ORIGINAL_ARTICLE
امکان سنجی توانمندیهای اکوتوریسم استان چهارمحال و بختیاری به روش SWOT
صنعت گردشگری، بویژه بومگردی به عنوان رویکردی جدید برای توسعة همزیستی انسان و اجتماع، به منظور بهرهوری اقتصادی, امروزه در توسعة مناطق جایگاه چشمگیری یافته است. در استان چهارمحال و بختیاری که به سبب طبیعت زیبا و بیشتر بکر آن به نامهایی چون «زیبای خفته» در زاگرس, «سرزمین لالههای واژگون», «بام ایران» و...نامیده میشود, از مزیت نسبی برخوردار است.هدف این پژوهش ارزیابی و امکانسنجی توانهای اکوتوریستی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از مدل بررسی SWOTاست. در این مدل ارزیابیکننده «نقاط قوت، ضعف، فرصت وتهدیدها» بهترین راهبرد برای فرآیند برنامهریزی راهبردی طبیعتگردی محسوب میشوند. روش جمعآوری دادهها و تحلیل اطلاعات مورد نیاز نیز بیشتر اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. یافتههای تحقیق از بررسی تواناییهای این استان در زمینة صنعت نوپای اکوتوریسم، حاکی از این واقعیت است که این استان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص خود و واقع شدن بین دو قطب صنعتی اصفهان و خوزستان, داشتن آب و هوایی مطبوع و دلپذیر، بویژه در فصل بهار و تابستان و بهرهمندی از مناظر چشمنواز طبیعی، ظرفیت تبدیلشدن به یکی از قطبهای بزرگ طبیعتگردی کشور را داراست. مانع اساسی و ضعف بزرگ در راه رسیدن به این هدف به تعدُّد تصمیمگیران و مسائل مدیریتی و ضعف در زیرساختها باز میگردد. راهکارهای این پژوهش میتواند در بهینهسازی وضع موجود و ساماندهی اکوتوریسم در این استان مؤثر باشد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27289_1f6b67cf7255c20a7e94c8141f5f0903.pdf
2008-11-21
استان چهارمحال و بختیاری
اکوتوریسم
روشSWOT
گردشگری
مصطفی محمدی ده
چشمه
mo.mostafa_1361@yahoo.com
1
AUTHOR
علی زنگی
آبادی
73826628
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی وضعیت توسعة فیزیکی شهر سقز و تعیین جهات بهینة توسعه آتی آن
هم اکنون تقریباً بیش از نیمی از مردم جهان در شهرها بسر میبرند، پیش بینیها نشان میدهد که با نرخ رشد فعلی، جمعیت کشور در سال 1400 به 130 میلیون نفر خواهد رسید که حداقل به 2 برابر مساحت کنونی برای گسترش شهرها نیاز است . شهر سقز یکی از شهرهای شمالی استان کردستان نیز از این قاعده مستثنی نیست، میزان رشد جمعیت و توسعه فیزیکی این شهر در جهت افقی و نیز گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب از بین رفتن مزارع کشاورزی و باغات اطراف شهر شده است. در این مقاله ویژگیهای جمعیتی،روند توسعه فیزیکی شهرو برخی از شاخصهای مسکن مورد بررسی و مطالعه قرارگرفته و نیز مقایسهای بین میزان زمین مورد نیاز جمعیت شهری با سرانه استاندارد در شهرسازی و سرانه معمول در تیپهای اقلیمی انجام میپذیرد، در مرحلة بعد با دخالت دادن متغیرهای موثر درتوسعة فیزیکی شهر، جهات بهینه توسعه آتی شهر تعیین شود، برای انجام این تحقیق از توابع تحلیلی نظیر همپوشانی، اشتراک دو مجموعه، ادغام و برش درسیستم اطلاعات جغرافیائی استفاده به عمل آمده است.نتایج تحقیق نشان میدهد که روند توسعه شهر در گذشته بدون توجه به استانداردهای شهرسازی و ملاحظات زیست محیطی به طور عمده در بخشهای شمالی و غربی شهر انجام پذیرفته است که این بخشها منطبق بر شیبهای زیاد و در حریم گسلهای منطقه است، بخشهائی از شهر نیز در گذشته در حریم شبکههای ارتباطی و شبکه آبهای سطحی توسعه یافته است. در این تحقیق، توسعه آتی شهر در اراضی سمت شرقی و جنوبی پیشنهاد شده، این اراضی که در جدول جمع وزنی شاخصها از بیشترین امتیاز برخوردارند دارای مساحتی حدود 2000 هکتار است.
