دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
روند تغییرات در توزیع جمعیت و توزیع منابع
FA
دکتر محمد
میرزایی
81263221
در این مقاله تصویری از توزیع جمعیت دنیا در قاره های مختلف و تغییرات حاصل در توزیع نسبی جمعیت آنها در چند قرن اخیر ارائه می گردد. ابتدا تغییرات در توزیع نسبی جمعیت قاره ها در فاصله سالهای 1650 تا 1900 و سپس تغییرات توزیع نسبی قاره ها د رفاصله سالهای 1900 تا 1987 مورد بررسی قرار خواهد آمد. در این چهار چوب روند تغییرات بنیادی در دوعامل اساسی شکل دهنده میزان رشد جمعیت یعنی مرگ ومیر و زاد و ولد در دو قرن اخیر مورد بررسی قرار خواهد گرفت که این تغییرات خود عامل مؤثر در تغییرات توزیع نسبی جمعیت قاره ها بوده اند. نهایتا روند تغییراتت سهم جمعیت در ارتباط با نحوه استفاده از منابع و تولید در کشورهای جهان سوم و کشورهای صنعتی مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه گیری از مبحث به عمل خواهد آمد.
https://jes.ut.ac.ir/article_16303.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16303_f395fa7d5c4d8ca4b5af231d6da12df4.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
گذری بر سازگاری ‘ روابط اکوسیستمی و اکولوژی جمعیتهای انسانی
FA
دکتر اصغر عسکری
خانقاه
26263167
این دیدگاه که‘ هر نقطه از زمین محل مناسبی برای زندگی زیستمندان است‘ توجیه مناسبی از نظر محیط زیست انسانی نیست . زیرا‘ شرایط اقلیمی ‘ موقعیت طبیعی و بویژه پوشش گیاهی دراین امر دخالت زیاد دارند و شخصیت اکولوژیکی هر منطقه را سازمان می دهند. آنجا که انسان‘ محل زیست یا زیستگاه خود را درعصر جدید به تناسب نوع مصالح‘ نظامهای گوناگون برای ساخت مسکن‘ ویژگیهای محل یا موقعیت و وضع توپوگرافی تعیین می کند‘ همه در زیر پوششی دقیق از سازگاری این انسان و روابط اکوسیستمی جمعیتهای آن و در دایره یی از رفتارهای زیست محیطی قرار می گیرد. از این رو ‘ به قول پروفسور «G,oliver» : «باید دراین اندیشه بود که کدام محیط انسانی را کدامیک از گروههای انسانی تعیین میکند» بنا به گفتار پژوهشگرانی که در زمینه های مختلف زیست محیطی و شرایط ویژه مرفولوژیک نقاط مختلف زمین‘ به انسان ومحیط آن توجه کرده اند. نظامهای زیست محیطی به سرعت در حال تغییرند و به عبارتی در یک محیط زیست همه چیز با سرعتی غیر قابل انکار درحال پیشرفت و دگرگونی ست. معهذا ‘ انسان با شاخصهای جمعیتی جالبی که در نقاط مختلف جهان از خود تصویر می کند‘ بار این تغییر را تا اندازه ای سبک می نماید وبه حرکت جمعیت و به ابزارهای اندازه گیری آن مهر تأیید می زند. بنابراین ‘ سازگار بودن این جمعیت از نکات مهم و شاید به جرئت بتوان گفت‘ اساس و مهره حقیقی پدیده ای زیست محیطی ست. این جمعیت چگونه سازگار می شود و در چه شرایطی به سازگاری می رسد و این سازگاری در اکوسیستم انسانی به چه معناست.
