per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27289
امکان سنجی توانمندیهای اکوتوریسم استان چهارمحال و بختیاری به روش SWOT
The Feasibility of Ecotourism Potential of CharMahal and Baktiari Province, by using the SWOT method
مصطفی محمدی ده چشمه
mo.mostafa_1361@yahoo.com
1
علی زنگی آبادی
73826628
2
صنعت گردشگری، بویژه بومگردی به عنوان رویکردی جدید برای توسعة همزیستی انسان و اجتماع، به منظور بهرهوری اقتصادی, امروزه در توسعة مناطق جایگاه چشمگیری یافته است. در استان چهارمحال و بختیاری که به سبب طبیعت زیبا و بیشتر بکر آن به نامهایی چون «زیبای خفته» در زاگرس, «سرزمین لالههای واژگون», «بام ایران» و...نامیده میشود, از مزیت نسبی برخوردار است.هدف این پژوهش ارزیابی و امکانسنجی توانهای اکوتوریستی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از مدل بررسی SWOTاست. در این مدل ارزیابیکننده «نقاط قوت، ضعف، فرصت وتهدیدها» بهترین راهبرد برای فرآیند برنامهریزی راهبردی طبیعتگردی محسوب میشوند. روش جمعآوری دادهها و تحلیل اطلاعات مورد نیاز نیز بیشتر اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. یافتههای تحقیق از بررسی تواناییهای این استان در زمینة صنعت نوپای اکوتوریسم، حاکی از این واقعیت است که این استان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص خود و واقع شدن بین دو قطب صنعتی اصفهان و خوزستان, داشتن آب و هوایی مطبوع و دلپذیر، بویژه در فصل بهار و تابستان و بهرهمندی از مناظر چشمنواز طبیعی، ظرفیت تبدیلشدن به یکی از قطبهای بزرگ طبیعتگردی کشور را داراست. مانع اساسی و ضعف بزرگ در راه رسیدن به این هدف به تعدُّد تصمیمگیران و مسائل مدیریتی و ضعف در زیرساختها باز میگردد. راهکارهای این پژوهش میتواند در بهینهسازی وضع موجود و ساماندهی اکوتوریسم در این استان مؤثر باشد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27289_1f6b67cf7255c20a7e94c8141f5f0903.pdf
استان چهارمحال و بختیاری
اکوتوریسم
روشSWOT
گردشگری
CharMahal and Bakhtiari
Eco tourism
SWOT method
Tourist
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27290
بررسی وضعیت توسعة فیزیکی شهر سقز و تعیین جهات بهینة توسعه آتی آن
A Study and Analysis of Physical Development of Saghez and it's Future Optimization Development with the Use of G I S
غلامعلی مظفری
gmozafari2@yazduni.ac.ir
1
انور اولی زاده
64793725
2
هم اکنون تقریباً بیش از نیمی از مردم جهان در شهرها بسر میبرند، پیش بینیها نشان میدهد که با نرخ رشد فعلی، جمعیت کشور در سال 1400 به 130 میلیون نفر خواهد رسید که حداقل به 2 برابر مساحت کنونی برای گسترش شهرها نیاز است . شهر سقز یکی از شهرهای شمالی استان کردستان نیز از این قاعده مستثنی نیست، میزان رشد جمعیت و توسعه فیزیکی این شهر در جهت افقی و نیز گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب از بین رفتن مزارع کشاورزی و باغات اطراف شهر شده است. در این مقاله ویژگیهای جمعیتی،روند توسعه فیزیکی شهرو برخی از شاخصهای مسکن مورد بررسی و مطالعه قرارگرفته و نیز مقایسهای بین میزان زمین مورد نیاز جمعیت شهری با سرانه استاندارد در شهرسازی و سرانه معمول در تیپهای اقلیمی انجام میپذیرد، در مرحلة بعد با دخالت دادن متغیرهای موثر درتوسعة فیزیکی شهر، جهات بهینه توسعه آتی شهر تعیین شود، برای انجام این تحقیق از توابع تحلیلی نظیر همپوشانی، اشتراک دو مجموعه، ادغام و برش درسیستم اطلاعات جغرافیائی استفاده به عمل آمده است.نتایج تحقیق نشان میدهد که روند توسعه شهر در گذشته بدون توجه به استانداردهای شهرسازی و ملاحظات زیست محیطی به طور عمده در بخشهای شمالی و غربی شهر انجام پذیرفته است که این بخشها منطبق بر شیبهای زیاد و در حریم گسلهای منطقه است، بخشهائی از شهر نیز در گذشته در حریم شبکههای ارتباطی و شبکه آبهای سطحی توسعه یافته است. در این تحقیق، توسعه آتی شهر در اراضی سمت شرقی و جنوبی پیشنهاد شده، این اراضی که در جدول جمع وزنی شاخصها از بیشترین امتیاز برخوردارند دارای مساحتی حدود 2000 هکتار است.
