ORIGINAL_ARTICLE
تهیه الگوی مدیریت حوزه آبخیز تاش- مجن شاهرود با بهره گیری از آمایش سرزمین
آمایش سرزمین علمی است که با توجه به ویژگیهای اکولوژیکی سرزمین و شرایط اقتصادی – اجتماعی آن ‘ نوع استفاده بهینه از سرزمین را مشخص می سازد. در آمایش حوزه 68175 هکتاری تاش- مجن که موضوع این پژوهش است نقشه های طبقات ارتفاع از سطح دریا‘ درصد شیب‘ جهتهای جغرافیایی ‘ ویژگیهای خاکشناسی ‘ تیپ و تراکم پوشش گیاهی به روش دوتایی با هم ترکیب شده‘ نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی به دست آمد. همچنین ویژگیهای اقلیم شناسی ‘ منابع آب‘ شبکه جاده و فرسایش خاک برای هر واحد ثبت گردید و مطالعات اقتصادی و اجتماعی نیز برای حوزه از طریق پرسشنامه انجام شد. در نتیجه فرایند آمایش سرزمین ‘ 249 اکوسیستم خود مشخص گردید.
برای این اکوسیستم های خرد نیز ارزیابی توان اکولوژیکی برای کاربردهای کشاورزی‘ مرتعداری‘ توریسم متمرکز ‘ توریسم گسترده و حفاظت صورت پذیرفت و باتلفیق ارزیابی با نیاز اقتصادی و اجتماعی منطقه‘ کارآمایش سرزمین حوزه به پایان رسید. در نتیجه کار آمایش از کل مساحت منطقه 23/11 درصد به کشاورزی ‘ 63/47 درصد به مرتعداری‘ 36/30 درصد به توریسم گسترده و 78/0 به حفاظت اختصاص پیدا کرد.
https://jes.ut.ac.ir/article_14514_20ebef24a45fb386849cb4f0527c76ed.pdf
1998-06-22
آمایش سرزمین
ارزیابی زیست محیطی
اکوسیستم خرد
توان اکولوژیکی
شرایط اقتصادی و اجتماعی
کاربرد اراضی توریسم
واحدهای زیست محیطی
دکتر محمد
جعفری
88673659
1
AUTHOR
مهندس علی اکبر
کریمیان
33195333
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بسط یک مدل ریاضی برای پیش بینی حذف نیترات در راکتورهای بستر شناور بیولوژیکی
راکتورهای بستر شناور بیولوژیکی‘ یکی از زمینه های مهم تحقیق در فرایند تصفیه آب و فاضلاب طی سالهای گذشته بوده اند. این راکتورها به دلیل آنکه فیلم بیولوژیکی در آنها روی ذرات ریز با سطح ویژه بسیار زیاد رشد می نماید‘ می توانند غلظت بسیار زیاد توده بیولوژیکی داشته باشند‘ در عین حال راکتورهای بستر شناور بیولوژیکی مشکل گرفتگی بسترهای ثابت نظیر بر جهای پر شده را نیز نخواهد داشت. به دلیل غلظت بالای توده بیولوژیکی و سرعت زیاد واکنش ‘ زمان ماند و در نتیجه حجم راکتورهای بستر شناور از سایر راکتورهای بیولوژیکی‘ بسیارکمتر می باشد. به دلیل این مزایای بسیار کمتر‘ راکتورهای بستر شناور بیولوژیکی به طور گسترده در تصفیه هوازی و بی هوازی آب و فاضلاب تجربه شده اند.