پژوهشگرانی که دربعد جمعیت شناسی انسانی به کارآیی رسیده اند ‘ جمله بر این باورندکه ‘ تعیین جمعیت یک شهر بسیار مشکل است زیرا این جمعیت یک جمعیت ژنتیکی نیست‘ بلکه یک جمعیت دموگرافیک است که منشاء مرکبی دارد. ا زاین جهت‘ در رابطه یی که بین جمعیتهای یک منطقه همگون برقرار است ‘ نمی توان از این نکته غافل ماندکه «دریک شهر شهروندکسی است که کودکیش را در آن سپری کرده است» حتی اگروالدینش درنقطه دیگری به دنیا آمده باشند . در این صورت‘ از این شهروند می توان مختصات سازگاری را درارتباط مستقیم با اکوسیستمی که در آن زندگی زیست محیطی خود را آغاز کرده است به دست آورد. این مختصات می تواند درعین حال مرفولژیک ‘ فیزیولژیک و نیز فرهنگی باشد.
نوشته زیر درجستجوی پاسخی مناسب بر این دسته ازعوامل زیست محیطی جمعیتهای انسانی ست و قدم در راهی دارد که در آن گرههای انسانی در عین حال که پاسخگوی مسایلی چون: بقاء ‘ تولید مثل ‘ رشد و طول عمر هستند ‘ دردایره یی ازعوامل فرهنگی و زیستی و نیز در یک چرخه اکولوژیکی جای می گیرند.
https://jes.ut.ac.ir/article_16304.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16304_27016abc81147452c3602d472269bede.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
جمعیت و مسکن
FA
دکتر اصغر ارجمند
نیا
72324951
کشورهای در حال توسعه ‘ بیش از هر زمان دیگر ‘ با مشکلات افزایش سریع جمعیت و شهر نشینی شتابان و اثرات آنها‘ به ویژه مسکن مواجه اند. این کشورها تا پایان قرن‘ علاوه بر تامین نیازهای سکونتی موجود‘ باید پاسخگوی مسکن جمعیت اضافی نیز می باشند. به این ترتیب‘ رشد سریع جمعیت ‘ گسترش ابعاد شهر نشینی ‘ تشدید کمبود و بحران مسکن‘ مشکلات آشکار و اساسی رو در روی کشورهای جهان سوم بشما ر می روند.
افزایش سریع و حجم زیا جمعیت زیر 15 ساله و هزینه بر‘ فقدان نظام بهداشتی مناسب‘ و تلفات کودکن زیر 15 ساله‘ و شرایط نامناسب سکونت‘ عمده ترین مسائل جمعیت و مسکن در این کشورها هستند.
تنها مشکل جمعیت و مسکن نیست که دامنگیر کشورهای رویه توسعه است‘ بلکه مساله اساسی دیگر مشکل جبران عقب ماندگی آنها نسبت به کشورهای پیشرفته است . به سبب جوانی جمعیت‘ شاخص طول مدت تولید فرد در این کشورها‘ 20 تا 25 سال است که در مقایسه با رقم 45 سال در کشورهای پیشرفته‘ و سطح تکنولوژی پایین آنان‘ این عقب ماندگی هرگز جبران نخواهد شد.
با توجه به ابعاد و شدت بحران مسکن‘ طیف وسیع گروههای کم در آمد‘ به ویژه تهیدستان شهری ‘ و محدودیتهای امکانات آنها‘ روشهای تأمین مسکن مناسب و ارزان قیمت را بیش از پیش ضروری می نماید. این کشورها باید تمام امکانات موجود خود اعم از بخش خصوصی ‘ دولتی و خودیاری مردم را به کار گیرند.
رشد سریع جمعیت و شهر نشینی شتابان‘ و اثرات آن بر مسکن ‘ ادامه فشار بر جوامع روستایی و تداوم مهاجرت‘ کمبود مسکن را به طور دائم دامن زده است.
که بخش مهم از جمعیت این کشورها را به استقرار حاشیه شهرها و زاغه ها و آلونک ها سوق داده که این امر هر روز ابعاد تازه ای بخود می گیرد.
ابعاد مسأله جمعیت ومسکن از یک سو‘ و فقدان دیدگاههای واقع بینانه و نبود نظام برنامه ریزی و اجرائی مدون از سوی دیگرع به بحران جمعیت و مسکن در این کشورها کمک کرده است.