In recent decades, the city development and city settlement have been tremendous. This has caused unequal physical and spatial expansion. The 21st century is the century of the city and living in city and almost half of the world population live as citizen. A glance at forecasting the data and statistics in 1400 shows an estimation of 130 millions of population and the calculation of present citizen growth makes the need of the areas as much as double. This growth often occurs at cities where land-use is the cause of spoiling optimal land and deterioration of sensitive ecosystem. In our country this case has caused problem. Saghez is one of the northern cities of Kordestan province which is not an exception. The growth and physical development of this city is along the horizontal direction and the extension of buildings in the city is around the central core towards the periphery which has caused the annihilation of agricultural fields and garden. An important problem of this kind of development besides the said problem results in social disorder, unequal distribution of land use, the population growth, growth in immigration, the environmental danger, in proportionate specific land-use in city building principal i.e. Wind direction, land slope, direction scope to mention few. This article considers the present physical development and then the optimization of direction for the physical development of the city with the use of human and natural factors through geographical information system.
https://jes.ut.ac.ir/article_27290_bd3a6d59b22f58cf195b32275356df83.pdf
توابع تحلیلی
توسعةْ شهری
توسعةْ فیزیکی
سیستم اطلاعات جغرافیایی
شهر سقز
GIS
physical development
Saghez
urban development
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27291
بررسی نفوذ آب شور در آبخوان شهر ساری
Investigation of Salt Water Intrusion into Sari Aquifer
مجتبی قره محمودلو
mmahmoodlu2@yahoo.com
1
حمیدرضا ناصری
97728655
2
بهمنظور بررسی وضعیت کمی و کیفی آبخوان شهر ساری و اثبات نفوذ آب شور دریا و آب فسیلی، از اطلاعات مربوط به دو دورة نمونهبرداری در آذر ماه 1382 و فروردین ماه 1383 استفاده شده است. براساس ماتریس همبستگی بین یونهای اصلی آبزیرزمینی در هر دو دوره، بیشترین همبستگی بین کلر- سدیم بهترتیب به میزان 909 /0 برای آذرماه و 972/0 برای فروردین ماه وجود دارد. نمودارهای خوشهای رسم شده در هر دوره نمونه برداری نشان از غالب بودن تیپ Ca-Na-HCo3-Cl دارد، بطوریکه بین یونهای سدیم - کلر و کلسیم- بیکربنات، بهترتیب شباهتی بیش از90/0 و 88/0 وجود دارد. باتوجه به مطالعات مذکور و برای اطمینان بیشتر از نفوذ آب شور دریا، یا آبهای فسیلی از دو روش رول و نمودارهای ترکیبی استفاده شده است. براساس روش رول بیشترین مقدار نسبت یون کلر به مجموع یونهای بیکربنات و کربنات، مربوط به چاههای 6 و 7 ،بهترتیب 806/0 و 553/0 برای آذرماه، 713/0 و 507/0 برای فروردین و کمترین مقدار در هر دو دوره مربوط به چاه شماره 3 تنگه لته (جنوب ساری) به میزان 084/0است. نمودارهای ترکیبی رسم شده یونهای اصلی نیز نشان از روندی خطی بین سدیم و کلر دارند. این درحالیاستکه بقیه یونها از روندی اتفاقی پیروی میکنند. این موضوع نیز مبین آناستکه اختلاط بین آبشور(حاوی یونهای سدیم و کلر) و شیرین با نسبتهای مختلف صورت میگیرد.