هدف از انجام این تحقیق ارائه یک مدل ریاضی بوده است که علاوه بر تعیین پارامترهای شناورسازی نظیر ضخامت فیلم و غلظت توده بیولوژیکی ‘ به تعیین پروفیل غلظت در طول راکتور نیز قادر باشد. بدین منظور مدل ریاضی دنیتریفیکاسیون درسه قسمت مجزا و درعین حال مرتبط با یکدیگر ارائه گردیده است. این سه قسمت عبارتنداز:
1. مدل شناورسازی؛2- مدل جریان؛3- مدل واکنش در ذره بیولوژیکی
باترکیب سه زیر مدل فوق‘ مدل ریاضی دنیتریفیکاسیون درراکتور بستر شناور بیولوژیکی بسط داده شده است. مقایسه نتایج حاصل از مدل حاضر با مشاهدات مراجع مختلف نشان می دهد که این مدل می تواند واکنش دنیتریفیکاسیون در راکتورهای بستر شناوربیولوژیکی را بخوبی پیش بینی نماید.
https://jes.ut.ac.ir/article_14515_6002eb90d54cbb8fdcfd5e96c16c21be.pdf
1998-06-22
تصفیه آب و فاضلاب
راکتورهای بستر شناوربیولوژیکی
مدل
دکتر علی
ترابیان
14611796
1
AUTHOR
مهندس امیر
حکمی
71959286
2
AUTHOR
مهندس بهنوش امین
زاده
53582993
3
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی جذب فلزات سنگین توسط خاک اره
در این مطالعه جذب یونهای فلزاتzn(11) cd(11),cr(111),Ni(11),pb(11) توسط خاک اره در راکتور ناپیوسته بررسی شد. در این روش جذب سریعا صورت گرفت و در طی مدت نیم ساعت نیز تعادل برقرار گردید. عواملی مثل نوع فلز مورد نظر‘ غلظت اولیه آنها و pH محلول در میزان جذب مؤثر بودند و در pH پایین تر از 3 میزان جذب کم بود. با افزایش غلظت اولیه‘ میزان جذب نیزافزایش یافت و پدیده جذب با ایزوترم جذب سطحی فرندلیچ بیان گردید که این مدل به خوبی با داده های آزمایش مطابقت داشت. جهت انجام آزمایش بر روی خاک اره پیش تصفیه هایی انجام گردید. که بهترین آن توسط Na oH انجام شد و موجب افزایش جذب گردید که در مقایسه با کربن فعال قابل ملاحظه بود. در پایان نیز جهت کاربردی تر کردن این روش‘ آزمایش ستون با پساب ساختگی و آب شستشوی مراحل آب نیکل کاری انجام شد.
https://jes.ut.ac.ir/article_14516_9e5c263080335fa163f6662fc2b7424f.pdf
1998-06-22
آبکاری
جذب سطحی
خاک اره
راکتور ناپیوسته
فلزات سنگین
کربن فعال
دکتر غلامرضا
نبی
64237937
1
AUTHOR
مهندس حسین فاضلی
پیشه
66485241
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی میزان کم زایی و نازایی درمنطقه با رادیواکتیو طبیعی بالای رامسر
شهرستان رامسر با جمعیت 63349 نفر واقع در شمال ایران‘ جزو یکی از چند منطقه با رادیو اکتیویته طبیعی بالا در جهان است که میزان پرتو زایی طبیعی آن در هوا‘ آب‘ خاک و گیاهان منطقه بسیار بالاتر از حد زمینه است. از آنجا که یکی از عوارض مهم قرار گرفتن در معرض تابشهای یونیزان‘ کاهش اسپرم در مردان و ایجاد ناباروری است و با توجه به اینکه اکثر ساکنین منطقه را افراد بومی تشکیل می دهند(سرشماری عمومی سال 1365) ‘ چهار روستای رامسر با جمعیت 132 نفر (247 خانوار) برای این بررسی انتخاب شدند. ابتدا ضمن تماس با ساکنین منطقه و بررسی پرونده های بهداشتی موجود در خانه های بهداشت ‘ تعداد 64 خانوار به طور تصادفی انتخاب و پرسشنامه هایی