https://jes.ut.ac.ir/article_27290_bd3a6d59b22f58cf195b32275356df83.pdf
2008-11-21
توابع تحلیلی
توسعةْ شهری
توسعةْ فیزیکی
سیستم اطلاعات جغرافیایی
شهر سقز
غلامعلی
مظفری
gmozafari2@yazduni.ac.ir
1
AUTHOR
انور اولی
زاده
64793725
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی نفوذ آب شور در آبخوان شهر ساری
بهمنظور بررسی وضعیت کمی و کیفی آبخوان شهر ساری و اثبات نفوذ آب شور دریا و آب فسیلی، از اطلاعات مربوط به دو دورة نمونهبرداری در آذر ماه 1382 و فروردین ماه 1383 استفاده شده است. براساس ماتریس همبستگی بین یونهای اصلی آبزیرزمینی در هر دو دوره، بیشترین همبستگی بین کلر- سدیم بهترتیب به میزان 909 /0 برای آذرماه و 972/0 برای فروردین ماه وجود دارد. نمودارهای خوشهای رسم شده در هر دوره نمونه برداری نشان از غالب بودن تیپ Ca-Na-HCo3-Cl دارد، بطوریکه بین یونهای سدیم - کلر و کلسیم- بیکربنات، بهترتیب شباهتی بیش از90/0 و 88/0 وجود دارد. باتوجه به مطالعات مذکور و برای اطمینان بیشتر از نفوذ آب شور دریا، یا آبهای فسیلی از دو روش رول و نمودارهای ترکیبی استفاده شده است. براساس روش رول بیشترین مقدار نسبت یون کلر به مجموع یونهای بیکربنات و کربنات، مربوط به چاههای 6 و 7 ،بهترتیب 806/0 و 553/0 برای آذرماه، 713/0 و 507/0 برای فروردین و کمترین مقدار در هر دو دوره مربوط به چاه شماره 3 تنگه لته (جنوب ساری) به میزان 084/0است. نمودارهای ترکیبی رسم شده یونهای اصلی نیز نشان از روندی خطی بین سدیم و کلر دارند. این درحالیاستکه بقیه یونها از روندی اتفاقی پیروی میکنند. این موضوع نیز مبین آناستکه اختلاط بین آبشور(حاوی یونهای سدیم و کلر) و شیرین با نسبتهای مختلف صورت میگیرد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27291_a135f8ddc0c7ef448b11183e900c295e.pdf
2008-11-21
آبخوان ساری
روش رول
مقاومت الکتریکی
نفوذ آب شور
نمودارهای ترکیبی
نمودارهای خوشه ای
همبستگی
مجتبی قره
محمودلو
mmahmoodlu2@yahoo.com
1
AUTHOR
حمیدرضا
ناصری
97728655
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
سهم منابع طبیعی و انسانساخت در توزیع عناصر سنگین در رسوب مغزی در دریاچة زریوار
نمونههای رسوب مغزی میتواند اطلاعات جامعی را در مورد محیطهای آبی در اختیار قرار دهد. میزان رسوبگذاری، تغییرات شرایط آب و هوایی در دورانهای مختلف و غلظت عناصر سنگین از جمله مهمترین مطالعات رسوبات مغزی به شمار میآیند. در این تحقیق با هدف بررسی آلودگی فلزات سنگین، یک نمونه مغزی به طول 70 سانتیمتر از مرکز دریاچة زریوار در جوار شهر مریوان واقع در استان کردستان برداشت شد. نمونة مغزی پس از برش توسط اسیدهایHF- HCl- HNO3 مورد تجزیه کامل قرار گرفت و غلظت کل عناصر سنگین به دست آمد. سپس با استفاده از روش تفکیک شیمیایی پیوند عناصر سنگین به دست آمد و براین اساس سهم طبیعی و انسانساخت عناصر محاسبه شد. نتایج تفکیک شیمیایی نشان داد که بخش چشمگیری از عناصر در فاز انسانساخت قرار دارد. فراوانی عناصر در فاز انسانساخت به شرح زیر است:
Pb(76.2%)>Mn(53.3%)>Co(50.6%)>Cu(47.4%)>Zn(27.5%)>Ni(18%)>Fe(7.9%
تحقیق حاضر نشان داد که بهرهگیری از علم آمار، نظیر آنالیز خوشهای بتنهایی برای تجزیه و تحلیل دادهها به منظور مشخصکردن وضعیت آلودگی کافی نیست. برای مثال نتایج تفکیک شیمیایی حاکی از آلودگی است ولی نتایج آنالیز خوشهای مبین محیط آلوده نیست. بغیر از عنصر مس، بخش اعظم عناصر مورد مطالعه دارای پیوند سست و سولفیدی با رسوبات هستند که امکان آزاد سازی آنها در اثر تغییرات جزیی در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آبهای فوقانی وجود دارد. همچنین حضور درصد کمی از منگنز و آهن به صورت سولفید نشاندهندة تبدیل شرایط اکسایش به شرایط احیا، در دریاچة زریوار است. با توجه به آمار به دست آمده شرایط فعلی دریاچه از نظر آلودگی در وضعیت نامناسبی قرار دارد و با افزایش شرایط احیا، امکان آلودگی بیشتر نیز وجود دارد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27292_416cf1320c1f7335c2ff1c4d0f964c56.pdf
2008-11-21
آنالیز خوشهای
دریاچة زریوار
رسوب مغزی
ژئوشیمی
عناصر سنگین
عبدالرضا
کرباسی
arkarbassi738@yahoo.com
1
AUTHOR
آیدا
بیاتی
76564489
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین پراکنش ترکیبات سرطانزای پلی آروماتیک (PAHs) در هوا با استفاده از مدلسازی در GIS ( مطالعة موردی: تهران)
ترکیبات پلی آروماتیک (PAHs) از مهمترین آلایندههای محیطزیست است که بیشتر از احتراق ناقص سوختهای فسیلی تولید میشوند. این ترکیبات بنا به وزن مولکولی آنها 128 - 278 در آلایندة ذرات معلق قابل ردیابیاند. هیدروکربورهای پلیآروماتیک (PAHs) مورد مطالعه در این تحقیق شامل 16 ترکیب هستند که از ترکیبات سبک (3-2 حلقه) تا ترکیبات سنگین (4-6 حلقه) تشکیل شدهاند. نمونهبرداری از ذرات معلق, با استفاده از دستگاه (Hi-Vol. ) وفیلترهای فایبرگلاس انجام شده و پس از محاسبات غلظت ذرات معلق، PAHs موجود در آنها استخراج شده است. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک نرم افزار قوی است که در جمع آوری, مدلینگ, اصلاح,آنالیز و نمایش دادهها کارآیی بالایی دارد. نرم افزارGIS Arc طوری طراحی شده است که توانایی بالایی در مدیریت و مدلینگ دادههای میدانی در پروژههای مختلف تحقیقاتی دارد. GISترکیبی از دادهها و عملکرد را به زیرساختار فیزیکی شهر مرتبط میکند و امروزه در پیشرفت کارهای تحقیقاتی نقش عمدهای دارد. در این مطالعه با اندازهگیری 16 ترکیب PAHs در 30 ایستگاه در سطح شهر تهران در مدت یکسال و استفاده از GIS در مدلسازی آن، پراکنش این ترکیبات سرطانزا در نقاط مختلف بهدست آمده است. متأسفانه تمام 16 ترکیب مذکور در هوای تهران با غلظتهای بالا موجودند. با توجه به نتایج گرفته شده، منطقة 16 شهرداری با میانگین ng/m3 47/950 ،بیشترین و منطقة 2 شهرداری با میانگین ng/m3 59/19 ،کمترین مقدار ترکیبات PAHs را داشتهاند.