https://jes.ut.ac.ir/article_27291_a135f8ddc0c7ef448b11183e900c295e.pdf
آبخوان ساری
روش رول
مقاومت الکتریکی
نفوذ آب شور
نمودارهای ترکیبی
نمودارهای خوشه ای
همبستگی
Cluster plots
Composite plots
Correlation
Electrical resistively
Salt water intrusion
Sari aquifer
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27292
سهم منابع طبیعی و انسانساخت در توزیع عناصر سنگین در رسوب مغزی در دریاچة زریوار
Share of Natural and Anthropogenic Sources in Distribution of Heavy Metals in a Sediment Core from Zarivar Lake
عبدالرضا کرباسی
arkarbassi738@yahoo.com
1
آیدا بیاتی
76564489
2
نمونههای رسوب مغزی میتواند اطلاعات جامعی را در مورد محیطهای آبی در اختیار قرار دهد. میزان رسوبگذاری، تغییرات شرایط آب و هوایی در دورانهای مختلف و غلظت عناصر سنگین از جمله مهمترین مطالعات رسوبات مغزی به شمار میآیند. در این تحقیق با هدف بررسی آلودگی فلزات سنگین، یک نمونه مغزی به طول 70 سانتیمتر از مرکز دریاچة زریوار در جوار شهر مریوان واقع در استان کردستان برداشت شد. نمونة مغزی پس از برش توسط اسیدهایHF- HCl- HNO3 مورد تجزیه کامل قرار گرفت و غلظت کل عناصر سنگین به دست آمد. سپس با استفاده از روش تفکیک شیمیایی پیوند عناصر سنگین به دست آمد و براین اساس سهم طبیعی و انسانساخت عناصر محاسبه شد. نتایج تفکیک شیمیایی نشان داد که بخش چشمگیری از عناصر در فاز انسانساخت قرار دارد. فراوانی عناصر در فاز انسانساخت به شرح زیر است:
Pb(76.2%)>Mn(53.3%)>Co(50.6%)>Cu(47.4%)>Zn(27.5%)>Ni(18%)>Fe(7.9%
تحقیق حاضر نشان داد که بهرهگیری از علم آمار، نظیر آنالیز خوشهای بتنهایی برای تجزیه و تحلیل دادهها به منظور مشخصکردن وضعیت آلودگی کافی نیست. برای مثال نتایج تفکیک شیمیایی حاکی از آلودگی است ولی نتایج آنالیز خوشهای مبین محیط آلوده نیست. بغیر از عنصر مس، بخش اعظم عناصر مورد مطالعه دارای پیوند سست و سولفیدی با رسوبات هستند که امکان آزاد سازی آنها در اثر تغییرات جزیی در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آبهای فوقانی وجود دارد. همچنین حضور درصد کمی از منگنز و آهن به صورت سولفید نشاندهندة تبدیل شرایط اکسایش به شرایط احیا، در دریاچة زریوار است. با توجه به آمار به دست آمده شرایط فعلی دریاچه از نظر آلودگی در وضعیت نامناسبی قرار دارد و با افزایش شرایط احیا، امکان آلودگی بیشتر نیز وجود دارد.
Sediment core samples can provide useful information about aquatic environment. Sedimentation rate, climate changes and heavy metal concentration are among the most important studies that are carried out on sediment cores. In this study, a sediment core of 70cm with aim of metal concentration investigation is collected from central part of the Zarivar lake in the vicinity of the Marivan city in Kurdistan province. After sub sectioning the bulk concentration of metals was obtained using HF- HCl- HNO3. The share of lithogenous and anthropogenic concentration of metals was brought out by chemical partitioning technique. The results of chemical partitioning studies revealed that a considerable part of metals are present in anthropogenic fraction as follows
Pb (76.2%)>Mn(53.3%)>Co(50.6%)>Cu(47.4%)>Zn(27.5%)>Ni(18%)>Fe(7.9%)
Results of the present investigation showed that statistical studies such as cluster analysis are not sufficient to identify existence of pollution. The results of chemical partitioning studies indicate that Zarivar lake is polluted but cluster analysis illustrates an unpolluted environment. Except for Cu, a significant portion of other metals are present as loosely bonded ions that can be easily released into the overlying waters due to slight changes in physico-chemical characteristics of water column. Presence of small amount of Fe and Mn as sulfides is indicative of prevailing redox conditions over the anoxic ones. Based on the obtained data, the existing condition of Zarivar lake in terms of contamination is not suitable and with increasing of red ox condition, the possibility of increase in contamination is probable
https://jes.ut.ac.ir/article_27292_416cf1320c1f7335c2ff1c4d0f964c56.pdf
آنالیز خوشهای
دریاچة زریوار
رسوب مغزی
ژئوشیمی
عناصر سنگین
Cluster Analysis
Geochemistry
Heavy metals
Sediment core
Zarivar lake
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27293
تعیین پراکنش ترکیبات سرطانزای پلی آروماتیک (PAHs) در هوا با استفاده از مدلسازی در GIS ( مطالعة موردی: تهران)