شامل: سئوالات اختصاصی مردان‘ زنان و سئوالات مشترک در زمینه های وضعیت اقامت‘ ازدواج‘ سلامت فردی‘ وضعیت اقتصادی و اجتماعی بین آنان توزیع گردید. نتایج بررسی نشان داد که هر یک از خانواده های مورد مطالعه حتی آنان که بیش از 15 سال سابقه ازدواج داشته اند بیش از سه فرزند نداشته و 15 خانوار (4/1 جمعیت مورد مطالعه ) تک فرزند یا بدون فرزند بوده و برای بچه دار شدن به پزشک مراجعه کرده‘ یا تحت درمان بودند. معاینه ژنیکولوژی به عمل آمد ولی انجام آزمایش اسپرم به علت عدم همکاری ساکنین انجام پذیر نبود. با توجه به بالا بودن میزان سقط جنین و مرده زایی (3/28 درصد) و عدم سابقه بیماریهای مؤثر درنازایی و کم زایی (بیماری سل‘ ورم بیضه) و اینکه افراد تحت تأثیر تابشهای مصنوعی (رادیوگرافی زیرشکم‘ رادیوتراپی) نبوده و در بستگان نزدیک نیز سابقه نازایی وکم زایی نداشته اند و با توجه به بافت منطقه روستایی که انتظار می رود حداقل 50 درصد از خانوارها با سابقه ازدواج 10-15 سال درای 4 فرزند باشند (مطالعاتی که در فاصله نزدیک این مناطق انجام شده‘ متوسط تعداد فرزندان را 8/4 نفر نشان داده است) ‘ به نظر می رسد که تأثیر پرتوگیری دراز مدت ساکنین منطقه همانگونه که در مناطق مشابه رامسر درجهان دیده شده‘ ناشی از رادیواکتیو بالای هوا‘ خاک‘ گیاهان و مواد غذایی است که می تواند سبب نازایی و کم زایی ساکنین باشد‘ بخصوص که تأثیر این مسئله همانگونه که در بررسی های ما مشاهده شد در مردان بمراتب بیش از زنان بوده و فرضیه مارا درمورد تأثیر پرتوگیری دراز مدت درکاهش اسپرم‘ مورد تأیید قرار می دهد.
https://jes.ut.ac.ir/article_14517_e992ddd46abf191d06a6bd6d66dfb033.pdf
1998-06-22
رادیواکتیویته طبیعی بالا
رامسر
کم زایی و نازایی
دکتر اشرف السادات
مصباح
76177748
1
AUTHOR
دکتر سیمین
آذری
79119858
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پراکنش سرخدار معمولی (Taxus baccata) و تنوع زیستی(Biodiversity) با گونه های چوبی رویشگاههای آن در جنگلهای گیلان
هدف تعیین پراکنش سرخدار معمولی و ارزیابی تنوع زیستی رستنی های چوبی رویشگاههای آن در جنگلهای گیلان است. بدین منظور یک قطعه نمونه به شکل لوزی و به مساحت نیم هکتار در هررویشگاه بطور انتخابی پیاده شد. در هر قطعه نمونه‘ نوع گونه ها ی چوبی وفراوانی آنها بررسی گردید. داده ها ی برداشت شده از هر رویشگاه بطور جداگانه وارد کامپیوتر شد.
برای ارزیابی شاخص های تنوع زیستی (شاخص سیمپسون‘ تابع شانون-وینر و شاخص بریلوین) و یکنواختی آنها درهر رویشگاه از برنامه کامپیوتر Divers استفاده گردید. همچنین شاخص های غنای مارگالف ومنهینیک نیز برای هر رویشگاه محاسبه شد . نتایج بدست آمده نشان داد که رویشگاههای شماره یک (از مری حویق- تالش) ‘ شماره 2 (گنجه شوخ حویق - تالش) ‘ شماره 4 (دزدی قلعه خطبه سرا- تالش) و شماره 8 (قلعه رودخان- فومن) بیشترین تنوع زیستی را دارند در حالی که رویشگاههای شماره 9 (ویسرود امامزاده-شفت) ‘ شماره 13 (میانرو-سیاهکل) و 15 (جله گوله تماشاکوه- رودسر) کمترین ارزش تنوع زیستی را داشتند.
