TY - JOUR ID - 21804 TI - ارزیابی توان اکولوژیک محدودة رودخانه دز حد فاصل سد تنظیمی تا بند قیر برای طبیعت‌گردی JO - محیط شناسی JA - JES LA - fa SN - 1025-8620 AU - موحد, علی AU - زاده‌دباغ, نسیم AD - Assist. Prof., Dept. of Geography & urban planning, Shahid Chamran University, Ahvaz-Iran AD - M.Sc. of Environment, Ahvaz-Iran Y1 - 2010 PY - 2010 VL - 36 IS - 55 SP - 13 EP - 24 KW - ارزیابی توان اکولوژیک KW - اکوتوریسم KW - رودخانه دز KW - سیستم اطلاعات جغرافیایی DO - N2 - در این تحقیق از دو روش مک‌هارگ منطبق بر مدل اکولوژیکی مخدوم و روش شبکه‌ها به منظور ارزیابی توان اکولوژیک در راستای بررسی کاربری طبیعت‌گردی محدوده‌ای از رودخانه دز (در بازه سد تنظیمی دزفول تا بندقیر) در استان خوزستان استفاده شد. با توجه به کارایی مؤثر در امر تجزیه و تحلیل و مدیریت داده‌ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی توان اکولوژیک استفاده شد. در قالب این فرایند، در روش مخدوم برای تعیین واحدهای زیست‌محیطی، ابتدا منابع اکولوژیکی محدودة مورد مطالعه شناسایی شد، سپس با تلفیق و روی‌هم‌گذاری لایه‌های اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل آنها در سامانة مذکور، ارزیابی توان بر مبنای طبیعت‌گردی صورت پذیرفت و مناطق مستعد به صورت متمرکز و گسترده مشخص شد. نتایج نشان داد منطقه برای تفرج به‌صورت متمرکز توان بالایی نداشته و در واقع از مجموع کل مساحت منطقه که حدود 78459 هکتار است و شامل 1211 واحد، یا یگان زیست‌محیطی است، فقط 44/15 درصد دارای توان طبقة 2 مناسب و حدود 57/84 درصد فاقد توان مناسب برای جهانگرد متمرکز است. در این محدوده سنگ بستر و خاک از عوامل محدودکنندة تفرج متمرکزند، همچنین حدود 28/26 درصد از منطقه دارای توان طبقه 1 گسترده و مابقی آن، یعنی 72/73 درصد نامناسب برای جهانگرد گسترده است. در روش شبکه ابتدا منطقه مطالعاتی به 21 شبکه تقسیم و سپس منابع اکولوژیکی مرتبط شناسایی و بر اساس مشخصه‌های متعددی نمره دهی شدند. به این صورت که منطقه از لحاظ کاربری طبیعت گردی فاقد توان عالی و فقط دارای توان متوسط و ضعیف است. در این محدوده عدم اختلاف ارتفاع، عامل محدود کننده است. UR - https://jes.ut.ac.ir/article_21804.html L1 - https://jes.ut.ac.ir/article_21804_c98853c857f96d0eb6e062870521c94d.pdf ER -