https://jes.ut.ac.ir/article_27293_0c339897e29f4a7be65e9ba72ae0070f.pdf
2008-11-21
آلودگی هوای تهران
ترکیبات سرطانزا
هیدروکربورهای پلی آروماتیک
فرح سادات
هالک
99217241
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
امکانسنجی اقتصادی جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای شهر تهران
رشد سریع و روزافزون مصرف بنزین در کشور از یک سو و وجود ذخایر غنی گاز طبیعی که ایران را در دومین جایگاه از این نظر در سطح بینالمللی قرار دادهاست، موجب شده جایگزینی گاز طبیعی فشرده (CNG)1 بهجای بنزین در بخش حمل و نقل به یکی از مهمترین اولویتهای بخش انرژی در کشور تبدیل شود. ناوگان تاکسیرانی شهر تهران به منزلة یکی از بخشهای حملونقل عمومی از مهمترین مصرفکنندگان بنزین محسوب میشود که زمینهسازی برای استفاده از CNG بهجای بنزین در این بخش میتواند عامل مؤثری در همگانی شدن و توسعة سریعتر CNG در کشور باشد. در این مطالعه، پس از بررسی ساختارهای تولید، توزیع و انتقال گاز طبیعی در کشور، آخرین وضعیت توسعة صنعت CNG در ابعاد بینالمللی و نیز در ایران بررسی شده است. در ادامه پس از طرح مبانی نظری امکانسنجی اقتصادی، مدل نرمافزاری مطالعه سودآوری جایگزینی که در محیط Excel اجرا شده و نتایج مدل در چند سناریو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد، جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای شهر تهران از نظر اقتصادی، طرحی توجیهپذیر است. همچنین، نتایج تغییر برخی مشخصههایمؤثر در مدل از جمله میزان مصرف گاز پس از جایگزینی، تغییر در هزینههای سرمایهگذاری و تغییر در قیمت گاز و بنزین نشان میدهد طرح از سودآوری بالایی برخوردار بوده و در کلیة سناریوهای محتمل مورد بررسی, همچنان توجیهپذیر است.
https://jes.ut.ac.ir/article_27294_fd420059c0c6372aaedd303903d58f01.pdf
2008-11-21
ارزش فعلی خالص سرمایه
تاکسیهای تهران
توجیهپذیری اقتصادی
نرخ بازگشت سرمایه
نسبت ارزش فعلی خالص
محمد
صوفی
soufy@nigc.ir
1
AUTHOR
زهرا
عابدی
zah.abedi@gmail.com
2
AUTHOR
فریده
عتابی
far-atabi@jamejam.net
3
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تجمع فلزات سنگین سرب و روی در برگ و میوة درختان زیتون(Olea europaea L.) و خاک آبیاری شده با فاضلاب شهری
اصلیترین عامل ایجاد نگرانی درآبیاری زمین با فاضلاب شهری، حضور فلزات سنگین و ورود آنها به زنجیرة غذایی انسان و جانوران است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثر آبیاری با فاضلابشهری بر تجمع عناصرسنگین سرب و روی در اعماق مختلف خاک(عمق0-15، 15-30 و30-60 سانتیمتری) و اندامهای درخت زیتون ( برگ و میوه) در فضای سبز شهر تهران است. این مطالعه در جنوب تهران در قالب طرح تصادفی نظاممند با سه تکرار و با گونة زیتون (Olea europaea L .)، در دو سطح آبیاری با فاضلاب شهری و آبیاری با آب چاه ( طی 7 سال) انجام گرفت. در این تحقیق، در هر یک از تیمارها (آبیاری با آب چاه و آبیاری با فاضلاب)، سه قطعه نمونه با پراکنش تصادفی نظاممند انتخاب شد. در هر یک از قطعات، نمونههای برگ، میوه درختان زیتون و خاک (عمق 0-15، 15-30 و30-60 سانتیمتری)، برای تجزیه و تحلیل در سه نوبت برداشت شدند. همچنین برای تعیین غلظت فلزات سنگین (Pb و Zn) نمونهها، ابتدا در اسید هضم و سپس از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. با توجه به نرمال بودن دادهها، از آزمون t غیر جفتی استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از فاضلاب شهری (طی 7 سال) در آبیاری زیتونکاری باعث افزایش معنیدار غلظت عناصر سنگین (Pb و Zn) در خاک و برگ درخت زیتون شده است اما سبب افزایش غلظت این عناصر در میوههای زیتون نشده. کاربرد طولانی مدت فاضلاب شهری ممکن است باعث افزایش عناصر سنگین در خاک و بافتهای گیاهی شود.