https://jes.ut.ac.ir/article_14518_3e759e2911365ab84059493f8e757c6f.pdf
1998-06-22
تنوع زیستی
جنگلهای گیلان
رستنی های چوبی
سرخدار معمولی
شاخص های تنوع زیستی
حسن
پوربابائی
72431954
1
AUTHOR
دکتر کریم
جوانشیر
76672838
2
AUTHOR
دکتر مجید
مخدوم
61328129
3
AUTHOR
دکتر محمود
زبیری
59751466
4
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مدل ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری
هدف اصولی و عمده هر فرایند سالم سازی محیط ‘ بهبود بخشیدن به سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان است. بهبود بخشیدن به مفهوم حرکتی از یک نقطه به نقطه دیگر باید در جهت مثبت باشد. آگاهی و اطمینان از چنین حرکتی نیازمند توانایی در کنترل و اندازه گیری صحیح و دقیق تغییرات در طول زمان است. این امردر قرون گذشته و حتی تا این اواخر عمدتا بر مبنای مفاهیم تخیلی و آرمانی و به صورت ذهنی و احساسی صورت می گرفته و بنابراین فاقد اعتبار علمی و تحلیلی بوده است. تجربه دهه های اخیر در زمینه تهیه روشهای تحلیلی ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری نشان داده است که طراحی‘ تدوین و بکارگیری «شاخص های کیفیت محیط» ابزار فوق العاده ارزشمندی جهت ارزیابی اعمال سیاستها‘ ایده ها‘ طرحها و ابتکارات مختلف هستند. در این مقاله پس از مروری برروشهای توصیفی و سنتی ارزیابی و اشاره به چند روش تحلیلی به معرفی مدل جدیدی برای ارزیابی کیفیت محیط شهری پرداخته میشود.
https://jes.ut.ac.ir/article_14519_2871b78d980a4b19d2508018bf1a2342.pdf
1998-06-22
شاخصهای ارزیابی
کیفیت محیط
محیط شهری
مدلهای ارزیابی
دکتر سید حسین
بحرینی
37614372
1
AUTHOR
دکتر منوچهر
طبیبیان
92392195
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
معرفی یک روش عینیت گرا برای تعیین آسیب پذیری اکولوژیکی اکوسیستمها
در چند دهه اخیر پیشرفت سریع دانش و تکنولوژی بدون توجه به جنبه های زیست محیطی آن در زندگی عادی انسان موانع بسیاری را به وجود آورده است و جامعه انسانی دریافته است که برای دستیابی به توسعه پایدار‘ تنگناهای محیط زیست باید مورد توجه قرار گیرد. در غیر این صورت توسعه اقتصادی باعث تخریب محیط زیست خواهد گردید. با این واقعیت‘ توسعه صحیح فعالیت انسانی نیازمند آن است که محدودیتهای منابع و تنگناهای محیط زیست طی فرایند برنامه ریزی مد نظر قرار گیرد.
طبق دیدگاه فوق‘ یکی از اقدامات مناسب برای ملحوظ کردن تنگناهای محیط زیست در فرایند برنامه ریزی‘ تعیین آسیب پذیری اکولوژیکی اکوسیستمها ست. این کار با هدف هدایت اجرای پروژه های عمرانی در آن دسته از اکوسیستمهاست. این کار با هدف هدایت اجرای پروژه ها ی عمرانی در آن دسته از اکوسیستمهایی صورت می گیرد که آسیب پذیری کمتری دارند تا بدین طریق شدتت توسعه د ر یک منطقه‘ پایین تر از حد ظرفیت برد حفظ گردد. در این زمینه‘ یک روش شناختی برای تعیین آسیب پذیری اکوسیستمها با استفاده از تجزیه و تحلیل سیستمی ارائه می گردد.