دیدگهای دور نگر و مبتنی بر تجارب دو دهه گذشته‘ حاکی از آن است که حل مسأله مسکن‘ اعم از زاغه نشینی و یا برنامه های تأمین مسکن به طور مقطعی و محدود کارسازنبوده ‘ بلکه باید برنامه های مسکن در چارچوب نظامهای برنامه ریزی ملی هماهنگ شده و با دیگر بخشهای فعالیت یکپارچه گردد. مسکن به سبب ارتباط تنگاتنگ آن با جمعیت و تحولات خانوار ‘ به عنوان یک بخش مهم در نظام توسعه ملی جایگاه خود را داشته و نمی تواند جدا از یکدیگر بخشهای تولیدی مدنظر قرار گیرد.
ابعاد جمعیت ومسکن در ایران نیز‘ با تفاوتهای اندکی ‘ از چنین روندی تبعیت می کند. با توجه به اینکه ‘ ایران از ظرفیت ها وامکانات مناسبی برخوردار است‘ بایدبر بهره گیری از نظامهای برنامه ریزی و اجرائی کارآمد تأکید داشته و پیش از آنکه ابعاد مسأله وخیم تر شود‘ تصمیم گیریهای واقع بینانه اتخاذ گردد.
هدف این مقاله‘ که بطور فشرده و به اختصار به تحلیل وجوه عمده ارتباط بین جمعیت و مسکن می پردازد ‘ ارائه تصویری از شرایط نامناسب سکونت در روند شهر نشینی غیر قابل اجتناب در کشورهای روبه توسعه است. هم چنین سعی بر این بوده است که ضمن بر شمردن ابعاد جمعیت و اثرات آن بر مسکن و با استفاده از تجارب و دیدگاههای جهانی در این زمینه‘ بر ضرورت اندیشیدن به منظور دستیابی به راه حلهای منطقی برای حل مشکل مسکن تأکید کرد.
https://jes.ut.ac.ir/article_16305.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16305_e3933bb5571d38d75913e9c5ef53b9f6.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
حاشیه ومسکن در شهرکهای حاشیه ای تهران
FA
مهندس زهرا
اهری
86554135
در دو دهه گذشته نگرش به مکان زیست انسانها تغییرات چشمگیری یافته است. مسکن به عنوان یک نیاز بشر دیگر تنها یک سرپناه نیست‘ بلکه مکانی برای رشد و تعالی فرد و خانواده ومأمنی برای ارضای نیازهای مختلف مادی و معنوی وی شمرده می شود . مسکن هم در درون چهار دیواری یک خانه وهم درگستره وسیعتر محیط پیرامونش باید بتواند سلامت و بهداشت جسمی و روانی افراد ساکن در آن را تامین کند. از این رو مسکن و محیط مسکونی دو جزء لاینفک کلی واحد هستندکه ارضای هر یک بدون توجه به دیگری عواقب جدی برای سلامتی نسل آینده در بردارد. این مفهوم با افزایش روابط اجتماعی و تعدد عواملی که درحیات انسانها موثرند‘ از هوایی که تنفس می کند تا عوامل روحی و روانی‘ شمولی هر چه وسیع تر یافته است.
شهرکهای حاشیه ای شهر تهران که در پاسخگوی به نیاز انبوه مسکن به ویژه خانوارهای کم در آمد ‘ دریک روند خودبخودی و اکثرا پیش نیاندیشیده در چندسال اخیر شکل گرفته اند‘ به دلایل بسیار از ارضای الزامات مختلفی که مسکن در مفهوم فوق باید دارای آن باشد ‘ بازمانده اند.
کاستی های بی شمار مسکن چه در چهار دیواری واحد مسکونی وچه در محیط پیرامونش‘ اثرات اجتماعی ‘ فرهنگی ‘ روانی‘ اقتصادی‘ ... بی شماری داردکه برخی تأثیرات آن هم اینک رخ نموده و به مثابه مشکلات و معضلات فرارو می نماید و برخی تأثیرات به ویژه اثرات روانی و فرهنگی ‘ در دراز مدت دیده خواهد شد.