https://jes.ut.ac.ir/article_27295_d8cb4a86ff6222cc069b052ee9ec2346.pdf
2008-11-21
آبیاری
روی
زیتون
سرب
فاضلاب شهری
اشرف
آقابراتی
aghabaraty2@yahoo.com
1
AUTHOR
سید محسن
حسینی
hosseini@modares.ac.ir
2
AUTHOR
عباس
اسماعیلی
72379796
3
AUTHOR
حبیب
مارالیان
42517582
4
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حذف بیولوژیکی گوگرد از زغال سنگ با استفاده از باکتریهای تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس
یک راه حذف بیولوژیکی گوگرد، استفاده از باکتریهاست. بیشترین گونههای باکتریایی برای حذف ترکیبات گوگردی غیرآلی، گونههای تیوباسیلوس فرواکسیدانس، تیوباسیلوس تیواکسیدانس و تیوباسیلوس اسیدوفیلوس هستند. برای بررسی نقش باکتریهای مزوفیل تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس در حذف گوگرد از زغال، ابتدا نمونة زغال تجزیه و آزمایشهای حذف گوگردی در کشتهای خالص و مخلوط باکتریهای تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس انجام شد. اکسیداسیون میکربی پیریت که بیشترین منبع گوگرد غیرآلی در زغال است، یک فرایند چند مرحلهای پیچیدهاستکه سرعت این فرایند 1000 بار بیشتر از نوع شیمیایی آن است. نتایج بهدست آمده از استعمال باکتریها نشان داد که کشت خالص تیوباسیلوس تیواکسیدانس در محیط بدون گوگرد عنصری 36/0 میلی مولار و در محیط واجد گوگرد عنصری 43/7 میلی مولار و تیوباسیلوس فرواکسیدانس به ترتیب 19/0 و 37/1 میلی مولار اسید سولفوریک تولید کرده است. میزان اسید سولفوریک تولید شده در کشت مخلوط باکتریها نیز به ترتیب 92/0 و 86/7 میلی مولار نشان داد. بنابراین بهترین کارایی در حذف گوگردی، استفاده از کشتهای مخلوط تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس است که شرایط بهینه آن درصد وزنی جامد کمتر از 3، دمای 30 تا 35 درجه سلسیوس،pH برابر 2 و زمان 16 روزاست. مطالعة این نوع از میکروارگانیزمها دارای اهمیت اقتصادی زیاد است و راه حلی را نسبت به مسائل محیطزیستی که بیشتر کشورها با آن روبهرو هستند فراهم میکند.