طبق روش شناختی پیش نهادی‘ نخست یک نمودار سیستمی با عوامل اکولوژیکی مورد نظر شامل: شیب‘ جهت جغرافیایی‘ ارتفاع از سطح دریا‘ خاک‘ پوشش گیاهی همدما و همباران طراحی می گردد. نمودار طراحی شده با روش ماتریس آثار متقابل تحلیل می گردد تا درجه اهمیت هر یک از عوامل به طور عینی محاسبه شود. سپس از هر یک از عوامل اکولوژیکی مورد نظر نقشه سازی صورت گیرد و با استفاده از روش شبکه داده های مکانی استخراج می شود. در نهایت طبق رابطه شاخص کیفیت محیط زیست‘ شاخصی برای تعیین آسیب پذیری اکولوژیکی محاسبه می گردد و نتیجه کار به صورت یک نقشه به نام نقشه آسیب پذیری اکولوژیکی ارائه می شود.
https://jes.ut.ac.ir/article_14520_18fb62b71715ccaee60d3bfc1b6d1a04.pdf
1998-06-22
آسیب پذیری
ارزشگذاری
اکوسیستم
توسعه
ذهنیت گرا
عینیت گرا
مهندس بهمن جباریان
امیری
69467433
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
روش جدید تخمین آلودگی صوتی جاده ها با در نظر گرفتن شرایط آب وهوایی
آثار منفی سر وصدای مزاحم یا آلودگی صوتی (Noise pollution) روی انسانها بر کسی پوشیده نیست. نحوه تأثیر آلودگی صوتی بر محیط اطراف و روشهای محاسبه و برآورد آن از اهمیت خاصی برخوردار است . در این مقاله نقش و اهمیت عوامل آب و هوایی مانند درجه حرارت و باد در اندازه گیری میزان آلودگی و تأثیر شگرف شرایط آب وهوایی‘ بر میزان آلودگی صوتی در فضاهای اطراف جاده ها تبیین گردیده است.
در روشهای قبلی اندازه گیری میزان سر و صدا ‘ عوامل محیطی را مورد نظر قرار نمی دادند. در این مقاله روشی جدید با در نظر گرفتن شرایط آب وهوایی برای تصحیح و بر اورد میزان آلودگی صوتی در اطراف جاده ها توضیح داده شده است. این روش هم اکنون برای محاسبه میزان سر وصدا پیرامون شبکه راههای کشور فرانسه مورد استفاده قرار می گیرد.
https://jes.ut.ac.ir/article_14521_76e2b8d501e9d2e35a38f641ff91f026.pdf
1998-06-22
آلودگی صوتی
باد
جاده ها
درجه حرارت
دکتر محمود صفارزاده
پاریزی
45366753
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
صنعت توریسم و توسعه پایدار
نمادی از مدیریت پویا
صنعت توریسم اکنون به عنوان صنعتی پویا با ویژگیهای توسعه مدارانه خود‘ بخش مهمی از فعالیتهای تولیدی را در دو جهان «پیشرفته» و «روبه رشد» به خود اختصاص داده است. رشد این صنعت در هر کشور‘ نیاز به استراتژی مناسب و برنامه ریزی و مدیریت بالنده دارد. از سوی دیگر ‘ درخلال 15 سال گذشته ‘ ملاحظات زیست محیطی و شاخصهای توسعه پایدار‘ همانند سایر صنایع؛ بر این صنعت نیز مترتب شده است . در این مقاله ضمن شناخت ویژگیهای صنعت توریسم‘ چارچوب مدیریتی پویا برای رشد و توسعه این صنعت در بستر توسعه پایدار بررسی شده است.
