر در ایران مسائل بیشماری را خصوصا در ارتباط با تحلیل کیفیات محیط زیست نشان می دهد . از طرفی افزایش سریع جمعیت و کمبود زمین مناسب برای توسعه و از طرف دیگر روشن نبودن سیاستهای توسعه های شهری در ابعاد کلان و محلی باعث شده است که نیروهای وارد بر ساختارشهر از قبیل مهاجرتها ، مسائل اقتصادی و اجتماعی ، کمبود مسکن و غیره ، راه حل های موقتی و موضعی را سبب شوند . آن جمله می توان به رشد درون شهری از طریق احداث ساختمانهای بلند اشاره نمود که در حال تغییر ساختار شهر های بزرگ کشورمان است ، بدون آنکه امکانات محیط برای تزریق چنین سازه هایی به بافت محلی و کارایی آنها در سطح شهر مشخص شده باشد .
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیرات برجسازی در محیط شهری و به طور خاص در فضای پیرامونی برجهاست . برای تقلیل تاثیرات محیطی فرایند جامع در زمینه های برنامه ریزی و طراحی مورد نیاز است که با حساس بودن به زمینه های محیطی در فرایند طراحی می توان کیفیت محیط ساخته شده را بهبود بخشید
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25640_c2def32a0846352974b7c7d1ee8282c3.pdf
محیط شناسی
محیط شناسی
1025-8620
1025-8620
1379
26
26
بررسی تحولات اندیشه های موثر بر شکل گیری اصول طراحی منظر شهری در قرن بیستم و پس از آن
شهرزاد
فریادی
فرایند شکل دهی به محیط همواره تحت تاثیر نگرشهای متفاوت نسبت به انسان ، طبیعت و رابطه این دو با هم قرار داشته و منجر به خلق انواع منظر شهری گردیده است . بررسی سابقه مداخله انسان در شکل دهی به محیط نشان می دهد تاثیر دو گرایش متضاد " انسان همراه طبیعت " و " انسان حاکم بر طبیعت " است که اولی حداقل تا قرن 16 میلادی و حتی تا اوایل دوران صنعتی و دومی از بعد از آن بر این فرایند تسلط داشته اند. با آشکار شدن بحرانهای محیطی قرن گذشته ناشی از تسلط نگرش دومی ، دیدگاه جدید انسان به جای تقابل با طبیعت ، با نیروهای آن همراه می شود و مجددا قوانین آن را ارج می نهد . این نگرشی است که گرایش طراحی منظر را از تمرکز بر خلق و سازماندهی مجموعه های کلان و عظیم به سوی طراحی هسته های شهری کوجکتر سوق می دهد . در این نگرش علاوه بر پذیرش نقش علم و فناوری ، بر اهمیت زمینه های طبیعی ، آگاهی های فردی ، هنر و خلاقیت و در مجموع بر روشهای نرم و انعطاف پذیر به روشهای مقتدرانه در طراحی منظر شهری تاکید می گردد.
2000
12
21
https://jes.ut.ac.ir/article_25641_a2fa916557176ad853aecb7575a84af3.pdf