Polycyclic Aromatic Hydrocarbons Mapping Using Geographic Information System (Case Study of Tehran
فرح سادات هالک
99217241
1
ترکیبات پلی آروماتیک (PAHs) از مهمترین آلایندههای محیطزیست است که بیشتر از احتراق ناقص سوختهای فسیلی تولید میشوند. این ترکیبات بنا به وزن مولکولی آنها 128 - 278 در آلایندة ذرات معلق قابل ردیابیاند. هیدروکربورهای پلیآروماتیک (PAHs) مورد مطالعه در این تحقیق شامل 16 ترکیب هستند که از ترکیبات سبک (3-2 حلقه) تا ترکیبات سنگین (4-6 حلقه) تشکیل شدهاند. نمونهبرداری از ذرات معلق, با استفاده از دستگاه (Hi-Vol. ) وفیلترهای فایبرگلاس انجام شده و پس از محاسبات غلظت ذرات معلق، PAHs موجود در آنها استخراج شده است. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک نرم افزار قوی است که در جمع آوری, مدلینگ, اصلاح,آنالیز و نمایش دادهها کارآیی بالایی دارد. نرم افزارGIS Arc طوری طراحی شده است که توانایی بالایی در مدیریت و مدلینگ دادههای میدانی در پروژههای مختلف تحقیقاتی دارد. GISترکیبی از دادهها و عملکرد را به زیرساختار فیزیکی شهر مرتبط میکند و امروزه در پیشرفت کارهای تحقیقاتی نقش عمدهای دارد. در این مطالعه با اندازهگیری 16 ترکیب PAHs در 30 ایستگاه در سطح شهر تهران در مدت یکسال و استفاده از GIS در مدلسازی آن، پراکنش این ترکیبات سرطانزا در نقاط مختلف بهدست آمده است. متأسفانه تمام 16 ترکیب مذکور در هوای تهران با غلظتهای بالا موجودند. با توجه به نتایج گرفته شده، منطقة 16 شهرداری با میانگین ng/m3 47/950 ،بیشترین و منطقة 2 شهرداری با میانگین ng/m3 59/19 ،کمترین مقدار ترکیبات PAHs را داشتهاند.
Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are a group of organic compounds made up of two or more fused benzene rings in linear, angular or cluster arrangements. The PAHs are formed by incomplete combustion or high temperature pyrolytic process involving organic matter. Thirty sampling sites were selected to characterize the PAHs concentrations in ambient air in Tehran. Sixteen PAHs were measured simultaneously in particles phase of urban area in Tehran’s atmosphere. In order to understand the distribution of PAHs at Tehran area, 1-year sampling program was undertaken. A geographic information system (GIS) is a computer-based tool for mapping and analyzing geographic phenomenon that exist and events that occur on Earth. Several efforts have been made for mapping PAHs related pollution and determining pollution patterns in urban areas using GIS. This study revealed that most concentration of cancerous PAHs compounds was found in district 16 (950.47 ng/m3) and lowest concentration in district 2 (19.59 ng/m3).
https://jes.ut.ac.ir/article_27293_0c339897e29f4a7be65e9ba72ae0070f.pdf
آلودگی هوای تهران
ترکیبات سرطانزا
هیدروکربورهای پلی آروماتیک
carcinogenic compounds
GIS
PAHs
Polyaromatic hydrocarbons
Tehran air pollution
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27294
امکانسنجی اقتصادی جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای شهر تهران
Economic Feasibility Study of Substituting Gasoline with CNG in Tehran's Taxi
محمد صوفی
soufy@nigc.ir
1
زهرا عابدی
zah.abedi@gmail.com
2
فریده عتابی
far-atabi@jamejam.net
3
رشد سریع و روزافزون مصرف بنزین در کشور از یک سو و وجود ذخایر غنی گاز طبیعی که ایران را در دومین جایگاه از این نظر در سطح بینالمللی قرار دادهاست، موجب شده جایگزینی گاز طبیعی فشرده (CNG)1 بهجای بنزین در بخش حمل و نقل به یکی از مهمترین اولویتهای بخش انرژی در کشور تبدیل شود. ناوگان تاکسیرانی شهر تهران به منزلة یکی از بخشهای حملونقل عمومی از مهمترین مصرفکنندگان بنزین محسوب میشود که زمینهسازی برای استفاده از CNG بهجای بنزین در این بخش میتواند عامل مؤثری در همگانی شدن و توسعة سریعتر CNG در کشور باشد. در این مطالعه، پس از بررسی ساختارهای تولید، توزیع و انتقال گاز طبیعی در کشور، آخرین وضعیت توسعة صنعت CNG در ابعاد بینالمللی و نیز در ایران بررسی شده است. در ادامه پس از طرح مبانی نظری امکانسنجی اقتصادی، مدل نرمافزاری مطالعه سودآوری جایگزینی که در محیط Excel اجرا شده و نتایج مدل در چند سناریو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد، جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای شهر تهران از نظر اقتصادی، طرحی توجیهپذیر است. همچنین، نتایج تغییر برخی مشخصههایمؤثر در مدل از جمله میزان مصرف گاز پس از جایگزینی، تغییر در هزینههای سرمایهگذاری و تغییر در قیمت گاز و بنزین نشان میدهد طرح از سودآوری بالایی برخوردار بوده و در کلیة سناریوهای محتمل مورد بررسی, همچنان توجیهپذیر است.