از این رو تجزیه وتحلیل مسایل و مشکلات متعدد و گونه گون مربوط به شرایط زیست در مسکن و محیط مسکونی‘ می توانددرشناخت راه حل ها و روشهای مؤثر و مناسب در به سامان رساندن و ارتقاء کیفیت زیست در این شهرکها نقشی اساسی ایفا کند. در این نوشتار و نوشتارهای بعدی سعی خواهد شد مهمترین مسایلو مشکلات مسکن این شهرکها بررسی‘ شناسایی و تجزیه و تحلیل شوند. با توجه به اینکه تکیه این بررسی ها و مطالعات‘ دردرجه اول مشاهدات تجربی و کاردراز مدت در شهرکهای حاشیه تهران است‘ از این رو بدیهی است هر چه دامنه کار تجربی و مطالعه وسیع تر گردد‘ نتایج و استنتاجات از عمق و غنای بیشتری برخوردار خواهند بود.
در این مقاله سعی شده به جنبه هایی از مشکلات مسکن در شهرکهای حاشیه ای شهر تهران که تأثیر پذیری مستقیم از ابعاد جمعیت ساکن در آن دارند‘ پرداخته شود.
https://jes.ut.ac.ir/article_16306.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16306_0c5148f6d00da16fccf36f790f05bf79.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
نظری به وضع جمعیت استان چهار محال بختیاری
FA
دکتر حبیب الله
زنجانی
75286217
در کشور گسترده ای چون ایران که تنوع آب و هوایی‘ چگونگی استقرار فعالیتهای برانگیزنده مهاجرت‘ نحوه معیشت و ویژگیهای قومی و فرهنگی نقش مهمی در توزیع و پراکندگی جمعیت در سطح سرزمین دارد‘ باید در طرح ریزهای کالبدی و برنامه ریزیهای توسعه اقتصادی و اجتماعی بهای بیشتری به این ویژگیها داد وبه تهیه طرحهای منطقه ای در چهار چوب خط مشی های کلی پرداخت تا این طرحها و برنامه ها بیش از پیش باواقعیات منطقه ای هماهنگ و عجین شوند ونتایج مطلوبی بدس آورند.
درراستای چنین تفکری و با در نظرداشتن سیاستهای اساسی کشور در زمینه توسعه متعادل مناطق مختلف و اهمیتی که مطالعات جمعیتی در این زمینه دارد به بررسی جمعیت استان چهار محال بختیاری پرداخته شده است که علی الاصول باید یکی از مناطقی باشد که از اولویت خاصی برخوردار است.
https://jes.ut.ac.ir/article_16307.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16307_d9bd11747355ff50c8e19677a6c3b238.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
تحول جمعیت در سیستان
FA
ویکتوریا
جمالی
31986753
دکتر محمود محمودی مجد
آبادی
83129582
با توجه به تعمیم نظام برنامه ریزی منطقه ای از سوی دولت و تهیه و تنظیم برنامه اول توسعه اقتصادی ‘ اجتماعی ‘ مناطق محروم کشور در اولویت برنامه های توسعه قرار گرفته اند و این امید وجود دارد که در آینده ای نه چندان دور عقب ماندگی ها در این مناطق جبران گردد.برنامه ریزی باید قابل انعطاف بوده و کلیه جهات و عوامل دموگرافیک‘ اکولوژیک‘ بهداشتی و اثرات متقابل آن با توجه به جنبه های سیاسی اقتصادی ‘ اجتماعی ‘ فرهنگی ‘ آموزشی ‘ تکنولوژی و عوامل متعدد دیگر در نظرگرفته شود. در مناطقی که از توسعه کمتری برخوردار هستند‘ با در نظر گرفتن وسعت نیازها و محدود بودن یا ناشناخته بودن منابع باید به امر برنامه ریزی توجه خاصی مبذول گردد.