https://jes.ut.ac.ir/article_27296_c8770b44ce7cd235fd81620ff381f1ca.pdf
2008-11-21
تیو باسیلوس اسیدوفیلوس
تیوباسیلوس تیواکسیدانس
تیوباسیلوس فرواکسیدانس
حذف گوگرد
زغال سنگ
میکروارگانیزمها
حسن
سالاری
h_salari572@yahoo.com
1
AUTHOR
علی احمدی
مقدم
99884458
2
AUTHOR
حسین
مظفری
46263934
3
AUTHOR
مسعود
ترکزاده
24843484
4
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحوارههای یانگ
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مشخصه های روا نسنجی پرسشنامه طرحواره های یانگ، شامل پایایی و اعتبار بود. نسخه اصلی پرسشنامه طرح واره ها (SQ)، توسّط یانگ برای اندازه گیری طرحواره های ناسازگار اولیّه (1994) ساخته شده است. فرض بر این است که طرحواره های ناسازگار اولیّه، پدیدآیی و تداوم اختلالات روان شناختی را تحت تـأثیر قرار می دهند. تحلیل عاملی نسخه 205 سؤالی پرسشنامه طرح واره ها، طرح واره های پیشنهادی یانگ را تـأیید کرد. شکل کوتاه پرسشنامه طرح واره ها (SQ-SF) برای اندازه گیری 15 طرحواره ناسازگار اولیّه (یانگ، 1998) بر اساس فرم اصلی ساخته شد. در مطالعه حاضر ویژگی های روان سنجی SQ-SF در یک نمونه دانشجویی )387=n ) از دانشگاه های تهران بررسی شد. در تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی یازده عامل استخراج شد. در این پژوهش, همچنین رابطهی خرده مقیاس های SQ-SF و 25SCL مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرسشنامه SQ-SF دارای اعتبار سازه کافی برای استفاده در جامعهی دانشجویان می باشد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27297_06c435a4ffe72de37d6b87fb0e73bb0f.pdf
2008-11-21
آلودگی هوا
شاخص آلودگی
فرایند خود توضیح جمعی میانگین متحرک
معیار آکائیک
معیار بنزین
الهه
واثقی
evaseghi@gmail.com
1
AUTHOR
منصور
زیبایی
12739441
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شاخصهای زیست اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسان(مطالعة موردی : شهر قم)
امروزه مطالعات و بررسیهای بیوکلیمای انسانی، پایه و اساس برنامهریزیهای شهری، عمرانی، سکونتگاهی، معماری، جهانگردی و غیره است و نتایج بهدست آمده از این پژوهشها میتواند در اسکان بشر و توسعة سکونتگاههای موجود بهرهبرداری شود. در این مقاله سعی شده است آسایش، یا عدم آسایش انسان بر اساس مدلها و شاخصهای زیست اقلیمی بیکر، ترجونگ، فشار عصبی و ترموهیگرومتریک با استفاده از شناسنامة آماری ایستگاه هواشناسی سینوپتیک شهر قم طی سالهای 1986–2005 ارزیابی شود. بنابراین با توجه به ویژگیهای اقلیمی منطقة مورد مطالعه، اعمال روشهای مذکور میتواند راهنمای مناسبی در بهرهبرداری از شرایط محیطی باشد، نتایج حاصل از این مقاله نشان میدهد که منطقه درطول سال از نظر بیوکلیمایی، از شرایط فوقالعاده داغ تا بسیار خنک برخوردار است. در این مدلها و شاخصها، رهنمودها و ارزیابیهای لازم از نظر آسایش، یا عدم آسایش انسان در مواقع مختلف سال، مناسب با ویژگیها و خصوصیات اقلیمی شهر قم ارائه میشود، که میتواند پایه و اساس بسیاری از برنامهریزیهای عمرانی در این شهر شود.
https://jes.ut.ac.ir/article_27298_826b40c352a261d00d40a3f931ebca55.pdf
2008-11-21
حسین
محمدی
hmmohammadi2@yahoo.com
1
AUTHOR
علی
سعیدی
36792515
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
روشی جدید در بهرهبرداری از منابع آب حوزههای آبریز مناطق خشک( مطالعة موردی: سد مروست)