https://jes.ut.ac.ir/article_27294_fd420059c0c6372aaedd303903d58f01.pdf
ارزش فعلی خالص سرمایه
تاکسیهای تهران
توجیهپذیری اقتصادی
نرخ بازگشت سرمایه
نسبت ارزش فعلی خالص
CNG
Economic Feasibility study
Net Present Value Ratio
rate of return
Tehran's Taxis
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27295
تجمع فلزات سنگین سرب و روی در برگ و میوة درختان زیتون(Olea europaea L.) و خاک آبیاری شده با فاضلاب شهری
Investigation of Heavy Metals Accumulation in Soil, Leave and Fruit of Olive (Olea europaea L.) Irrigated with Municipal Effluent
اشرف آقابراتی
aghabaraty2@yahoo.com
1
سید محسن حسینی
hosseini@modares.ac.ir
2
عباس اسماعیلی
72379796
3
حبیب مارالیان
42517582
4
اصلیترین عامل ایجاد نگرانی درآبیاری زمین با فاضلاب شهری، حضور فلزات سنگین و ورود آنها به زنجیرة غذایی انسان و جانوران است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثر آبیاری با فاضلابشهری بر تجمع عناصرسنگین سرب و روی در اعماق مختلف خاک(عمق0-15، 15-30 و30-60 سانتیمتری) و اندامهای درخت زیتون ( برگ و میوه) در فضای سبز شهر تهران است. این مطالعه در جنوب تهران در قالب طرح تصادفی نظاممند با سه تکرار و با گونة زیتون (Olea europaea L .)، در دو سطح آبیاری با فاضلاب شهری و آبیاری با آب چاه ( طی 7 سال) انجام گرفت. در این تحقیق، در هر یک از تیمارها (آبیاری با آب چاه و آبیاری با فاضلاب)، سه قطعه نمونه با پراکنش تصادفی نظاممند انتخاب شد. در هر یک از قطعات، نمونههای برگ، میوه درختان زیتون و خاک (عمق 0-15، 15-30 و30-60 سانتیمتری)، برای تجزیه و تحلیل در سه نوبت برداشت شدند. همچنین برای تعیین غلظت فلزات سنگین (Pb و Zn) نمونهها، ابتدا در اسید هضم و سپس از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. با توجه به نرمال بودن دادهها، از آزمون t غیر جفتی استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از فاضلاب شهری (طی 7 سال) در آبیاری زیتونکاری باعث افزایش معنیدار غلظت عناصر سنگین (Pb و Zn) در خاک و برگ درخت زیتون شده است اما سبب افزایش غلظت این عناصر در میوههای زیتون نشده. کاربرد طولانی مدت فاضلاب شهری ممکن است باعث افزایش عناصر سنگین در خاک و بافتهای گیاهی شود.
https://jes.ut.ac.ir/article_27295_d8cb4a86ff6222cc069b052ee9ec2346.pdf
آبیاری
روی
زیتون
سرب
فاضلاب شهری
Irrigation
Municipal effluent
olive
Pb
Zn
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27296
حذف بیولوژیکی گوگرد از زغال سنگ با استفاده از باکتریهای تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس
Desulphurization of coal by using of Thiobacillus ferrooxidans and Thiobacillus thiooxidans bacteria
حسن سالاری
h_salari572@yahoo.com
1
علی احمدی مقدم
99884458
2
حسین مظفری
46263934
3
مسعود ترکزاده
24843484
4
یک راه حذف بیولوژیکی گوگرد، استفاده از باکتریهاست. بیشترین گونههای باکتریایی برای حذف ترکیبات گوگردی غیرآلی، گونههای تیوباسیلوس فرواکسیدانس، تیوباسیلوس تیواکسیدانس و تیوباسیلوس اسیدوفیلوس هستند. برای بررسی نقش باکتریهای مزوفیل تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس در حذف گوگرد از زغال، ابتدا نمونة زغال تجزیه و آزمایشهای حذف گوگردی در کشتهای خالص و مخلوط باکتریهای تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس انجام شد. اکسیداسیون میکربی پیریت که بیشترین منبع گوگرد غیرآلی در زغال است، یک فرایند چند مرحلهای پیچیدهاستکه سرعت این فرایند 1000 بار بیشتر از نوع شیمیایی آن است. نتایج بهدست آمده از استعمال باکتریها نشان داد که کشت خالص تیوباسیلوس تیواکسیدانس در محیط بدون گوگرد عنصری 36/0 میلی مولار و در محیط واجد گوگرد عنصری 43/7 میلی مولار و تیوباسیلوس فرواکسیدانس به ترتیب 19/0 و 37/1 میلی مولار اسید سولفوریک تولید کرده است. میزان اسید سولفوریک تولید شده در کشت مخلوط باکتریها نیز به ترتیب 92/0 و 86/7 میلی مولار نشان داد. بنابراین بهترین کارایی در حذف گوگردی، استفاده از کشتهای مخلوط تیوباسیلوس فرواکسیدانس و تیوباسیلوس تیواکسیدانس است که شرایط بهینه آن درصد وزنی جامد کمتر از 3، دمای 30 تا 35 درجه سلسیوس،pH برابر 2 و زمان 16 روزاست. مطالعة این نوع از میکروارگانیزمها دارای اهمیت اقتصادی زیاد است و راه حلی را نسبت به مسائل محیطزیستی که بیشتر کشورها با آن روبهرو هستند فراهم میکند.