برنامه ریزان توسعه اقتصادی و اجتماعی‘ فرهنگی ‘ آموزشی ‘ تکنولوژی وعوامل متعدد دیگر در نظر گرفته شود. در مناطقی که از توسعه کمتری برخوردار هستند‘ با درنظر گرفتنن وسعت نیازها ومحدود بودن یا ناشناخته بودن منابع باید به امر برنامه ریزی توجه خاص مبذول گردد.
برنامه ریزان توسعه اقتصادی و اجتماعی ناگزیر از توجه به روابط متقابل بین متغییرهایی هستندکه در تحول اجتماعی – اقتصادی تأثیر بسزائی دارند و شاید بتوان از جمعیت به عنوان مهمترین عامل در این زمینه صحبت به میان آورد.
جمعیت سیستان,سیستان
https://jes.ut.ac.ir/article_16308.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16308_8e4856bd084f8469eee2456fb8de2c96.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
حاملگی ناخواسته و ارتباط چند متغییر دموگرافی- اجتماعی و روشهای پیشگیری در بین مراجعین به مراکز درمانی- بهداشتی جنوب تهران
FA
دکتر فروغ
شفیعی
25597166
دکتر سیمین
آذری
79119858
نزهت امامی
افشار
51949666
سازمان جهانی بهداشت در سی امین مجمع خود د رسال 1978«بهداشت برای همه تاسال 2000» را مهمترین هدف خود قرار داد . برای رسیدن به هدف‘ این سازمان پیرو اجلاسیه ای در سال 1981 جهت ارزشیابی فعالیتهای بهداشتی‘ شاخص های دوازده گانه ای را تعیین کرد که مراقبتهای دوران بارداری یکی از آنها است.
طبق محاسبه آماری این سازمان‘ چنانچه بتوان از حاملگی های ناخواسته زنان پیشگیری به عمل آورد‘ سالیانه حدود 000/150 و یا یک چهارم از مرگ ومیر مادران در دوران بارداری کاهش می یابد.
استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری و رعایت فاصله گذاری مناسب بین فرزندان از میزان حاملگی های ناخواسته پیشگیری می کند که تنها کمک مؤثری در سلامت ماد روکودک است‘ بلکه افزایش جمعیت را نیز کنترل می کند. این موضوع مخصوصا در جامعه ماکه طبق آمار سرشماری سال 1365 با داشتن 3 درصد رشد جمعیت یکی از بالاترین میزان های رشد جهان را دارد از اهمیت خاصی برخوردار است.
بررسی بخشی از هشت کشور آمریکایی جنوبی درسال 1989 جهت گردآوری اطلاعات دموگرافی و همچنین سنجش سلامتی گزارش شده است که میزان تولد نوزادان ناخواسته د رمدت پنج سال قبل از شروع مطالعه در بین کشورهای مورد بررسی میزان متفاوتی داشته که بین 7 تا 36 تولد درهر 100 زایمان بوده است. آمار نشان می دهدکه میزان نوزادان ناخواسته در زنان روستایی بیش از شهری و همچنین در زنا ن بی سواد و یا کم سواد در مقایسه با آنان که از میزان آموزش بالاتری برخوردار بوده اند بیشتر است.
در مطالعه فوق هم چنین میزان افت استفاده از روشهای پیشگیری از حاملگی های ناخواسته را با آی –یو- دی 9 درصد با قرص 2 درصد و یا روش منقطع 4/12 درصد گزارش شده است.
https://jes.ut.ac.ir/article_16309.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16309_0610d78541cedfc226a1c251782bcf96.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه گیلان و مازندران برای توسعه شهری ‘ صنعتی و روستایی و توریسم
FA
دکتر مجید
مخدوم
61328129
ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین به عنوان هسته مطالعات محیط زیست و به عنوان پیشگیری و حتی درمان بحران محیط زیست به شمار می رود. از این رو پیش از اجرای توسعه‘ تعیین توان اکولوژیکی سرزمین برای کاربری های مختلف ضروری است.
ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه گیلان ومازندران به عنوان بخشی از مطالعات محیط زیست در چار چوب طرح کالبدی منطقه ای برای توسعه شهری‘ صنعتی و روستایی و توریسم به عمل آمده است. این ارزیابی با روش تجزیه و تحلیل سیستمی در چهار گام شناسایی منابع‘ تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها ‘ کدگذاری اکوسیستم ها و ارزیابی توان محیط در مقیاس 250000:1 انجام پذیرفته است.
نتیجه بررسی نمایشگر آنست که د راین منطقه از مجموع 399 اکوسیستم کلان قابل انتظار‘ تنها 167 اکوسیستم کلان وجود دارد‘ که حذف این تعداد اکوسیستم یا به خاطر شرایط طبیعی و یا به واسطه دخالتهای ناروای انسانی است.
بیشتر سطح منطقه برای توسعه شهری‘ صنعتی و روستایی نامناسب است. نواحی با توان درجه یک برای این کاربری سطح نسبتا کمی را نسبت به سرزمین هایی با توان درجه 2و3 در ناحیه اشغال نموده اند. برای ترسیم گسترده بیشتر منطقه صاحب توان اکولوژیکی برای این منظور است. سرزمین نامناسب برای توریسم بخش کمی از منطقه را تشکیل می دهند. هم چنین وسعت سرزمین های با توان درجه یک برای این کاربری بخش کمی را نسبت به سرزمینهای با توان 2و 3 در منطقه شامل می شوند.
به هر حال نتیجه این بررسی که فقط در مقیاس 250000:1 ودر فاز اول مطالعات صادق است‘ مبین این نکته است که به خاطر آسیب پذیری اکوسیستم های موجود منطقه چندان مهیای توسعه نیست.
ارزیابی توان اکولوژیکی,توریسم,توسعه شهری,گیلان,مازندران
https://jes.ut.ac.ir/article_16310.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16310_1d2befe6f9c1f03d1799ba10547d9066.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
تحلیلی از وضعیت مناطق چهارگانه حفاظت شده در روند عمومی تخریب طبیعت
FA
مهندس هنریک
مجنونیان
38467398
سازمان حفاظت محیط زیست برای حفظ و نگهداری از تنوع اکوسیستم و ذخائر توارثی گیاهی و جانوری ‘ نمونه هائی از بکرترین و غنی ترین مناطق طبیعی این سرزمین را در چهار رده بعنوان الگو انتخاب و د رمحدوده وظایف قانونی خود اداره می کند. این مناطق چهارگانه (پارکهای ملی ‘ مناطق حفاظت شده ‘ آثار طبیعی و ملی و پناهگاه حیات وحش) بر اساس ضوابط پذیرفته شده در بین همه ملل جهان‘ ا زجمله با ارزش ترین میراثها ی طبیعی کشور محسوب می شوند. علی رغم تعقیب اهداف انحصار طلبانه و کج روی های اعمال شده در سالهای قبل از انقلاب‘ بایداعتراف کرد که آماج حفاظت از این مناطق به دلایل متعددی با هدفهای از پیش تعیین شده و تنگ نظرانه تصمیم گیران دولتی انطباق نداشته و د ر محدوده خواسته ها ی نظام پیشین باقی نماندند. حفاظت از این الگوها ی معرف‘ ارزشمند طبیعی کشور ‘ در روند تکاملی جامعه به تدریج دگرگون شده و مضمون صحیح تری را پیدا کردند و حداقل ا زجنبه حراست به عنوان پیش شرط دستیابی به اهداف چند جانبه حفاظت تضمین شده بودند. گر چه به دلیل محدود شدن دامنه استفاده ها ی ممکن از آنها‘ تصور نادرستی نیز از علت وجودی احداث این مناطق د راذهان عمومی بوجود آمده بود که هنوز هم کم و بیش آثار چنین دریافتی را در بین مردم و به ویژه در سطوح خاص تصمیم گیران دولتی می توان دید‘ مع هذا‘ ثبات و برتری آنها از جنبه ها ی مختلف ‘ نسبت به موقعیت کنونی آنها غیر قابل تردید بوده است. در دهه