https://jes.ut.ac.ir/article_14522_b4672825cf2fd16f22b0a83eb909424d.pdf
1998-06-22
توریسم
توسعه پایدار
درون گردی و برون گردی
مدیریت
دکتر گوئل
کهن
67499798
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
گزارش تحلیل بر خطوط آبرسانی مجتمع های روستائی
برای داشتن یک محیط پاک و مردمی سالم در اجتماعات روستائی‘ باید آبی سالم و در فاصله نزدیک دردسترس روستاییان قرار دهیم. هر چه تعداد روستاها ی یک طرح جامع آبرسانی بیشتر شود‘ به طور کلی‘ می توان از مهندسین واجد شرایط مطلوبتری برای طرح‘ اجرا و بهره برداری از این طرحها بهره گرفت و طبیعتا آبی با کیفیت بهتر و با قیمتی مناسبتر تولید نمود.
حدود 180 مجتمع روستایی مورد مطالعه قرار گرفت وحدود 72 پرسشنامه به دست محقق رسید که مورد تجزیه و آماری برای تعیین معیارهای طراحی و خصوصیات طرحها قرار گرفت یکی از معیارها ‘ قیمت تمام شده آب و هزینه سرانه سرمایه گذاری بود.
این مطالعه نشان داد که باید برای تولید آبی با قیمت مطلوب درهر مجتمع؛ تعداد مناسب روستاها با دقت تعیین گردد زیرا با افزایش تعداد روستاهای هر مجتمع طول خطوط آبرسانی هم افزایش می یابد بعلاوه هر چه روستاها افزایش یافته انتخاب منبع آب به طرف منابع سطحی گرایش نشان می دهد و بر عکس در طرحهای مجتمع کوچکتر ‘ چاه به عنوان منبع تأمین کننده آب حرف اول را زده است.
https://jes.ut.ac.ir/article_14523_a501f41b7a3473756f195c60ee95c5d5.pdf
1998-06-22
الگوی مصرف
تحلیل
خطوط انتقال
سرانه سرمایه گذاری
مجتمع ها
دکتر ناصر
رازقی
35732775
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حل دقیق معادله انتقال و انتشار جرم در آبهای زیرزمینی با استفاده از روش تلفیق پتروف وگالرکین
به منظور حل معادلات چند بعدی انتقال و انتشار‘ روش تلفیق شده از پتروف و گالرکین توسط نیومن پیشنهاد گردید. از روش مذکور برای حل عددی شبکه های تودر تو به منظور محاسبه توابع وزنی از حل عددی استفاده می شود. کاربرد عددی روش مورد نظر بینانگر این نکته است که در اعداد پکلت کوچک بین پاسخهای تحلیلی و عددی سازگار ی مناسبی وجود دارد.وقتی که عدد پکلت افزایش می یابد ومتعاقب آن انتقال نسبت به انتشار غالب می شود نتایج به دست آمده بیانگر نوساناتی در نیمرخ عمودی غلظت و یا تآخیر بین پاسخ تحلیلی و پاسخ عددی می باشد. خود نوسانات تابعی از عدد پکلت و عدد کورانت هستند . پاسخهای دقیق هنگامی به دست می آید که برای اعداد پکلت تا 50‘ عدد کورانت برابر یک باشد. برای اعداد بزرگتر از 50 پاسخ عددی نسبت به پاسخ تحلیلی دارای تأخیر است. در سایر اعداد کورانت حداکثر عدد پلکت برای دستیابی به پاسخ پایدار به سرعت کاهش می یابد.
https://jes.ut.ac.ir/article_14524_379c2c58a39de0c0106eddc4d5d26faa.pdf
1998-06-22
آبهای زیرزمینی
انتقال جرم
حل تحلیلی
حل دقیق
حل عددی
عدد پکلت
عدد کورانت
دکتر مجتبی کبودانیان
اردستانی
42845715
1
LEAD_AUTHOR