A new solution aiming at coal biodesulphurization has been developed based on the use of bacteria. The most frequently used species of bacteria for removal of inorganic sulphur compounds are Thiobacillus ferrooxidans, Thiobacillus thiooxidans and Thiobacillus acidophilus. In this study the coal sample was decomposed initially and desulphurization experiments was carried out in pure and mixed cultures of Thiobacillus ferrooxidans and Thiobacillus thiooxidans. Microbial oxidation of pyrite, the main source of inorganic sulphur in coal, is a complex multistage process that the rate of this process is about 1000 times higher than that of the analogous chemical process. The achieved results of using bacteria on coal desulphurization shown when using T. thiooxidans 0.36 mmol sulphuric acid is produced without sulphur and 7.43 mmol with elementary sulphur. Amount of this acid in pure culture of T. ferrooxidans were 0.19 and 1.37 mmol respectively. Content of sulphuric acid produced by mixed cultures of bacteria were 0.92 and 7.86 mmol respectively. The sulphric acid produced by mixed cultures of T.ferrooxidans and T.thiooxidans was higher than the pure cultures of each bacterium. The optimum conditions for the highest desulphurization were shown that solid weight percent less than 3 percent, temperature 30°C to 35°C, pH =2 and the times were sixty days. The best efficiency of removing sulphur was shown on mixed cultures of T. ferrooxidans and T. thiooxidans. Studies of these kinds of microorganisms are of great economical importance and may provide a solution to the ecological problems many countries are facing.
https://jes.ut.ac.ir/article_27296_c8770b44ce7cd235fd81620ff381f1ca.pdf
تیو باسیلوس اسیدوفیلوس
تیوباسیلوس تیواکسیدانس
تیوباسیلوس فرواکسیدانس
حذف گوگرد
زغال سنگ
میکروارگانیزمها
Coal
Desulphurization
Thiobacillus ferrooxidans
Thiobacillus thiooxidans
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27297
پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحوارههای یانگ
Reliability and Validity of Young's Schema
الهه واثقی
evaseghi@gmail.com
1
منصور زیبایی
12739441
2
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مشخصه های روا نسنجی پرسشنامه طرحواره های یانگ، شامل پایایی و اعتبار بود. نسخه اصلی پرسشنامه طرح واره ها (SQ)، توسّط یانگ برای اندازه گیری طرحواره های ناسازگار اولیّه (1994) ساخته شده است. فرض بر این است که طرحواره های ناسازگار اولیّه، پدیدآیی و تداوم اختلالات روان شناختی را تحت تـأثیر قرار می دهند. تحلیل عاملی نسخه 205 سؤالی پرسشنامه طرح واره ها، طرح واره های پیشنهادی یانگ را تـأیید کرد. شکل کوتاه پرسشنامه طرح واره ها (SQ-SF) برای اندازه گیری 15 طرحواره ناسازگار اولیّه (یانگ، 1998) بر اساس فرم اصلی ساخته شد. در مطالعه حاضر ویژگی های روان سنجی SQ-SF در یک نمونه دانشجویی )387=n ) از دانشگاه های تهران بررسی شد. در تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی یازده عامل استخراج شد. در این پژوهش, همچنین رابطهی خرده مقیاس های SQ-SF و 25SCL مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرسشنامه SQ-SF دارای اعتبار سازه کافی برای استفاده در جامعهی دانشجویان می باشد.