اخیر بازتاب تردید و ناباوری مسئولین ذیربط نسبت به ارزشهای غیرقابل جانشین و چند جانبه این مناطق بی اعتنائیهای فراوانی را نسبت به حفاظت از آنها برانگیخته و حتی موجودیت و بقاء آنها را نیز به مخاطره انداخته است. انتظار می رفت که با منابع طبیعی کشور بطور عام و الگوهای حفاظت شده بطور خاص که نمونه ها ی برجسته ای ازتنوع اجتماعات زیستی کشور محسوب شده و طبق قانون توجهی از تنوع بیولوژیک این سرزمین را در بر می گیرند‘ بعد از انقلاب رفتاری به مراتب شایسته تر ا زسابق صورت گیرد و موقعیت این منابع حیاتی و شاخص به عنوان نگهدارنده ذخائر توارثی کشور در حالت طبیعی برای بهره برداری چند جانبه علمی‘ آموزشی و پژوهشی ‘ از نظر حمایتی‘ تثبیت شده و با جبران کاستی های گذشته از نظر فرایند شکل گیری‘ نحوه مدیریت و حفاظت ‘ وضع مطلوبتری را کسب نمایند. ولی بررسی ها وشواهد عینی زیادی در دست هست که نشان می دهد الگوها ی حفاظت شده به موازات تشدید روند تخریب در سراسر عرصه محیط طبیعی کشور از یک سو و ضعف سازمان حفاظت محیط زیست د رمدیریت‘ کنترل و نظارت فعالیتهای مخرب انسانی از سوی دیگر به شدت دگرگون شده ‘ ویژگیهای بارز و ارزشهای غیر قابل جانشین خود را در دهه اخیر به تدریج از دست داده و از وضعیت مطلوب گذشته خود بطور انکارناپذیری دور شده اند. در صورت ادامه روند تخریب طبیعت و شتاب فزاینده آن ‘ مناطق چهار گانه به سرعت به جزایر مجزایی در متن یک طبیعت عاری از حیات بدل خواهند شد که مالا از یک سو تحت تأثیر عوامل اخلال گر محیط پیرامونی خودقرار گرفته و از سوی دیگر متأثر از برخی نارسائی های فنی شکل گیری خودو فعالیتهای ناسازگار با مدیریت درونی خود به تخریب کشیده خواهند شد. در چنین شرایطی دستیابی به حداقل اهداف حفاظت نه تنها مقدور نیست ‘ بلکه این مناطق حتی قادر به حفظ موجودیت و ارزشهای خود در کوتاه مدت نبوده و بزودی به سیستمهای ناپایدار و شکننده ای تبدیل خواهندشد. دراین صورت نه تنها تمامی تلاشها و سرمایه گذاری های انجام گرفته درسه دهه اخیر به هدر خواهد رفت بلکه نسل آتی از غنای زیستی سرزمین خود نیز محروم خواهد شد.
تخریب,تنوع بیولوژیک,جزیره ای شدن,حفاظت,محدوده امن,مناطق چهارگانه تحت مدیریت,ناحیه بندی
https://jes.ut.ac.ir/article_16311.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16311_af686be8c8b0364cb8e214a423e6f1ec.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
گزارشی از : کنفرانس جهانی محیط زیست و توسعه از 3 تا 14 جون 1992
FA
دکتر مصطفی
مهاجرانی
85324559
https://jes.ut.ac.ir/article_16312.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16312_c893a6bbb4aa347b10941e064989ef12.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
جمعیت کمتر انگیزه ای بر رشد اقتصادی پل هریسون
FA
ویکتوریا
جمالی
31986753
https://jes.ut.ac.ir/article_16313.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16313_5838bf9f57229e4362bbe260747c8d49.pdf
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
16
16
1991
12
22
وضعیت محیط زیست جهان در سال 1991
FA
دکتر
مجیدمخدوم
88667866
https://jes.ut.ac.ir/article_16314.html
https://jes.ut.ac.ir/article_16314_c689846a9ff06b85b173fd76970471f9.pdf