با توجه به اینکه در مناطق با اقلیم خشک، آب به عنوان مهمترین عنصر، نقشی حیاتی در شکلگیری و بقای سیستمهای طبیعی، اقتصادی و اجتماعی دارد، ارائة روشی جدید و بهینه در بهره برداری از منابع آب این مناطق بسیار حائز اهمیت خواهد بود. احداث سد بهمنزلة یکی از روشهای مرسوم، که دارای آثار و پیامدهای محیطزیستی زیادی نیز است برای بهرهبرداری از منابع آب حوزههای آبخیز در چند دهة اخیر مورد توجه سیاستمداران قرار گرفته است. تأمین هر چه بیشتر آب در این مناطق، ضرورت ارائة روشی جدید در بهرهبرداری از منابع آب را که دارای کمترین آثار و پیامدهای محیطزیستی است، ایجاب میکند. بااین هدف، ارزیابی آثار محیط زیستیEIA1 بهعنوان ابزاری بهمنظور کاهش آثار و پیامدهای مذکور استفاده میشود که در آن بیشتر با نگاهی فرایندی به فعالیتهای دو فاز احداث و بهره برداری از سد، به ارائة راهکارهای کاهش آثار و پیامدها پرداخته میشود. در این مقاله سعی شده است با نگاهی نو به این موضوع، روشی جدید در بهره برداری از منابع آب این مناطق ارائه شود. با این منظور، با انجام EIA بر روی سد مروست در استان یزد که با هدف تأمین آب کشاورزی دشت مروست و جلوگیری از افت سطح آب زیرزمینی این دشت ساخته خواهد شد، روش استفاده تلفیقی (کریمی- صالحی) از منابع آب دشت مذکور پیشنهاد شد. در این روش با توجه به دبی آب ورودی به مخزن سد، تقویم آبیاری منطقه، سطح زیر کشت اراضی، سطح سفرة آب زیرزمینی، به تناوب از آب مخزن سد و چاههای آب زیرزمینی استفاده خواهد شد. در صورت استفاده از این روش در مناطق خشک، ضمن بالا رفتن بازده آبیاری تا 1/96 درصد، آثار و پیامدهای منفی محیط زیستی به مقدار کمتری نیز بروز خواهدکرد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27299_f411bb6e7dcfbc2fd7136dcdc0cc55f8.pdf
2008-11-21
آب
سد
محیط زیست
مدل
مروست
سعید
کریمی
22782749
1
AUTHOR
مهدی صالحی
مؤید
33167435
2
AUTHOR
حمید رضا
جعفری
hjafari@ut.ac.ir
3
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
عوامل مؤثر در جلب مشارکت سازمانهای غیردولتی در حفاظت از محیطزیست
وجود و تنوع سازمانهای غیردولتی مبین بلوغ اجتماعی و سیاسی هر جامعه است. امروزه یکی از نقشهای سازمانهای غیردولتی، تلاش در جلب مشارکتهای مردمی در حفاظت از محیط زیست است. به منظور بالابردن میزان مشارکت این سازمانها در زمینة حفاظت از محیط زیست، شناخت عوامل مؤثر از طریق تحقیق علمی ضروری استکه در مواقع هدف این تحقیق را پیریزی میکند. جامعة آماری تحقیق حاضر را 100 نفر از اعضای هیأت مدیرة مربوط به 20 سازمان غیردولتی فعال در زمینه محیط زیستی مستقر در استان تهران تشکیل دادهاند. ابزار تحقیق پرسشنامهای استکه قابلیت اعتماد آن از طریق پیشآزمون و محاسبة آلفای کرونباخ برای هر یک از عوامل مورد بررسی، شامل عوامل فرهنگی، اطلاعاتی، مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی و انگیزشی بالاتر از 80 درصد حاصل شد. نتایج تحقیق نشان داد که هیچگونه تفاوت معنیداری بین مردان و زنان در رابطه با میزان مشارکت در فعالیتهای زیستمحیطی وجود ندارد (291/0=P). نتایج حاصل از ضریب همبستگی، گویای رابطة معنیداری است که بین میزان مشارکت با سن و سابقة فعالیتهای محیطزیستی در سطح 01/0= P و میزان تحصیلات در سطح 05/0= P وجود دارد.نتیجة تحلیل رگرسیون نیز نشاندهندة توانایی پیش بینی 8/48 درصد واریانس بین متغیرهای میزان تحصیلات، سابقة فعالیتهای محیطزیستی ، عوامل اجتماعی (فراهم کردن زمینههای لازم برای فعالیتهای اجتماعی، ارتباط متقابل بین ذینفعان و مسئولان) و عوامل اطلاعاتی (آشنائی با فرایند و روشهای مشارکتی وآگاهی از ظرفیتهای مشارکتی مردم) است.
https://jes.ut.ac.ir/article_27300_32c7cdc7ca39873cbb94aff8c5ebfc0c.pdf
2008-11-21
حفاظت محیط زیست
سازمانهای غیردولتی
مشارکت
سید یوسف
حجازی
1
AUTHOR
فائزه
عربی
34634775
2
LEAD_AUTHOR