The aim of the present study was to examine psychometric properties of the Schema Questionnaire, including reliability and validity in a sample of university students (n=387). The original version of the Schema Questionnaire was made for measuring the early maladaptive schemas by Young adults. It is assumed that early maladaptive schemas may lead to psychological disorders. The factor analysis of 205 item of the schema Questionnaire confirmed the Young's offered schemas. The Short Form of Schema Questionnaire (SQ-SF) is made for measuring of 15 early maladaptive schemas based on original version (Young, 1998). Factor analysis with principle component method extracted 11 factors in this study. Results of SCL-25 Questionnaire showed that the Schema Questionnaire-Short Form (SQ-SF) has enough construct validity for students of university population. .
https://jes.ut.ac.ir/article_27297_06c435a4ffe72de37d6b87fb0e73bb0f.pdf
آلودگی هوا
شاخص آلودگی
فرایند خود توضیح جمعی میانگین متحرک
معیار آکائیک
معیار بنزین
Air pollution index
ARMA (3
forecasting
PSI
3) model
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27298
شاخصهای زیست اقلیمی مؤثر بر ارزیابی آسایش انسان(مطالعة موردی : شهر قم)
Effective Bioclimatic Indexes on Human Comfort Assessment(Case study: Ghom City)
حسین محمدی
hmmohammadi2@yahoo.com
1
علی سعیدی
36792515
2
امروزه مطالعات و بررسیهای بیوکلیمای انسانی، پایه و اساس برنامهریزیهای شهری، عمرانی، سکونتگاهی، معماری، جهانگردی و غیره است و نتایج بهدست آمده از این پژوهشها میتواند در اسکان بشر و توسعة سکونتگاههای موجود بهرهبرداری شود. در این مقاله سعی شده است آسایش، یا عدم آسایش انسان بر اساس مدلها و شاخصهای زیست اقلیمی بیکر، ترجونگ، فشار عصبی و ترموهیگرومتریک با استفاده از شناسنامة آماری ایستگاه هواشناسی سینوپتیک شهر قم طی سالهای 1986–2005 ارزیابی شود. بنابراین با توجه به ویژگیهای اقلیمی منطقة مورد مطالعه، اعمال روشهای مذکور میتواند راهنمای مناسبی در بهرهبرداری از شرایط محیطی باشد، نتایج حاصل از این مقاله نشان میدهد که منطقه درطول سال از نظر بیوکلیمایی، از شرایط فوقالعاده داغ تا بسیار خنک برخوردار است. در این مدلها و شاخصها، رهنمودها و ارزیابیهای لازم از نظر آسایش، یا عدم آسایش انسان در مواقع مختلف سال، مناسب با ویژگیها و خصوصیات اقلیمی شهر قم ارائه میشود، که میتواند پایه و اساس بسیاری از برنامهریزیهای عمرانی در این شهر شود.
https://jes.ut.ac.ir/article_27298_826b40c352a261d00d40a3f931ebca55.pdf
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27299
روشی جدید در بهرهبرداری از منابع آب حوزههای آبریز مناطق خشک( مطالعة موردی: سد مروست)
A New Method of Utilizing Water Resources in Dry Land Watersheds(Case study: Marvast Dam-Iran
سعید کریمی
22782749
1
مهدی صالحی مؤید
33167435
2
حمید رضا جعفری
hjafari@ut.ac.ir
3
با توجه به اینکه در مناطق با اقلیم خشک، آب به عنوان مهمترین عنصر، نقشی حیاتی در شکلگیری و بقای سیستمهای طبیعی، اقتصادی و اجتماعی دارد، ارائة روشی جدید و بهینه در بهره برداری از منابع آب این مناطق بسیار حائز اهمیت خواهد بود. احداث سد بهمنزلة یکی از روشهای مرسوم، که دارای آثار و پیامدهای محیطزیستی زیادی نیز است برای بهرهبرداری از منابع آب حوزههای آبخیز در چند دهة اخیر مورد توجه سیاستمداران قرار گرفته است. تأمین هر چه بیشتر آب در این مناطق، ضرورت ارائة روشی جدید در بهرهبرداری از منابع آب را که دارای کمترین آثار و پیامدهای محیطزیستی است، ایجاب میکند. بااین هدف، ارزیابی آثار محیط زیستیEIA1 بهعنوان ابزاری بهمنظور کاهش آثار و پیامدهای مذکور استفاده میشود که در آن بیشتر با نگاهی فرایندی به فعالیتهای دو فاز احداث و بهره برداری از سد، به ارائة راهکارهای کاهش آثار و پیامدها پرداخته میشود. در این مقاله سعی شده است با نگاهی نو به این موضوع، روشی جدید در بهره برداری از منابع آب این مناطق ارائه شود. با این منظور، با انجام EIA بر روی سد مروست در استان یزد که با هدف تأمین آب کشاورزی دشت مروست و جلوگیری از افت سطح آب زیرزمینی این دشت ساخته خواهد شد، روش استفاده تلفیقی (کریمی- صالحی) از منابع آب دشت مذکور پیشنهاد شد. در این روش با توجه به دبی آب ورودی به مخزن سد، تقویم آبیاری منطقه، سطح زیر کشت اراضی، سطح سفرة آب زیرزمینی، به تناوب از آب مخزن سد و چاههای آب زیرزمینی استفاده خواهد شد. در صورت استفاده از این روش در مناطق خشک، ضمن بالا رفتن بازده آبیاری تا 1/96 درصد، آثار و پیامدهای منفی محیط زیستی به مقدار کمتری نیز بروز خواهدکرد.
Water is an important element and plays a vital role in the formation and survival of natural, economical and social systems in dry climates. Thus, there is a significant necessity to present an optimal method for utilization of water resources in these regions. Constructing dams has been a prevalent method for exploitation of water shed resources for a long time which has positive and negative impacts on the environment. Marvast dam in Yazd province-Iran with the aim of supplying agricultural water in Marvast desert and preventing groundwater loss is studied in this paper. Environmental Impact Assessment (EIA) with two methods of Checklist and ICOLD matrix has been used as a tool to study and decrease the above mentioned impacts. In this method, it was attempted to implement the practical and quantitative models such as estimating the rate of Sedimentation, Flood, Stratification, and Eutrophication. Based upon achieved results and mentioned models, it was recommended to use a combined method to utilize the water resources in Marvast desert. In this method that has major elements including surface waters, ground waters and agricultural wells, the plan for exploitation of water resources is dependent on water input to dam reservoir, region’s irrigation calendar, cultivated land of region, and aquifer surface. This method would result in less negative environmental impact in addition to up to 96.1% increase in irrigation output.
https://jes.ut.ac.ir/article_27299_f411bb6e7dcfbc2fd7136dcdc0cc55f8.pdf
آب
سد
محیط زیست
مدل
مروست
dam
EIA
environment
Marvast
model
Water
per
دانشگاه تهران
محیط شناسی
1025-8620
2345-6922
2008-11-21
34
47
27300
عوامل مؤثر در جلب مشارکت سازمانهای غیردولتی در حفاظت از محیطزیست
Factors Affecting on Public Participation of Non- Governmental Organizations (NGOs) in Environmental Conservation
سید یوسف حجازی
1
فائزه عربی
34634775
2
وجود و تنوع سازمانهای غیردولتی مبین بلوغ اجتماعی و سیاسی هر جامعه است. امروزه یکی از نقشهای سازمانهای غیردولتی، تلاش در جلب مشارکتهای مردمی در حفاظت از محیط زیست است. به منظور بالابردن میزان مشارکت این سازمانها در زمینة حفاظت از محیط زیست، شناخت عوامل مؤثر از طریق تحقیق علمی ضروری استکه در مواقع هدف این تحقیق را پیریزی میکند. جامعة آماری تحقیق حاضر را 100 نفر از اعضای هیأت مدیرة مربوط به 20 سازمان غیردولتی فعال در زمینه محیط زیستی مستقر در استان تهران تشکیل دادهاند. ابزار تحقیق پرسشنامهای استکه قابلیت اعتماد آن از طریق پیشآزمون و محاسبة آلفای کرونباخ برای هر یک از عوامل مورد بررسی، شامل عوامل فرهنگی، اطلاعاتی، مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی و انگیزشی بالاتر از 80 درصد حاصل شد. نتایج تحقیق نشان داد که هیچگونه تفاوت معنیداری بین مردان و زنان در رابطه با میزان مشارکت در فعالیتهای زیستمحیطی وجود ندارد (291/0=P). نتایج حاصل از ضریب همبستگی، گویای رابطة معنیداری است که بین میزان مشارکت با سن و سابقة فعالیتهای محیطزیستی در سطح 01/0= P و میزان تحصیلات در سطح 05/0= P وجود دارد.نتیجة تحلیل رگرسیون نیز نشاندهندة توانایی پیش بینی 8/48 درصد واریانس بین متغیرهای میزان تحصیلات، سابقة فعالیتهای محیطزیستی ، عوامل اجتماعی (فراهم کردن زمینههای لازم برای فعالیتهای اجتماعی، ارتباط متقابل بین ذینفعان و مسئولان) و عوامل اطلاعاتی (آشنائی با فرایند و روشهای مشارکتی وآگاهی از ظرفیتهای مشارکتی مردم) است.
https://jes.ut.ac.ir/article_27300_32c7cdc7ca39873cbb94aff8c5ebfc0c.pdf
حفاظت محیط زیست
سازمانهای غیردولتی
مشارکت
Environmental Conservation
(Non Government Organization’s (NGOs
participation